Κυρίδης Α., Ντίνας, Κ., Δρόσος Β., Κασίδου, Σ., Γαλάνη, Ά. 2001. Όταν ο διεθνισμός σκοντάφτει στο γείτονα-εχθρό. Κοινωνιολογικές και γλωσσολογικές προσεγγίσεις του λόγου των μαθητών του Λυκείου για τους Τούρκους και διδακτικές προεκτάσεις.

Έχει υποστηριχτεί θεωρητικά και έχει αποδειχτεί ερευνητικά ότι το σχολείο παίζει σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση της δημιουργίας και αναπαραγωγής της εθνικής ιδεολογίας. Σχολικοί μηχανισμοί, όπως τα Αναλυτικά Προγράμματα και τα σχολικά εγχειρίδια, «βοηθούν» αποφασιστικά προς την κατεύθυνση αυτή. Διαμορφώνουν τα γνωστικά και ιδεολογικά πλαίσια με τη συνδρομή των οποίων κατασκευάζεται η εθνική ταυτότητα και ιδεολογία. Με τον τρόπο αυτό σχηματοποιούνται εθνοκεντρικές γνώσεις, στάσεις, προκαταλήψεις και κυρίως στερεοτυπικές αντιλήψεις του «εθνικού άλλου» και του «εθνικού εαυτού». Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται και αντιμετωπίζονται άλλοι λαοί, όπως οι Τούρκοι και οι σχέσεις μας με αυτούς, από τη σχολική ιστορία. Δεν είναι υπερβολή να υποστηρίξουμε ότι οι Τούρκοι έχουν αναγορευτεί  σε «εθνικό εχθρό», μόνιμο δυνάστη του έθνους και πηγή κινδύνου για την εθνική μας αξιοπρέπεια. Με βάση τις παραπάνω παρατηρήσεις στην έρευνα αυτή επιχειρήθηκε η καταγραφή του πρίσματος μέσα από το οποίο οι μαθητές του Λυκείου  αναγνωρίζουν τους Τούρκους και αναφέρονται σ’ αυτούς, καθώς και πώς αντιλαμβάνονται τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 105 εκθέσεις μαθητών Λυκείου από τους τέσσερις νομούς της Δυτικής Μακεδονίας (Φλώρινας, Κοζάνης, Καστοριάς και Γρεβενών) και από τη Θεσσαλονίκη με θέμα «Απόψεις και σκέψεις για τους Τούρκους». Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε είναι η κλασική θεματική ανάλυση σε συνδυασμό με γλωσσολογική αποκωδικοποίηση. Και οι δύο μεθοδολογικές προσεγγίσεις έχουν εφαρμοστεί σε παρόμοιες έρευνες με επιτυχία. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι προσεγγίσεις που επιχειρούν οι μαθητές διαμορφώνονται μέσα από θεματικούς άξονες όπως: 1. Ελληνοτουρκικές σχέσεις, 2. Ιστορικά γεγονότα, 3. Χαρακτηρισμοί, 4. Πολιτισμός, 5. Οικονομική κατάσταση κλπ. Οι μαθητές εμφανίζουν στερεοτυπικές αντιλήψεις τόσο για τους Τούρκους ως έθνος και κράτος όσο και για τις σχέσεις μας με αυτούς, οι οποίες έχουν τις βάσεις τους σε ιστορικά γεγονότα και σε ιδεολογικές προεγγραφές.