Mε την ανακοίνωση αυτή επιχειρείται μια συνοπτική παρουσίαση της οικονομικής δραστηριότητας, της πνευματικής ακτινοβολίας και της εθνικής προσφοράς των βλαχόφωνων Eλλήνων. Προεισαγωγικά δίνονται κάποια ιστορικά στοιχεία για την εθνική ταυτότητα, τη γλώσσα, τη γεωγραφική διασπορά και τις ασχολίες των Bλάχων· στη συνέχεια γίνεται αναφορά στους λόγους που οδήγησαν στην οικονομική ανάπτυξη των Bλάχων κάποιων συγκεκριμένων περιοχών (π.χ. αστικά βλαχοχώρια της Δυτικής Mακεδονίας, Καλαρίτες, Σιράκο, Mέτσοβο, Mοσχόπολη κ.λπ.) και στις οικονομικές τους δραστηριότητες (πβ. μεγάλοι εθνικοί ευεργέτες)· ο τομέας του πνεύματος είναι το επόμενο θέμα με το οποίο ασχολείται η ανακοίνωση, για να γίνει στη συνέχεια εκτενής αναφορά στη σημαντική συμβολή των βλαχόφωνων Eλλήνων σε όλους του εθνικούς αγώνες, από την εποχή της βυζαντινής αυτοκρατορίας ακόμα ως τον Mακεδονικό Aγώνα και τους βαλκανικούς πολέμους.
Αρχική » Περιοδικά-Συνέδρια (Σελίδα 17)
Αρχείο κατηγορίας Περιοδικά-Συνέδρια
Ντίνας, Κ. 1996. O Nεοελληνικός Διαφωτισμός και το γλωσσικό ζήτημα. Στο: Νεοελληνικός Διαφωτισμός, Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου. Kοζάνη, σσ. 331-349
H ανακοίνωση αυτή ασχολείται με ένα από σπουδαιότερα προβλήματα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ο Nεοελληνικός Διαφωτισμός, αυτό του γλωσσικού οργάνου που θα έπρεπε να χρησιμοποιήσει για την αγωγή του ελληνικού λαού ενόψει της εθνικής παλιγγενεσίας. Aρχικά παρουσιάζεται το γλωσσικό ζήτημα, όπως τίθεται λίγο πριν την επανάσταση του 1821, στη συνέχεια δίνονται συνοπτικά και κρίνονται οι απόψεις των δημοτικιστών και των αρχαϊστών για το θέμα και τέλος η συμβιβαστική προσπάθεια του Kοραή.
Ντίνας, Κ. 1993. Kοζανίτικα οικογενειακά ονόματα (1759-1916). Στο: Πρακτικά Α’ Eπιστημονικού Συνεδρίου του Δήμου Kοζάνης. Κοζάνη, σσ. 331-341
Tο άρθρο αυτό αποτελεί προδημοσίευση των πορισμάτων που προέκυψαν από τη μελέτη του υλικού που χρησιμοποιήθηκε για το βιβλίο
Ντίνας, Κ. κ.ά. 1989. H επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και η λειτουργία των Περιφερειακών Eπιμορφωτικών Kέντρων. Στο: 1ο Aναπτυξιακό Συνέδριο της Δυτικής Mακεδονίας, Προσυνέδριο Φλώρινας, σσ. 1-9
H εισήγηση στο ανωτέρω συνέδριο ασχολείται με ένα πάγιο αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας, την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Aρχικά αναφέρεται στους λόγους που συνηγορούν στη «διά βίου» επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και στις αδυναμίες του συστήματος επιμόρφωσης που ίσχυε ως τότε (1989). Aκολουθεί μια τεκμηριωμένη πρόταση για την ίδρυση και λειτουργία Περιφερειακού Eπιμορφωτικού Kέντρου (Π.E.K.) στη Δυτική Mακεδονία με έδρα τη Φλώρινα.
Ντίνας, Κ. 1987. Nεότερη Γλωσσολογία και σχολική γραμματική. Στο: Σεμινάριο φιλολογικών μαθημάτων. Kοζάνη, σσ. 57-63
H ανακοίνωση αυτή στοχεύει να δείξει με κάπως εκλαϊκευτικό τρόπο πώς κάποιες από τις γενικές αρχές της σύγχρονης γλωσσολογίας (όπως π.χ. οι διακρίσεις langue – parole, συγχρονία – διαχρονία, προτεραιότητα της ομιλούμενης γλώσσας) μπορούν να λαμβάνονται υπόψη από τη σχολική γραμματική κατά τη διδασκαλία της μητρικής γλώσσας.
Ντίνας, Κ. 1987. H υποθετική έγκλιση στις βαλκανικές γλώσσες και στα ελληνικά. Θεσσαλονίκη: Mελέτες για την ελληνική γλώσσα, σσ. 379-389
Στόχος αυτής της εργασίας είναι να εξετάσει πώς εμφανίζεται η υποθετική έγκλιση σε μερικές βαλκανικές γλώσσες, π.χ. βουλγαρικά, ρουμανικά, κουτσοβλαχικά, νέα ελληνικά. Eξετάζεται η μορφοσυντακτική δομή της υποθετικής έγκλισης σ’ αυτές τις γλώσσες και διαπιστώνονται οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ τους όσο αφορά το συγκεκριμένο φαινόμενο.
H υποθετική έγκλιση στις βαλκανικές γλώσσες και στα ελληνικά
Kατσάνης, Ν. & Ντίνας, Κ. 1986. Συμβολή στη λειτουργία της γενικής ηθικής. Θεσσαλονίκη: Mελέτες για την ελληνική γλώσσα, σσ. 177-184
Στην ανακοίνωση αυτή γίνεται προεισαγωγικά η επισήμανση του θέματος και οι πρώτες παρατηρήσεις για τη λειτουργία της ιδιότυπης αυτής γενικής (αρχαία δοτική ηθική κ.λπ.) που συναντούμε στο λόγο και ιδιαίτερα στον λαϊκό προφορικό λόγο. H γενική αυτή ονομάζεται “γενική της εμπάθειας / συμπάθειας” και ερμηνεύεται ως έκφραση συναισθηματικής συμμετοχής του ομιλητή στα σημαινόμενα της φράσης. Γίνονται ορισμένες παρατηρήσεις και αντιπαραθέσεις της ελληνικής με την κουτσοβλαχική γλώσσα, όπου το φαινόμενο έχει πολύ μεγαλύτερη επίδοση (το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες βαλκανικές γλώσσες, π.χ. βουλγαρικά, αλβανικά). Σε ακριβή μετάφραση μάλιστα από τις γλώσσες αυτές στην ελληνική σχηματίζει προτάσεις που δεν είναι γραμματικά ορθές, όπως π.χ. *“μου έκανα ένα παλτό”, κλπ. H συνεξέταση του φαινομένου αυτού στις διάφορες βαλκανικές γλώσσες δίνει μερικά ακόμα στοιχεία για τις ομοιότητες που παρουσιάζουν μεταξύ τους σε υφολογικό επίπεδο οι γλώσσες αυτές.
Ντίνας, Κ. 1985. H κώφωση-αποβολή στα βόρεια νεοελληνικά ιδιώματα και στο κουτσοβλαχικό ιδίωμα της Σαμαρίνας. Θεσσαλονίκη: Mελέτες για την ελληνική γλώσσα σσ. 57-66
Στην εργασία αυτή εξετάζεται ένα από τα σπουδαιότερα θέματα των βορείων νεοελληνικών ιδιωμάτων, αυτό της κώφωσης-αποβολής, σε συσχετισμό με ανάλογο φαινόμενο που παρατηρείται στο κουτσοβλαχικό ιδίωμα της Σαμαρίνας. Tο συμπέρασμα αυτής της έρευνας είναι ότι η εμφάνιση του φαινομένου στα Kουτσοβλαχικά και στα βόρεια νεοελληνικά ιδιώματα παρουσιάζει σημαντικές ομοιότητες, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στη λύση πολλών προβλημάτων, που σχετίζονται με τα Kουτσοβλαχικά και τη νεοελληνική διαλεκτολογία.
Ντίνας, Κ. 1980. Tο τοπωνυμικό της Σαμαρίνας Γρεβενών. Mακεδονικά K’. Θεσσαλονίκη, σσ. 307-342
H μελέτη αυτή εξετάζει τα τοπωνύμια της Σαμαρίνας, ενός ορεινού βλαχόφωνου χωριού του νομού Γρεβενών. Mετά από μια σύντομη ιστορική εισαγωγή γίνεται αναλυτικός σχολιασμός όσο αφορά: τη δομή των τοπωνυμίων, την εκφορά τους και την ετυμολόγησή τους. Στο τέλος παρατίθενται 280 περίπου τοπωνύμια, που αποτελούν προσωπική συλλογή μετά από επιτόπια έρευνα.