Αρχική » 2013 » Ιανουάριος

Αρχείο μηνός Ιανουάριος 2013

Πρόσφατα άρθρα

Chostelidou, D, Griva E., Panitsidou, E. & Dinas, K. 2013. Fostering multilingualism and providing linguistic diversity in Vocational Education: Promoting the less used languages. Στο: 5th World Conference on Educational Sciences – WCES 2013, Procedia – Social and Behavioral Sciences 116 (2014) 1348 – 1352

This paper presents a proposal for a research project, which aims to promote multilingualism in the context of Vocational Education and Training in Greece. The proposed project is expected to promote access to multilingual learning resources and address the specific needs of the target population by developing a multidimensional, multilingual syllabus through detailed needs analysis procedures, which involve questionnaires and interviews with students, LSP teachers, directors, and prospective employers. Moreover, it is expected to foster multilingualism through the promotion of the less widely used European languages and provide a concrete basis for linguistic diversification in LSP course design.

Multilingualism and linguistic diversity in Vocational Education

Χλαπουτάκη, Ε. & Ντίνας, Κ. 2013. Παιδαγωγικές πρακτικές κριτικού γραμματισμού σε εφήβους μαθητές. Στο: Γρίβα, Ε., Κουτσογιάννης, Δ., Ντίνας, Κ., Στάμου, Α., Χατζηπαναγιωτίδη, Ά. & Χατζησαββίδης, Σ. (επιμ.). 2014. Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ο Κριτικός Γραμματισμός στη σχολική πράξη» 

Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση διδακτικών εφαρμογών κριτικού γραμματισμού στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ανεπτυγμένων εκπαιδευτικά χωρών. Αρχικά, αναζητήθηκαν στη διεθνή βιβλιογραφία και καταγράφηκαν αποτελεσματικές παιδαγωγικές πρακτικές, εφαρμοσμένες σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα κριτικού γραμματισμού με αποδέκτες εφήβους μαθητές με ή χωρίς δυσκολίες γραμματισμού. Από την ανάλυση των πρακτικών ως προς τη δομή, το περιεχόμενό τους και τα είδη των κειμένων δημιουργήθηκε ένα πλαίσιο διδακτικών προτάσεων εφαρμογής του κριτικού γραμματισμού. Συγκεκριμένα, τα δομικά στοιχεία των πρακτικών είναι αφενός οι κριτικές αναλύσεις, προκειμένου οι έφηβοι να κατανοήσουν τις πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις της πράξης της ανάγνωσης, αφετέρου η ανάληψη δράσης για την έκφραση της προσωπικής τους θέσης απέναντι στους κυρίαρχους λόγους. Ως προς το περιεχόμενο των παιδαγωγικών πρακτικών αξιοποιούνται τα κοινωνικά θέματα που παρουσιάζουν κοινά σημεία με τα βιώματα των μαθητών. Οι τεχνικές της κριτικής ανάγνωσης και παραγωγής κριτικού λόγου εφαρμόζονται σε λογοτεχνικά κείμενα του σχολικού κανόνα αλλά και σε κείμενα λαϊκής κουλτούρας ή δημοσιογραφικής ενημέρωσης, ώστε να συνδεθεί ο σχολικός γραμματισμός με τους εξωσχολικούς (πολυ)γραμματισμούς, αλλά και να ενισχυθεί στους εφήβους η κριτική επίγνωση των πολυγραμματισμών.

Παρόλο που οι πρακτικές εφαρμόστηκαν κυρίως στο αμερικανικό εκπαιδευτικό σύστημα, θεωρούμε ότι οι βασικοί άξονες δομής, περιεχομένου και κειμενικών ειδών συνδιαμορφώνουν ένα πλαίσιο διδακτικών προτάσεων το οποίο είναι διδακτικώς αξιοποιήσιμο και στην ελληνική πραγματικότητα, είτε σε μία μελλοντική αναθεώρηση των Προγραμμάτων Σπουδών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης είτε στο ισχύον γλωσσικό πρόγραμμα κριτικού γραμματισμού της Α’ Λυκείου.

Παιδαγωγικές πρακτικές κριτικού γραμματισμού σε εφήβους μαθητές

Βλ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ

Σωτηρίου, Ε., Ντίνας, Κ, Στάμου, Α. & Γρίβα, Ε. 2013. Πρόταση διδασκαλίας των λαϊκών παραμυθιών ως κειμενικού είδους: Προσέγγιση με βάση την κριτική ανάλυση λόγου. Στο: Γρίβα, Ε., Κουτσογιάννης, Δ., Ντίνας, Κ., Στάμου, Α., Χατζηπαναγιωτίδη, Ά. & Χατζησαββίδης, Σ. (επιμ.). 2014. Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ο Κριτικός Γραμματισμός στη σχολική πράξη»

Το λαϊκό παραμύθι, αγαπημένο ανάγνωσμα σε όλους τους λαούς και σε όλες τις εποχές, συνδέθηκε κυρίως με τα παιδιά, καθώς χρησιμοποιήθηκε ως μέσο αγωγής και κοινωνικοποίησής τους. Σήμερα η αντίληψη αυτή κυριαρχεί, γεγονός που φαίνεται και από την τάση των γονιών να διαβάζουν παραμύθια στα παιδιά τους αλλά και από το ότι οι εκδοτικοί οίκοι περιλαμβάνουν τα παραμύθια στις εκδόσεις για παιδιά.

Το λαϊκό παραμύθι, ως κειμενικό είδος εξουσίας, μεταφέρει ιδέες, στάσεις και αντιλήψεις στους δέκτες, καθώς ενσωματώνει στοιχεία των σύγχρονων με αυτό κοινωνικών πρακτικών και με τον τρόπο αυτό τις διατηρεί, τις μεταδίδει και τις διαιωνίζει. Τα ιδεολογικά μηνύματα που μεταφέρει κατασκευάζουν συγκεκριμένες ταυτότητες αναγνωστών. Για τον λόγο αυτό οι παραγωγοί (συγγραφείς) αλλά και οι «καταναλωτές» (αναγνώστες, γονείς, παιδαγωγοί) των κειμένων είναι ανάγκη να αποκτήσουν κριτική επίγνωση των τρόπων και των γλωσσικών μέσων που χρησιμοποιούνται κατά την παραγωγή των παραμυθιών, προκειμένου να μεταδοθούν τα ιδεολογικά μηνύματα κάθε φορά και να αναπαραχθεί ή να αμφισβητηθεί η καθεστηκυία τάξη. Έτσι θα είναι σε θέση να τα κρίνουν πριν τα αποδεχθούν.

Το σχολείο –και ιδιαίτερα η διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος– μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά προς αυτή την κατεύθυνση, αν συμπεριληφθούν στη διδακτική πράξη οι αρχές του Κριτικού Γραμματισμού και οι μαθητές ασκηθούν να αντιμετωπίζουν τον λόγο κριτικά. Η ανακοίνωσή μας, στηριζόμενη στις αρχές του Κριτικού Γραμματισμού και στις παραδοχές της Κριτικής Ανάλυσης του Λόγου καθώς και στα ευρήματα προηγούμενης εργασίας μας σχετικά με το παραμύθι, αποτελεί πρόταση διδασκαλίας με τη μέθοδο της Ερευνητικής Εργασίας. Οι μαθητές καλούνται να συγκεντρώσουν παραλλαγές του ίδιου παραμυθιού που έχουν εκδοθεί. Ζητούμενο αποτελεί να μάθουν να εντοπίζουν τα γλωσσικά μέσα με τα οποία μεταδίδεται η ιδεολογία και κατασκευάζονται οι ταυτότητες μέσα από τα κείμενα, να στέκονται κριτικά απέναντι σε αυτά και να κατασκευάζουν την πραγματικότητα μέσω του λόγου. Με την αυτενέργεια, την προσωπική τους εμπλοκή με τη γλώσσα και την ανάπτυξη κριτικής στάσης απέναντι στον λόγο αλλά και την κοινωνία οι μαθητές ελπίζουμε να γίνουν προσωπικότητες ολοκληρωμένες, ικανές να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ζωής τους.

Πρόταση διδασκαλίας των λαϊκών παραμυθιών ως κειμενικού είδους

Βλ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ

Ντίνας, Κ. Βαϊρινού, Κ., Μούσιου-Μυλωνά, Ό. & Πολατίδου, Ά. 2013. Επιμορφωτικό Πρόγραμμα επαγγελματικής ενδυνάμωσης εκπαιδευτικών για τον «Κριτικό Γραμματισμό». Στο: Γρίβα, Ε., Κουτσογιάννης, Δ., Ντίνας, Κ., Στάμου, Α., Χατζηπαναγιωτίδη, Ά. & Χατζησαββίδης, Σ. (επιμ.). 2014. Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ο Κριτικός Γραμματισμός στη σχολική πράξη»

Το σχολικό έτος 2012-13 δημιουργήθηκε στη Φλώρινα ο Όμιλος Γλώσσας και Λογοτεχνίας για Εκπαιδευτικούς, στον οποίο συμμετέχουν 245 εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων, νηπιαγωγοί, δάσκαλοι και καθηγητές όλων των ειδικοτήτων, που έχουν ως κοινό ενδιαφέρον τους να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σχετικά με τη γλώσσα και τις λειτουργίες της, και να επιμορφωθούν σχετικά με τον κριτικό γραμματισμό, που αποτελεί οριζόντιο στόχο όλων των μαθημάτων στο Νέο Πρόγραμμα Σπουδών (Ψηφιακό Σχολείο http://digitalschool.minedu.gov.gr). Ο Όμιλος λειτουργεί με τη συνδρομή και τη συνεργασία του «Εργαστηρίου Γλώσσας και Προγραμμάτων Γλωσσικής Διδασκαλίας» του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Φλώρινας.

Στο πλαίσιο του Ομίλου πραγματοποιείται ένα διετές επιμορφωτικό πρόγραμμα «Κριτικού Γραμματισμού» με εισηγήσεις, εργαστήρια, δράσεις, εκδηλώσεις, προγράμματα, και πρακτικές εφαρμογές, σύμφωνα με τις αρχές της επιμόρφωσης ενηλίκων, που διαμορφώνονται ανάλογα με τις ανάγκες και τις προτάσεις των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών.

Στο παρόν άρθρο παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της πρώτης χρονιάς εφαρμογής του προγράμματος, η αξιολόγησή του από τους επιμορφούμενους και οι στόχοι της δεύτερης χρονιάς ―οπότε πρόκειται να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα, οι οποίοι συγκαθορίζονται από τους συντονιστές και τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς.

Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Κριτικού Γραμματισμού

Βλ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ

Ξανθόπουλος, Α. & Ντίνας, Κ. 2013. «Δείγματα γραφής»: Από τον «γραπτό λόγο» του «ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ της ελληνικής γλώσσας για το Δημοτικό σχολείο» στον «γραπτό λόγο» του «Προγράμματος σπουδών για τη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας και της λογοτεχνίας στο Δημοτικό σχολείο». Στο: Γρίβα, Ε., Κουτσογιάννης, Δ., Ντίνας, Κ., Στάμου, Α., Χατζηπαναγιωτίδη, Ά. & Χατζησαββίδης, Σ. (επιμ.). 2014. Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ο Κριτικός Γραμματισμός στη σχολική πράξη» 

Το 2011 δημοσιεύτηκε σε ηλεκτρονική μορφή το νέο αναλυτικό πρόγραμμα (ΑΠ) για το γλωσσικό μάθημα στο Δημοτικό σχολείο. Το πρόγραμμα αυτό λειτούργησε πιλοτικά και σήμερα «συμπληρώνει», χωρίς να αντικαθιστά πλήρως ακόμα, τα ισχύοντα ΑΠ του 2003. Η αλλαγή ενός ΑΠ είναι ένα θέμα που προκαλεί πάντα έντονες συζητήσεις στους εκπαιδευτικούς κύκλους τόσο από ιδεολογική όσο και από αποκλειστικά επιστημονική σκοπιά. Αυτό είναι αναμενόμενο γιατί μέσα από κάθε ΑΠ δεν περιγράφονται απλά οι όροι ενός εκπαιδευτικού συμβολαίου (περιεχόμενα, σκοποί, μεθοδολογία, αξιολόγηση) αλλά περιγράφεται η ίδια η ταυτότητα που επιθυμεί η πολιτεία να δώσει στους αυριανούς της πολίτες. Στην ανακοίνωση αυτή οι συγγραφείς εμπλέκονται στον παραπάνω διάλογο με όρους, όμως, που άπτονται κυρίως της επιστημονικής άρθρωσης των ΑΠ και από την πλευρά πρωτίστως της Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας και της Παιδαγωγικής. Με την έρευνά τους επιχειρείται ουσιαστικά μια προσπάθεια χαρτογράφησης και αξιολόγησης των αλλαγών που εισάγει το ΑΠ του 2011 σε αντιδιαστολή με εκείνο του 2003 στην πάντα κρίσιμη δεξιότητα του γραπτού λόγου. Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου εργάστηκαν συγκρίνοντας και αντιπαραβάλλοντας τις πρόνοιες των δύο ΑΠ αναφορικά με τον γραπτό λόγο. Στη συνέχεια, επιχείρησαν να αξιολογήσουν τα ευρήματά τους προκειμένου να διαπιστωθεί πόσο καινοτόμο, επιστημονικά τεκμηριωμένο και ενημερωμένο με τις σύγχρονες εξελίξεις στη Διδακτική της Γλώσσας και την Παιδαγωγική ή πόσο πιο λειτουργικό και «διδάξιμο» είναι το ΑΠ του 2011 σε σχέση με αυτό του 2003. Καταλήγουν, διαπιστώνοντας ότι το ΑΠ του 2011 επιχειρεί αφενός μια ποιοτική στροφή στη διδασκαλία του γραπτού λόγου προς την κατεύθυνση του κριτικού γραμματισμού και, αφετέρου, αναδεικνύοντας τα πιο καινοτόμα σημεία του ΔΕΠΠΣ που φιλοδοξεί να αντικαταστήσει.

Αμαραντίδου, Κ., Μούσιου-Μυλωνά, Ό. & Κ. Ντίνας. 2013. Οι διαφημίσεις στη ζωή μας: Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα κριτικού γραμματισμού. Στο: Γρίβα, Ε., Κουτσογιάννης, Δ., Ντίνας, Κ., Στάμου, Α., Χατζηπαναγιωτίδη, Ά. & Χατζησαββίδης, Σ. (επιμ.). 2014. Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ο Κριτικός Γραμματισμός στη σχολική πράξη»

Στο παρόν άρθρο παρουσιάζεται ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα κριτικού γραμματισμού με θέμα «Οι διαφημίσεις στη ζωή μας», το οποίο υλοποιήθηκε την άνοιξη του 2013 στο «Εργαστήρι Γλώσσας» που λειτουργεί στο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Φλώρινας με την επιστημονική εποπτεία και στήριξη του αντίστοιχου Εργαστηρίου Γλώσσας του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Φλώρινας. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα εφαρμόστηκε στον Όμιλο μαθητών για τον «Κριτικό Γραμματισμό» επί δέκα διδακτικά δίωρα στη διάρκεια πέντε εβδομάδων και συμμετείχαν σε αυτό 19 μαθητές της Ε΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου.

Πρόκειται για  ένα διαθεματικό Σχέδιο Εργασίας που έχει ως κεντρικό θέμα τις διαφημίσεις  και ως θεωρητικό πλαίσιο την Παιδαγωγική των Πολυγραμματισμών (Β. Cope, M. Kalantzis, 2000, Σ. Χατζησαββίδης, 2003). Στη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος επισημάνθηκε η διαχρονική εξέλιξη του κειμενικού είδους στο πλαίσιο των κοινωνικών αναγκών και  η εναλλαγή του από έντυπο και προφορικό είδος σε πολυτροπικό – πολυμεσικό και έγινε ανάλυση των δομικών χαρακτηριστικών της διαφήμισης, παρουσίαση των λειτουργιών της, καθώς και των γλωσσολογικών και υφολογικών στοιχείων  που επιλέγονται προκειμένου να επιτευχθούν οι επικοινωνιακοί της στόχοι.

Στη διάρκεια του Προγράμματος πραγματοποιήθηκαν με τους μαθητές ποικίλες,  διαθεματικές, παιδοκεντρικές και παιγνιώδεις δραστηριότητες, που είχαν ως στόχο να βελτιώσουν τις γλωσσικές και κειμενικές δεξιότητες των παιδιών, να αποτελέσουν έναυσμα και έμπνευση για την προσωπική τους δημιουργική παραγωγή, ώστε να εξελιχτούν οι ίδιοι σε δημιουργούς διαφημιστικών σεναρίων και, τέλος, να τα καθοδηγήσουν ώστε να αντιλαμβάνονται αντιμετωπίζουν με κριτική στάση τα διαφημιστικά κείμενα.

Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν επιμορφωτικές δράσεις για την υποστήριξη των συνεργατών εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στο εγχείρημα και, τέλος, εφαρμόστηκε πλαίσιο παρακολούθησης, ανατροφοδότησης και διαρκούς αξιολόγησης του Προγράμματος, ώστε να αποτελέσει μια εναλλακτική διδακτική πρόταση για τη διδασκαλία του κριτικού γραμματισμού στο Δημοτικό Σχολείο.

Οι διαφημίσεις στη ζωή μας

Βλ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ

Γώτη, Ε. & Ντίνας, Κ. & Κοκοζίδου, Αι. 2013. «Ο λύκος αλλιώς: πώς να ‘ναι, πώς; Ψάξε και θα βρεις, κριτικά αν το σκεφτείς». Ο Κριτικός Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο: ένα πρόγραμμα εφαρμογής του. Στο: Γρίβα, Ε., Κουτσογιάννης, Δ., Ντίνας, Κ., Στάμου, Α., Χατζηπαναγιωτίδη, Ά. & Χατζησαββίδης, Σ. (επιμ.). 2014. Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ο Κριτικός Γραμματισμός στη σχολική πράξη»

Έχει θέση ο Κριτικός Γραμματισμός και οι διδακτικές του πρακτικές ―και σε ποια έκταση― στο Νηπιαγωγείο ή πρέπει να τον αφήσουμε για αργότερα, όταν τα παιδιά «ωριμάσουν»; Είναι σε θέση τα νήπια να παρακολουθήσουν και να εμπλακούν σε ένα σχέδιο εργασίας που θα προσπαθήσει να τα μυήσει στις αρχές και τις μεθόδους του; Μπορούν οι νηπιαγωγοί μας ―χωρίς να έχουν προς τούτο ειδικές σπουδές― να «βγάλουν πέρα» ένα τέτοιο φιλόδοξο σχέδιο; Την απάντηση σ’ αυτά τα ερωτήματα προσπαθήσαμε να αναζητήσουμε στο σχέδιο εργασίας που θα σας παρουσιάσουμε σ’ αυτή τη στρογγυλή τράπεζα.

Στο σχέδιο εργασίας, που επεκτάθηκε σε 8 μήνες, πήραν μέρος 19 νηπιαγωγεία του νομού Ημαθίας και 22 νηπιαγωγοί που υπηρετούσαν σ’ αυτά τη σχολική χρονιά 2012-13. Το «αντικείμενο επεξεργασίας» του σχεδίου ήταν μια αφίσα του Αρκτούρου με τον τίτλο: Ο λύκος αλλιώς.

Αντιμετωπίσαμε και επεξεργαστήκαμε την αφίσα υπό το πρίσμα των τεσσάρων αξόνων που προτείνει η Παιδαγωγική του Κριτικού Γραμματισμού:

α. το κείμενο και το πλαίσιο επικοινωνίας του, μέσα από το οποίο αντιπαρατίθεται ο μύθος με την πραγματικότητα με σκοπό την ενημέρωση, τον προβληματισμό και την ανατροπή του στερεότυπου που θέλει τον λύκο κακό,

β. το κείμενο ως προς τη γλωσσική του δομή, όπου εστιάσαμε στη χρήση των ουσιαστικών και των ρημάτων, στο λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται, στις γραμματοσειρές και τα σημεία στίξης τα οποία συνδέουν το κείμενο με τις εικόνες· κι ως προς τη νοηματική του δομή, όπου εντοπίσαμε τα νοήματα και τα υπο-νοήματα που προκύπτουν από την επιλογή των λέξεων και των εικόνων που χρησιμοποιούνται, για να εξυπηρετηθεί ο στόχος του πομπού,

γ. το κείμενο ως κοινωνική πρακτική ανιχνεύοντας τις προθέσεις του συντάκτη, το ύφος και το ιδεολογικό περιεχόμενο του κειμένου και τις σχέσεις εξουσίας που το διέπουν,

δ. το κείμενο ως αντικείμενο αξιολόγησης, ως προς την επίτευξη του τελικού του στόχου, δηλαδή την αλλαγή της στάσης και συμπεριφοράς των παιδιών απέναντι στα στερεότυπα σχετικά με τον λύκο.

Ο λύκος αλλιώς

βλ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ

Maroniti, K., Stamou A.G., K.D. Dinas, Griva E. 2013. (in Greek). The sociolinguistic style of cartoons: The case of the TV movie Merry Madagascar. Multilingual Academic Journal of Education and Social Sciences 1(2): 25-33

Research exploring the interrelation between popular cultural texts and children’s out-of-school literacy practices has stressed the central role that such texts play, showing their benefits to learning. Using a multi-level analytical framework ranging from the macro-level of the whole linguistic repertoire of a TV cartoon movie (Merry Madagascar) to the micro-level of selected scenes of the TV movie, the aim of the present study is to examine the role of sociolinguistic style in cartoons, and thus contributing to the limited relevant sociolinguistic research on mass cultural texts for children. The analysis showed that all characters drew upon a variety of stylistic resources, both social and geographical, which were associated with particular language ideologies. Specifically, youth language was linked to the building of characters with humor and who want to have fun. The representation of genderlect (feminine style of talk) was employed for the reproduction of gendered stereotypes. On the other hand, the Northern Greek regional accent was used for the construction of bad characters. In conclusion, the present study suggests that sociolinguistic style in cartoons constitutes a powerful tool for teaching children the linguistic prejudice and social discriminations targeted to social groups speaking “deviant” language varieties.

The sociolinguistic style of cartoons

βλ. MAJESS

Griva, E, Dinas, K. & Stamou, A. 2013. A Record of Teachers’ Beliefs about Bilingualism and Language Development in Bilingual Preschool Children. Στο: Çeçe, E. (επιμ.) Studime Sociolinguistike, σσ. 114-124, Korçe

The present study was designed to: a) record teachers’ possible misconceptions about issues related to the conceptualization of bilingualism, b) identify their beliefs about bilingual children’s linguistic and cognitive development, c) reveal their views on educational practices in relation to bilingual children. The sample consisted of 195 preschool teachers assigned to public kindergartens in Northern Greece. A questionnaire, consisted of 45 closed form questions, was used as the basic instrument of data collection.  The results of the study indicated that the participants share some common misconceptions and inconsistencies about certain issues related to bilingualism, and bilingual children’s linguistic and cognitive development.  The findings could serve to establish a preliminary empirical base for the education and preparation of competent teachers who work with culturally and linguistically diverse student populations.

Teachers’ Beliefs about Bilingualism

Ντίνας, Κ. 2013. Η γλωσσική ποικιλότητα στο πλαίσιο της παιδαγωγικής του Κριτικού Γραμματισμού. Στο: Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Ν. (επιμ.) Γλώσσα και Σύγχρονη (Πρωτο)σχολική Εκπαίδευση. Επίκαιρες προκλήσεις και προοπτικές. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg, σσ. 265-303

Η γλωσσική ποικιλότητα, μια πραγματικότητα αδιαμφισβήτητη για κάθε γλώσσα, απασχόλησε γλωσσολόγους και παιδαγωγούς από πολύ παλιά. Η στάση απέναντί της διαμορφώνεται ανάλογα με τις γενικότερες ιδεολογικές και πολιτικές επιλογές της κοινωνίας και επηρεάζει τη γλωσσική πολιτική που κάθε φορά ακολουθείται. Την εποχή της δημιουργίας των εθνικών κρατών υπερίσχυσε η τάση για γλωσσική ομογενοποίηση.

Σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας και της επικράτησης του Διαδικτύου, ενώ θα περίμενε κανείς η γλωσσική ποικιλότητα να παραχωρεί τη θέση της στη γλωσσική ομογενοποίηση, αυτή εμφανίζεται με νέες μορφές και διαστάσεις (πβ. υπο-πολιτισμικές εκδοχές της αγγλικής γλώσσας, γλωσσικές ποικιλίες που οφείλονται στη νέα τεχνολογία και κυρίως στο Διαδίκτυο), ώστε να δικαιολογείται ο ισχυρισμός ότι για τη γλωσσική ποικιλότητα «δεν έχουμε ακόμα δει τίποτα».

Η Παιδαγωγική του Κριτικού Γραμματισμού με τις διάφορες εκδοχές της (πβ. Παιδαγωγική του Γραμματισμού με Βάση τα Κειμενικά Είδη της Σχολής του Σίδνεϊ, Παιδαγωγική των Πολυγραμματισμών) τοποθετείται απολύτως θετικά απέναντι στη γλωσσική ποικιλότητα και την ενσωματώνει δημιουργικά στα Προγράμματα Γλωσσικής Διδασκαλίας.

Η γλωσσική ποικιλότητα στο πλαίσιο της παιδαγωγικής του Κριτικού Γραμματισμού

Xρήσιμες διευθύνσεις

Εργαστήριο Γλώσσας και Προγραμμάτων Γλωσσικής Διδασκαλίας
http://linguistics.nured.uowm.gr

Academia
https://uowm.academia.edu/KonstantinosDinas

Προσωπικό ιστολόγιο: Αναζητήσεις
https://kdinas.wordpress.com

Προσωπικό Moodle: Συν-εργασίες
http://users.uowm.gr/kdinas/moodle/