Τίτλος

«Αναπαραστάσεις του  περιβάλλοντος  και  αφηγηματικές τεχνικές  σε παιδικά εικονογραφημένα βιβλία»

Στοιχεία Έκδοσης

Τσόγκα Σοφία, Παπαδοπούλου Πηνελόποη, Κωτόπουλος Η.Τριαντάφυλλος.     Πρακτικά     Επιστημονικού    Συνεδρίου«Υπερβαίνοντας τα όρια της Τυπικής και μη εκπαίδευσης στις Φυσικές Επιστήμες και το Περιβάλλον», 19-21 Οκτωβρίου 2012, Φλώρινα 

Περιγραφή

Η διαχείριση των απορριμμάτων συνιστά ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα του πλανήτη που χρήζει άμεσης επίλυσης. Η αντίστοιχη θεματική αποδεικνύεται ιδιαίτερα δημοφιλής στην προσχολική εκπαίδευση, καθώς πέρα από τις κειμενικές  επιλογές  συνειδητοποιημένων  εκπαιδευτικών,  ενεργοποιεί  και  ωριμάζει τους μαθητές. Ο σκοπός της εργασίας μας ήταν αφ’ ενός η διερεύνηση των περιβαλλοντικών αναπαραστάσεων που υποδηλώνουν και ένα ανάλογο αξιακό σύστημα που εμπεριέχονται στα βιβλία για παιδιά προσχολικής ηλικίας σχετικά με τη θεματική των σκουπιδιών και της ανακύκλωσης και αφ’ ετέρου η διερεύνηση της λογοτεχνικής ποιότητας των βιβλίων αυτών, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο μάθησης στο νηπιαγωγείο. Αναλύθηκαν δέκα βιβλία (παραμύθια) σχετικά με τη θεματική που επιλέξαμε. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για τη διερεύνηση των στόχων μας αποτελεί ένα συνδυασμό της ανάλυσης περιεχομένου με στοιχεία από τη θεωρία  της  λογοτεχνίας και  πιο  συγκεκριμένα  από  τη  λογοτεχνική  θεωρία  των χαρακτήρων. Η ανάλυση περιεχομένου, ως τις περιβαλλοντικές αναπαραστάσεις, βασίσθηκε σε θεματικούς άξονες που βρήκαμε στη βιβλιογραφία και σε άξονες που δημιουργήσαμε εμείς μετά τη μελέτη του υλικού. Η αφηγηματολογία επέτρεψε να αποσαφηνιστεί η λειτουργική σχέση των ηρώων και η ψυχολογική τους κατάσταση σε ατομικό επίπεδο σε σχέση με το περιβάλλον και το πρόβλημα της ανακύκλωσης, μέσα από συγκεκριμένες συγγραφικές αφηγηματικές επιλογές. Αναδείξαμε με τον τρόπο αυτόν τη στάση των συγγραφέων και των υπονοούμενων αναγνωστών απέναντι στο περιβάλλον και στα βιβλία για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Ως προς τις περιβαλλοντικές  αναπαραστάσεις/αξίες  που  εμπεριέχονται  στα  βιβλία,  κατά  κύριο λόγο καταγράψαμε βιοφοβικές και βιοφιλικές απεικονίσεις της φύσης, όπως και αναπαραστάσεις  συμβατών  με  τη  φύση  συμπεριφορών.  Επιπλέον  ως  προς  τη διαχείριση των απορριμμάτων καταγράψαμε κατηγορίες που σχετίζονται με την ολοκληρωμένη διαχείριση: ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση, ελάττωση παραγωγής και τέλος διαλογή των υλικών. Ως προς την λογοτεχνική ανάλυση συνοπτικά διακρίναμε  τους  πρωταγωνιστές,  τους  δευτεραγωνιστές  και  τους  περιφερειακούς ήρωες και τοποθετήσαμε κάθε χαρακτήρα των κειμένων μας σε μια κατηγορία τύπων (σφαιρικούς, δυναμικούς, αντίθετους και στατικούς χαρακτήρες). Ο συνδυασμός των καταγραφών ως προς την περιβαλλοντική και ως προς την λογοτεχνική αξία, όπως καταγράφεται στην εργασία μας για κάθε βιβλίο (παραμύθι) δίνει μια σειρά κριτηρίωνστους εκπαιδευτικούς για την επιλογή του κατάλληλου εκπαιδευτικού μέσου σε συνδυασμό με τους στόχους της διδασκαλίας τους.

Κατεβάστε εδώ: Αναπαραστάσεις του περιβάλλοντος και αφηγηματικές τεχνικές σε παιδικά εικονογραφημένα βιβλία