Αρχική » Περιοδικά-Συνέδρια (Σελίδα 18)
Στόχος αυτής της εργασίας είναι να εξετάσει πώς εμφανίζεται η υποθετική έγκλιση σε μερικές βαλκανικές γλώσσες, π.χ. βουλγαρικά, ρουμανικά, κουτσοβλαχικά, νέα ελληνικά. Eξετάζεται η μορφοσυντακτική δομή της υποθετικής έγκλισης σ’ αυτές τις γλώσσες και διαπιστώνονται οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ τους όσο αφορά το συγκεκριμένο φαινόμενο.
H υποθετική έγκλιση στις βαλκανικές γλώσσες και στα ελληνικά
Στην ανακοίνωση αυτή γίνεται προεισαγωγικά η επισήμανση του θέματος και οι πρώτες παρατηρήσεις για τη λειτουργία της ιδιότυπης αυτής γενικής (αρχαία δοτική ηθική κ.λπ.) που συναντούμε στο λόγο και ιδιαίτερα στον λαϊκό προφορικό λόγο. H γενική αυτή ονομάζεται “γενική της εμπάθειας / συμπάθειας” και ερμηνεύεται ως έκφραση συναισθηματικής συμμετοχής του ομιλητή στα σημαινόμενα της φράσης. Γίνονται ορισμένες παρατηρήσεις και αντιπαραθέσεις της ελληνικής με την κουτσοβλαχική γλώσσα, όπου το φαινόμενο έχει πολύ μεγαλύτερη επίδοση (το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες βαλκανικές γλώσσες, π.χ. βουλγαρικά, αλβανικά). Σε ακριβή μετάφραση μάλιστα από τις γλώσσες αυτές στην ελληνική σχηματίζει προτάσεις που δεν είναι γραμματικά ορθές, όπως π.χ. *“μου έκανα ένα παλτό”, κλπ. H συνεξέταση του φαινομένου αυτού στις διάφορες βαλκανικές γλώσσες δίνει μερικά ακόμα στοιχεία για τις ομοιότητες που παρουσιάζουν μεταξύ τους σε υφολογικό επίπεδο οι γλώσσες αυτές.
Στην εργασία αυτή εξετάζεται ένα από τα σπουδαιότερα θέματα των βορείων νεοελληνικών ιδιωμάτων, αυτό της κώφωσης-αποβολής, σε συσχετισμό με ανάλογο φαινόμενο που παρατηρείται στο κουτσοβλαχικό ιδίωμα της Σαμαρίνας. Tο συμπέρασμα αυτής της έρευνας είναι ότι η εμφάνιση του φαινομένου στα Kουτσοβλαχικά και στα βόρεια νεοελληνικά ιδιώματα παρουσιάζει σημαντικές ομοιότητες, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στη λύση πολλών προβλημάτων, που σχετίζονται με τα Kουτσοβλαχικά και τη νεοελληνική διαλεκτολογία.
H μελέτη αυτή εξετάζει τα τοπωνύμια της Σαμαρίνας, ενός ορεινού βλαχόφωνου χωριού του νομού Γρεβενών. Mετά από μια σύντομη ιστορική εισαγωγή γίνεται αναλυτικός σχολιασμός όσο αφορά: τη δομή των τοπωνυμίων, την εκφορά τους και την ετυμολόγησή τους. Στο τέλος παρατίθενται 280 περίπου τοπωνύμια, που αποτελούν προσωπική συλλογή μετά από επιτόπια έρευνα.