Τίτλος:
Το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη. Η κατασκευασμένη αληθοφάνεια της ιστορικής αφήγησης και η προσωπική μαρτυρία ως παράγοντας αναδιοργάνωσης της ιστορικής πραγματικότητας
Στοιχεία Έκδοσης:
Κωτόπουλος Η. Τριαντάφυλλος, Καρασαββίδου Ελένη. Πρακτικά ΚΘ' Πανελλήνιο Ιστορικό Συνέδριο, 16-18 Μαΐου 2008, σελ. 349-365, Θεσσαλονίκη 2009
Περιγραφή:
Το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη (Σεπτέμβριος 1944) καταγράφεται ως ένα οριακό γεγονός που σημάδεψε και σημαδεύει τόσο την τοπική και εθνική ιστορία, όσο και άμεσα τις ζωές πολλών ανθρώπων σε περισσότερες από μία γενιές. Παρόλο που για χρόνια είχε επικρατήσει μία συγκεκριμένη εκδοχή των γεγονότων, πολλά καινούργια στοιχεία θέτουν, εκ νέου γενικά κι επί του συγκεκριμένου ειδικά, το ζήτημα μεταξύ των ορίων της επηρεαζόμενης από τις πολιτικές και κοινωνικές συντεταγμένες«εθνικής» ιστοριογραφίας και των πολλαπλών αναγνώσεων της προσωπικής αφήγησης. Η συγκεκριμένη μελέτη αναδεικνύει την αξία της προσωπικής μαρτυρίας και το ρόλο της στην ιστορική αφήγηση και μνήμη, αλλά κι την αποσαφήνιση θεμελιακών, εν δυνάμει, ιστορικών παραλήψεων στην επίσημη πρόσληψη των γεγονότων ενός ιδιαίτερα σημαντικού ιστορικού συμβάντος που παραποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό στη μετεμφυλιακή Ελλάδα. Η προαναφερθείσα σύζευξη θέτει και πάλι το ζήτημα των ορίων μεταξύ ιστορικής και λογοτεχνικής αφήγησης καθώς και της επιρροής της ετερότητας (πολιτικής ή κοινωνικής) στη δόμηση και στην πρόσληψή τους. Επικεντρωνόμενοι στο επεισόδιο που έλαβε χώρα στο Ρωμαϊκό υδραγωγείο στις 2/9/44, αξιοποιούμε τις μαρτυρίες δύο πρωταγωνιστών, Φαρσακίδη - Βαλλαχά, και παρακολουθούμε με συγκριτική ενάργεια στοιχεία από ελληνικές και διεθνείς πηγές που φωτίζουν μ’ έναν διαφορετικό τρόπο τα γεγονότα που οδήγησαν βήμα προς βήμα στο ολοκαύτωμα του μαρτυρικού χωριού.