Μουστάκα, Θ. & Ντίνας, Κ. 2018. Μια αξιολογική προσέγγιση της Νεοελληνικής Γλώσσας Γυμνασίου με χρήση ΤΠΕ, στο 4ο Διεθνές Συνέδριο για την Προώθηση της Εκπαιδευτικής Καινοτομίας, ΕΕΠΕΚ, τόμος Α, σσ. 685-693 Λάρισα 12-14 Οκτωβρίου 2018, (ηλεκτρονική έκδοση) http://synedrio.eepek.gr ISSN: 2529-1580 ISBN: 978-618-84206-1-8
Με σκοπό τη διερεύνηση των απόψεων των μαθητών σχετικά με την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας της Νεοελληνικής Γλώσσας με χρήση ΤΠΕ, σχεδιάσαμε και εφαρμόσαμε στην τάξη επτά (7) διδακτικά σενάρια για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας της Α΄ Γυμνασίου, με αξιοποίηση ποικίλων εργαλείων της Πληροφορικής, όπως των λογισμικών επεξεργασίας κειμένου (MS word) και παρουσιάσεων (MS powerpoint), του Διαδικτύου (Internet), των ηλεκτρονικών λεξικών και των σωμάτων κειμένων της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα, της κοινής χρήσης εγγράφων (Googledocs), των ιστοεξερευνήσεων (Webquest) και του εκπαιδευτικού λογισμικού «Γλώσσα η Ελληνική. Οι περιπέτειες των λέξεων». Το συμπέρασμα της έρευνάς μας είναι ότι η χρήση των ΤΠΕ στο συγκεκριμένο μάθημα προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον και τη συμμετοχή όλων των συμμετεχόντων μαθητών, την οικοδόμηση της γνώσης μέσα από την αυτενέργεια, τον πειραματισμό με τις νέες διδακτικές μεθόδους, τη διερεύνηση της γνώσης μέσα από τη διδακτική πρακτική, τη συνεργασία, καθώς και τη θετική τους στάση απέναντι στο μάθημα της Νεοελληνικής γλώσσας.
Λέξεις κλειδιά: ΤΠΕ, MS word, MS powerpoint, ηλεκτρονικά λεξικά-σώματα κειμένων, Googledocs, Webquest, Εκπαιδευτικό Λογισμικό.
Ντίνας, Κ. 2018. Τα ψηφιακά μέσα στην υπηρεσία(;) της ψαλτικής τέχνης, στο 2ο Διεθνές Συνέδριο Ψηφιακών Μέσων και Ορθόδοξης Ποιμαντικής, Κολυμπάρι Χανίων, 18-21/6/2018
Θέμα Συνεδρίου 2018:
H Ψηφιακή Οικουμένη ως χώρος επαν-έκφρασης της Πεντηκοστής και του «ζώντος λόγου» του Αποστόλου Παύλου
Η «Πεμπτουσία» (www.pemptousia.gr), σε συνεργασία με το Orthodox Christian Network (OCN) από την Αμερική και το Bogoslov από την Ρωσία συνεκάλεσε τον Μάιο του 2015 στην Αθήνα το 1ο Διεθνές Συνέδριο Ψηφιακών Μέσων και Ορθόδοξης Ποιμαντικής DMOPC15 (www.dmopc15.com). 75 Ορθόδοξοι εισηγητές από 21 χώρες του κόσμου «συνήχθησαν επί το αυτό». Σκοπός τους ήταν να καταθέσουν την αγωνία τους, τη μαρτυρία τους και τη σκέψη τους αναφορικά με μία διάσταση της ανθρώπινης ζωής, η οποία δεν αφήνει πια σχεδόν κανέναν έξω: το Ψηφιακό Οικοσύστημα και τα Ψηφιακά Μέσα που το διαμορφώνουν. Αναδείχθηκαν από ειδικούς επιστήμονες, αλλά και από καθημερινούς εργάτες του Θείου Λόγου με διακριτή παρουσία στον ψηφιακό χώρο σημαντικότατα ζητήματα όπως:
• Οι αρνητικές πλευρές της χρήσης των ψηφιακών μέσων και οι κίνδυνοι που απειλούν το ανθρώπινο πρόσωπο και τη σχέση του πιστού με το Θεό και την Εκκλησία.
• Η ιεραποστολική πρόκληση και η διαμόρφωση αυθεντικής χριστιανικής συνείδησης μέσα από τα ψηφιακά μέσα
• Ο ορθόδοξος μοναχισμός και η ασκητική παράδοση σε σχέση με τα ψηφιακά μέσα.
• Η ανάγκη της κατάλληλης προετοιμασίας και των πνευματικών εφοδίων και η ποιμαντική ευθύνη
• Η καλπάζουσα »ψηφιοποίηση» της ζωής σε όλα τα επίπεδα και η νέα ανθρωπολογία που αυτή δημιουργεί
Γκαντιά, Ε. & Ντίνας, Κ. 2018. Χαρακτηριστικά σχεδιασμού ψηφιακών ιστοριών, στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Νέος Παιδαγωγός», Αθήνα, 28-29 Απριλίου 2018, Ίδρυμα Ευγενίδου. ISBN: 978-618-82301-4-9, σσ. 1966- 1978
Στην παρούσα ανακοίνωση παρουσιάζονται βιβλιογραφικά τα σύνθετα χαρακτηριστικά σχεδιασμού των ψηφιακών ιστοριών. Συγκεκριμένες λειτουργίες των διαδραστικών ψηφιακών αφηγήσεων όπως τα ενσωματωμένα λεξικά/ γλωσσάρια, τα θερμά σημεία εικόνων, τα κινηματογραφικά εφέ και στοιχεία που σχετίζονται με τη γλώσσα ανάγουν το εν λόγω περιβάλλον πολυμέσων σε αποτελεσματικό μέσο για την προώθηση της κατανόησης και της σημασίας των λέξεων.
Λέξεις-Κλειδιά: ψηφιακή αφήγηση, ενσωματωμένα λεξικά/ γλωσσάρια, θερμά σημεία, κινηματογραφικά εφέ, μεγαλόφωνη ανάγνωση.
Ντίνας, Κ. & Γκαντιά, Ε. 2018. Η επίδραση των σύνθετων χαρακτηριστικών των διαδραστικών ψηφιακών ιστοριών στην ανάκλησή τους από παιδιά προσχολικής ηλικίας, στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Νέος Παιδαγωγός», Αθήνα, 28-29 Απριλίου 2018, Ίδρυμα Ευγενίδου. ISBN: 978-618-82301-4-9, σσ. 1787- 1797
Η παρούσα έρευνα επιδίωξε να διερευνήσει την επίδραση των σύνθετων χαρακτηριστικών των διαδραστικών ψηφιακών ιστοριών στην ανάκλησή τους από παιδιά προσχολικής ηλικίας. Το δείγμα αποτέλεσαν 32 νήπια και προνήπια, τα οποία παρακολούθησαν 2 διαδραστικές ψηφιακές αφηγήσεις παραμυθιών. Οι μαθητές χωρίστηκαν με τυχαίο τρόπο σε δύο ομάδες: η πρώτη ομάδα παρακολούθησε τις εμπλουτισμένες ψηφιακές αφηγήσεις με τα σύνθετα χαρακτηριστικά και η δεύτερη τις ψηφιακές αφηγήσεις που περιλάμβαναν μόνο βασικές λειτουργίες. Η αξιολόγηση της ανάκλησης έγινε μέσω ενός τεστ δέκα ερωτήσεων κυριολεκτικής κατανόησης οργανωμένων γύρω από το θέμα και τις λεπτομέρειες της ιστορίας. Η επεξεργασία των αποτελεσμάτων οδηγεί στη διαπίστωση πως τα σύνθετα χαρακτηριστικά των διαδραστικών ψηφιακών ιστοριών, που είναι ενδιαφέροντα και άμεσα σχετιζόμενα με το απόσπασμα, σε συνδυασμό με καλοσχεδιασμένα και καλά δομημένα κείμενα, μπορούν να συμβάλλουν περισσότερο στην ανάκληση συγκριτικά με τις μη εμπλουτισμένες ψηφιακές αφηγήσεις.
Λέξεις-κλειδιά: ψηφιακή αφήγηση, διαδραστικότητα, σύνθετα χαρακτηριστικά, ανάκληση
Γκαντιά, Ε. & Ντίνας, Κ. 2018. Συνεισφορά των έντυπων και ηλεκτρονικών αλφαβητικών βιβλίων στη φωνολογική επίγνωση και την αλφαβητική γνώση, στο 4ο Διεθνές Συνέδριο για την Προώθηση της Εκπαιδευτικής Καινοτομίας, Λάρισα, 12-14 Οκτωβρίου 2018, Συνεδριακό Κέντρο του Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας. ISΒN: 978-618-84206-2-5, σσ. 1123-1132
Τα αλφαβητικά βιβλία συνιστούν ένα σημαντικό εκπαιδευτικό κείμενο στην εκπαίδευση της πρώιμης παιδικής ηλικίας. Η πρόοδος της τεχνολογίας έχει οδηγήσει στην παραγωγή ηλεκτρονικών αλφαβητικών βιβλίων με αφήγηση, κινούμενα σχέδια, συνοδευτικό ήχο. Η παρούσα έρευνα επιδιώκει να διερευνήσει τη συμβολή των έντυπων και ηλεκτρονικών αλφαβητικών βιβλίων στην κατάκτηση της φωνολογικής επίγνωσης και της αλφαβητικής γνώσης σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Το δείγμα αποτέλεσαν 70 παιδιά, που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες με τυχαίο τρόπο. Για την αξιολόγηση της φωνολογικής επίγνωσης χρησιμοποιήθηκαν 5 υποδοκιμασίες, ενώ για τη μέτρηση της γνώσης των γραμμάτων ένα κριτήριο αναγνώρισης των κεφαλαίων γραμμάτων της αλφαβήτου. Για κάθε υποδοκιμασία υπήρξε αξιολόγηση πριν και μετά την παρέμβαση. Από την επεξεργασία των αποτελεσμάτων διαπιστώνεται πως το έντυπο βιβλίο ήταν πιο αποτελεσματικό στη συλλαβική κατάτμηση, την απάλειψη συλλαβής και φωνήματος καθώς και την αναγνώριση ομοιοκαταληξίας, ενώ μεγαλύτερη είναι η συμβολή του ηλεκτρονικού βιβλίου στη γνώση των γραμμάτων και τη φωνημική κατάτμηση.
Λέξεις-κλειδιά: έντυπα/ηλεκτρονικά αλφαβητικά βιβλία, φωνολογική επίγνωση, αλφαβητική γνώση
Τζιώνα, Γ., Παλαιολόγου, Ν. & Ντίνας, Κ. 2018. Διδασκαλία στις ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας και στις δομές υποδοχής για την εκπαίδευση των προσφύγων: ανταποκρίνεται το υπάρχον γλωσσικό υλικό υλικό στις νέες συνθήκες εκπαίδευσης; Πρακτικά από το 2o Διεθνές Συνέδριο: «Γραμματισμός και Σύγχρονη Κοινωνία: Χώροι, Λόγοι, Πρακτικές», Λευκωσία, Κύπρος, σσ. 381-404
Η παρούσα εισήγηση ασχολείται με το γλωσσικό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διδασκαλία σε Τάξεις Υποδοχής στις Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (Ζ.Ε.Π.) και τις Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων (Δ.Υ.Ε.Π.) που έχουν ιδρυθεί στο Δημοτικό Σχολείο για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας σε παιδιά μεταναστών και προσφύγων. Μελετήθηκαν βιβλία διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας, που είναι αυτή τη στιγμή προσβάσιμα στους εκπαιδευτικούς. Τίθεται, όμως, το ερώτημα κατά πόσο αυτά τα εγχειρίδια είναι κατάλληλα για πρόσφυγες και μετανάστες. Βάσει κάποιων δεικτών που τέθηκαν για κάθε κατηγορία, τα βιβλία ταξινομήθηκαν για διδασκαλία σε Ζ.Ε.Π. ή σε Δ.Υ.Ε.Π. Αναδείχθηκε, όμως, η έλλειψη βιβλίων δημιουργημένων για τις σύγχρονες ανάγκες των μαθητών αυτών των δομών και ιδίως των Δ.Υ.Ε.Π. Για αυτό το λόγο προτείνουμε τη δημιουργία κατάλληλου υλικού, με βάση τις αρχές της επικοινωνιακής γλωσσικής διδασκαλίας. Ως τότε, παραθέτουμε κάποιους πίνακες ως οδηγό επιλογής υλικού στα χέρια των εκπαιδευτικών.
Λέξεις κλειδιά: γλωσσικό υλικό, Ζ.Ε.Π., Δ.Υ.Ε.Π.
Πετκανοπούλου, Μ. & Ντίνας, Κ. 2018. Το αυτοσχέδιο επιτραπέζιο παιχνίδι ως «υποστηρικτικό εργαλείο» την γλωσσικής διδασκαλίας στην προσχολική ηλικία στην «παίζουσα τάξη». Πρακτικά από το 2o Διεθνές Συνέδριο: «Γραμματισμός και Σύγχρονη Κοινωνία: Χώροι, Λόγοι, Πρακτικές», Λευκωσία, Κύπρος, σσ.51-68
Η πρόταση της παρούσας εργασίας αναδύθηκε σε μια τάξη νηπιαγωγείου η οποία έχει υιοθετήσει το αυτοσχέδιο επιτραπέζιο παιχνίδι ως εργαλείο μετεξέλιξης της μαθησιακής διαδικασίας σε ένα συνεχές παιχνίδι. Τ α αυτοσχέδια επιτραπέζια παιχνίδια δεν είναι κάτι δεδομένο, μια έτοιμη λύση που θα την υιοθετήσουμε, για να γεμίσουμε το ημερήσιο πρόγραμμά μας, αλλά το αποτέλεσμα της συνεργασίας μαθητών σε ομάδες. ?ατά τη σχεδίαση, την υλοποίηση, το παίξιμο και την παρουσίαση των παιχνιδιών στην τάξη δημιουργείται ένα ευχάριστο επικοινωνιακό πλαίσιο καλλιέργειας και παραγωγής προφορικού και γραπτού λόγου. Τα παιδιά διαμορφώνουν αντιλήψεις για την επικοινωνιακή πλευρά της γλώσσας, παράγουν πολυτροπικά κείμενα, εξοικειώνονται με τη χρήση διαφόρων σημειωτικών κωδίκων, εμπλουτίζουν το λεξιλόγιο και τους γνωστικούς τους ορίζοντες. Ως «υποστηρικτικά εργαλεία» της γλωσσικής διδασκαλίας στην προσχολική ηλικία, συνεισφέρουν στην επιδίωξη των μαθησιακών στόχων που θέτουν τα ισχύοντα Αναλυτικά Προγράμματα του νηπιαγωγείου για τη γλώσσα και τη διδασκαλία της.
Λέξεις Κλειδιά: αυτοσχέδιο επιτραπέζιο παιχνίδι, γλωσσική διδασκαλία.
Griva, E., Dinas, K. & Flegas, K. (2018). Language Program «Modern Greek Paideia»: A record of educational needs in the ‘Aristotelis’ school of Toronto. Multilingual Academic Journal of Education and Social Sciences, 6(1), 113–125 (in Greek).
The purpose of this study was to investigate the needs and performance of students attending the “Aristotle” school as well as to record the views of their parents and the teachers’ training needs. The “Aristotle” school is the only primaryηschool in Toronto area that is recognized by the Hellenic Republic. Our goal was to collect data which would help us better understand thethoughts and needs of the school community, in an attempt to achieve a common goal of providing the highest quality of Greek Language Paideia. Taking into consideration the gathered needs, and the guidelines for language acquisition described in the Common European Framework of Reference for Languages (CEF, 2001), the Modern Greek Paideia Program was developed by professors and researchers of the University of Western Macedonia in collaboration with the Greek Community of Toronto. It is tailored to meet the needs and interests of students who learn Greek as a second/foreign language in Canada, and it is a student centered, flexible language program that promotes intercultural communication, and aims at developing multi-literacies skills, cognitive and metacognitive language strategies, enhancing students’ creativity and critical thinking skills, and promoting bilingual awareness (by helping students make connections between English and Greek).
Ντίνας, Κ., Στάμου, Α., Γρίβα, Ε. & Μαρωνίτη, Κ. 2018. Τα παιδιά ‘διαβάζουν’ κριτικά τον λόγο της μαζικής κουλτούρας. Στο Ντίνας, Κ. (επιμ.). 2018. Figura in Praesentia Μελέτες αφιερωμένες στον καθηγητή Θανάση Νάκα. Εκδόσεις Πατάκη, σσ. 368-387
Popular culture has begun to be introduced as a subject in many curricula, as it is argued that it contributes to a more active involvement of students. In particular, the use of popular culture in language course can help raising students’awareness of all aspects of linguistic heterogeneity, since it draws upon the full range of available sociolinguistic resources. However, popular culture texts do not reflect sociolinguistic difference, but represent it from a certain perspective, echoing specific language ideologies. In this context, the primary educational objective of popular culture texts is to cultivate a critical stance on the part of students on the representations of sociolinguistic diversity constructed into these texts. As the new Greek Primary School Curricula of 2011 suggest the use of various texts of popular culture from the perspective of critical literacy, we present,in this paper, a learning material of twenty units designed to develop the critical awareness of primary school students (Grades 1 and 2) about TV representations of sociolinguistic diversity.
Παλαιολόγου, Ν., Ντίνας, Κ., Μπαϊκούση, Στ-Ε. 2018. Εφαρμογή και Αξιολόγηση Γλωσσικού Υποστηρικτικού Υλικού του Προγράμματος ΞΕΝΙΟΣ ΖΕΥΣ: Μελέτη περίπτωσης σε πρόσφυγες μαθητές από το camp των Διαβατών. Γρόσδος, Στ. & Τσιβάς, Α. (επιμ.) Πρακτικά Συνεδρίου «ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ». ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Π.Ε. & Δ.Ε. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, σσ. 480-488
Στη σημερινή εποχή που βιώνουμε ο κόσμος γύρω μας μεταβάλλεται με γοργούς ρυθμούς. Οι κοινωνίες πλέον χαρακτηρίζονται από μεγάλες διαφορές που αφορούν την καταγωγή, το γλωσσικό υπόβαθρο, τις θρησκευτικές και ατομικές πεποιθήσεις των πολιτών τους. Οι μετακινήσεις πληθυσμών από τη Συρία προς την Ευρώπη οδήγησαν την προσφυγική κρίση στο αποκορύφωμά της το καλοκαίρι του 2015, δημιουργώντας νέες προκλήσεις ως προς τη διαχείριση της ετερότητας, με την Ελλάδα να αποτελεί μια ενδιάμεση ζώνη αναμονής στο προσφυγικό ταξίδι. Έχοντας κατά νου τη σημερινή πολυχρωμία που επικρατεί στην Ελλάδα, η παρούσα μελέτη στοχεύει στην εφαρμογή και αξιολόγηση του Γλωσσικού Υποστηρικτικού Υλικού και του Οδηγού Καλωσορίσματος, που δημιουργήθηκαν από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Για το σκοπό αυτό υλοποιήθηκε μια μελέτη περίπτωσης, σε πρόσφυγες μαθητές ηλικίας 6 έως 15 ετών, που διέμεναν σε ένα κέντρο φιλοξενίας (camp) στα Διαβατά. Οι άξονες γύρω από τους οποίους οργανώνονται τα αποτελέσματά, αφορούν τις πρακτικές και διδακτικές παρεμβάσεις που είναι πιο αποτελεσματικές για τους πρόσφυγες μαθητές, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στη διαδικασία μάθησης, τις ανάγκες τους αναφορικά με την εκπαιδευτική διαδικασία, τα οφέλη που είχαν από την υλοποίηση της παρούσας διδασκαλίας καθώς και τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν για να αρθούν τα εμπόδια και να αντιμετωπιστούν οριστικά οι δυσκολίες που υπάρχουν όταν απευθυνόμαστε σε αυτούς τους πληθυσμούς.