Παρουσιάζονται τα ερευνητικά δεδομένα μιας συγκριτικής αποτίμησης δύο βιβλίων που χρησιμοποιήθηκαν ευρύτατα ως σχολικές γραμματικές μετά το 1976 και έως το 2010. Το πρώτο βιβλίο είναι η γνωστή «Νεοελληνική γραμματική. Αναπροσαρμογή της μικρής νεοελληνικής γραμματικής» του Μανόλη Τριανταφυλλίδη και το δεύτερο ―χρονολογικά πολύ νεότερο― η «Νεοελληνική γραμματική της ε’ και στ’ δημοτικού» του Χρίστου Τσολάκη. Οι δύο γραμματικές εκδίδονται από τον ΟΕΔΒ και κυκλοφορούν μετά τη γλωσσοεκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1976 —και εξαιτίας αυτής— έως τα τέλη του 1980. Μετά το 1990 παύει ουσιαστικά η κυκλοφορία αυτής του Τριανταφυλλίδη, που μέχρι τότε ήταν το κυρίαρχο «βοήθημα» για το δάσκαλο του δημοτικού σχολείου, καθώς επανεκδίδεται και μοιράζεται «ως βιβλίο αναφοράς για τους μαθητές» αυτή του Τσολάκη αδιάλειπτα για περίπου είκοσι χρόνια έως και το 2010.
Σκοπός της έρευνας ήταν να καταγράψει τις ομοιότητες και διαφορές που παρουσιάζουν οι δύο αυτές γραμματικές τόσο στα περιεχόμενά τους όσο και στην παρουσίαση των δομών της γλώσσας, ώστε να αξιολογηθεί ο λόγος της υιοθέτησης της μεταγενέστερης γραμματικής του Τσολάκη. Η αντιπαραβολή των δύο κειμένων έγινε αρχικά όσον αφορά τα περιεχόμενά τους και έπειτα ακολούθησε μια λεπτομερέστερη καταγραφή των δομικών χαρακτηριστικών τους, όπως οι κανόνες, τα κείμενα, τα παραδείγματα και οι τυχόν ασκήσεις που χρησιμοποιούν.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι σε επίπεδο δομής, περιεχομένων, γραμματικής ορολογίας, ταξινόμησης, επιλογής, διατύπωσης και περιγραφής των γραμματικών κανόνων και φαινόμενων τα βιβλία παρουσιάζουν έναν εξαιρετικά υψηλό βαθμό συνάφειας. Αντίθετα, διαφέρουν σημαντικά στα παραδείγματα και τα κείμενα που χρησιμοποιούν, για να αναδείξουν διάφορες γραμματικές δομές, καθώς και στις ασκήσεις που περιέχουν. Ανακεφαλαιωτικά προκύπτει ότι σε επίπεδο ανάλυσης της δομής της γλώσσας η γραμματική του Τσολάκη ελάχιστα καινοτομεί σε σχέση με του Τριανταφυλλίδη, καθώς δεν προχωρά στην σχολική αναπλαισίωση της δεύτερης με όρους μιας μοντέρνας γλωσσολογικής ανάλυσης ―ακόμα και για την εποχή που πρωτοκυκλοφόρησε― αλλά την αναπαράγει με λιγότερο ή περισσότερο εύστοχες προσθαφαιρέσεις γραμματικών ή συντακτικών κανόνων, κειμένων και ασκήσεων.
βλ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ