ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ»

Αντικείμενα

• Καθημερινότητα παιδιών και ανθρώπων
  Αρχικά ,βλέπουμε, πως δεν πρόκειται για μια αυθόρμητη λήψη σε κίνηση ,καθώς όπως φαίνεται από την στάση των ανθρώπων αλλά και από τα βλέμματα τους, τα οποία κοιτούν προς το μέρος του φακού , η φωτογραφία είναι σκηνοθετημένη και έχει βγει με την άδεια τους. Απεικονίζεται ένα χωράφι ,στο οποίο έχουν εγκατασταθεί προσωρινά σε πρόχειρα καταλύματα άνθρωποι. Στην φωτογραφία φαίνεται μια γυναίκα ,καθισμένη μέσα σε μια σκηνή να μαγειρεύει με διάφορα οικιακά σκεύη τριγύρω της αλλά και έξω από την σκηνή .Κοντά της είναι ένα μικρό παιδί, που έχει στην αγκαλιά του ένα μωρό, από τα κοτσιδάκια του ,το φόρεμα του και την μαντήλα του στα μαλλιά καταλαβαίνουμε ότι είναι κορίτσι. Ακόμη υπάρχει και μια δεύτερη σκηνή στην εικόνα ,στην οποία φαίνεται καθισμένος ένας άντρας να ξεκουράζεται .Στο βάθος πίσω από τα αντίσκηνα υπάρχουν ψηλά δέντρα και αρκετή βλάστηση .Καταλαβαίνουμε ότι την ημέρα που τραβήχτηκε η φωτογραφία πρέπει να ήταν μια ηλιόλουστη μέρα ,από τις διάφορες σκιές που δημιουργούνται στην λήψη από τον ήλιο. Τέλος ,από το ότι δεν φοράνε ιδιαίτερα χοντρά ρούχα μπορούμε να υποθέσουμε πώς δεν ήταν χειμώνας.
• Φάλαγγα αυτοκινήτων ανεφοδιασμού
  Η φωτογραφία περιλαμβάνεται στη συλλογή: "Πόλεμος 1914-1918. Στρατός Ανατολής με διοικητή τον στρατηγό Sarrail (3 Οκτωβρίου 1915 – 21 Δεκεμβρίου 1917): Στο μέτωπο της Φλώρινας και του Μοναστηρίου (Σεπτέμβριος 1916 – Απρίλιος 1917)". Η στάση των ατόμων, η ενασχόλησή τους με άλλες εργασίες και η απουσία απευθείας βλεμματικής επαφής με τον φακό υποδηλώνει μια μη σκηνοθετημένη λήψη. Κεντρικό θέμα της φωτογραφίας είναι η απεικόνιση της αυτοκινητοπομπής που μεταφέρει προϊόντα ανεφοδιασμού προς το Μοναστήρι. Η λήψη έχει γίνει στην περιοχή του Ξινού Νερού, Αμυνταίου, πιθανότατα έξω από τον οικισμό. Χωρίζοντας την φωτογραφία σε δύο μέρη, στα δεξιά παρατηρούμε το κονβόι των εννέα μηχανοκίνητων οχημάτων που μεταφέρουν είδη ανεφοδιασμού να είναι ακινητοποιημένο πάνω στον δρόμο ενώ ένας στρατιώτης με στολή, καπέλο και μπότες βρίσκεται δίπλα. Στα αριστερά της φωτογραφίας υπάρχει μια ομάδα ανδρών με στρατιωτική περιβολή, οι στρατιώτες και αξιωματικοί - οδηγοί των οχημάτων οι οποιοι φαίνεται να έχουν σταματήσει κάτω από ένα δέντρο στην άκρη του δρόμου για να ξεκουραστούν από τη διαδρομή. Σε ότι αφορά τις στολές τους, ξεχωρίζει ο άνδρας που βρίσκεται στο αυλάκι ο οποίος φορά πιο χοντρό πανωφόρι και μπερέ. Στην ομάδα των στρατιωτών, παρατηρούμε τον πρώτο άνδρα από αριστερά να κρατά παγούρι ενώ δίπλα του υπάρχουν και μπουκάλια, τον άνδρα πίσω από αυτόν να ανάβει πιθανότατα φωτιά και τους υπόλοιπους να ξεκουράζονται στο έδαφος, να τρωνε και να συζητούν μεταξύ τους. Σε δεύτερο πλάνο, ξεχωρίζουν κάποιες σκηνές και στο βάθος ένας λόφος.
• Η φάλαγγα στο δρόμο προς το χωριό
  Η εικόνα περιλαμβάνεται στη συλλογή: "Πόλεμος 1914-1918. Στρατός Ανατολής με διοικητή τον στρατηγό Sarrail (3 Οκτωβρίου 1915 – 21 Δεκεμβρίου 1917): Στο μέτωπο της Φλώρινας και του Μοναστηρίου (Σεπτέμβριος 1916 – Απρίλιος 1917)". Από την λήψη γίνεται φανερό ότι ο φωτογράφος βρίσκεται σε ένα υψηλότερο επίπεδο του δρόμου ώστε να έχει μεγαλύτερο πεδίο φωτογράφησης, ενώ η κίνηση των αμαξών μαρτυρά μια μη σκηνοθετημένη λήψη. Κεντρικό θέμα της φωτογραφίας είναι η φάλαγγα των αμαξών προς το χωριό Φλάμπουρο. Χωρίζοντας τη φωτογραφία στα δύο, στο δεξί μέρος παρατηρούμε το κεντρικό θέμα - σημείο εστίασης, που είναι η διέλευση των ξύλινων αμαξών από ένα δασικό - αγροτικό δρόμο (δέντρα κατά μήκος του δρόμου και πιθανότατα καλαμπόκια, λόγω της εποχής, στο χωράφι στη δεξιά πλευρά). Οι άμαξες είναι ξύλινες και σε αυτές είναι ζεμένα δύο άλογα. Πάνω στις άμαξες, πέρα από τους επιβαίνοντες, είναι φορτωμένα διάφορα αντικείμενα σε μπόγους. Στο πρώτο πλάνο, στην άμαξα που απεικονίζεται, επιβαίνοντες είναι δύο άνδρες με στρατιωτική αμφίεση και σκουρόχρωμο δέρμα, ενώ τα άλογα που σέρνουν την άμαξα έχουν στραφεί στους θάμνους αριστερά και βόσκουν. Πίσω τους ακολουθεί μεγάλος αριθμών αντίστοιχων αμαξών ενώ μπροστά τους διακρίνονται να προπορεύονται και άλλες. Επίσης, στο δεξί μέρος του δρόμου εμφανίζονται κάποιες άμαξες - κάρα με αντίθετη πορεία (έξοδος από το χωριό Φλάμπουρο). Στην άμαξα που διακρίνεται με μεγαλύτερη ευκρίνεια, υπάρχει ένας οδηγός με στρατιωτική ενδυμασία που φορά πιθανότατα κράνος, η ξύλινη άμαξα έχει φορτωμένα αντικείμενα (ίσως τσουβάλια) και σε αυτή είναι ζεμένο ένα γαϊδουράκι. Στο αριστερό μέρος της φωτογραφίας, φαίνεται ένας μικρός λοφίσκος στον οποίο βρίσκονται ελεύθερα κάποια άλογα (ένα λευκό άλογο είναι ξαπλωμένο ή νεκρό), ανάμεσα στα οποία διακρίνονται και κάποιοι άνδρες, ενώ στο βάθος, ανάμεσα στα δέντρα, φαίνεται η ύπαρξη στημένων σκηνών. Στο φόντο της φωτογραφίας, στη δεξιά πλευρά, στον βορά, διακρίνεται ένα βουνό (πιθανότατα το βουνό μπροστά από το χωριό Άγιος Βαρθολομαίος) και μπροστά από αυτό, δέντρα στη σειρά, που από τον τρόπο που είναι τοποθετημένα, ίσως βρίσκονται στις όχθες ποταμού ενώ στην κάτω δεξιά πλευρά υπάρχουν γραμμένοι αριθμοί και γράμματα (ίσως κάποιος κωδικός).
• Κατασκήνωση
  Ο φωτογράφος στην περίπτωση αυτή, θέλει να αναδείξει τις συνθήκες διαβίωσης,το σημείο συγκέντρωσης και διαμονής του στρατεύματος καθώς και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν. Ειδικότερα, στην μπροστινή όψη της εικόνας αντικρίζουμε τα μουλάρια να τρέφονται με όσο γρασίδι υπάρχει στο έδαφος ή με οτιδήποτε άλλο βρίσκουν, ώστε να ανακτήσουν δυνάμεις λόγω της εξάντλησης τους από την καθημερινή συμμετοχή στον πόλεμο. Έπειτα, διακρίνουμε τις στρατιωτικές σκηνές, οι οποίες είναι εγκατεστημένες σε μια παιδιά ανάμεσα στα βουνά όπου διαμένουν οι στρατιώτες και βλέπουμε ότι φτάνουν μέχρι το βάθος της εικόνας. Τα υλικά των στρατιωτικών σκηνών μαρτυρούν την έλλειψη υλικοτεχνικών μέσων, καθώς από ύφασμα στηριζόμενες σε ξύλα, σχοινιά και πασαλους που καρφώνονται στο έδαφος. Ακόμα, αριστερά στο βάθος της εικόνας διακρίνονται σκηνές που ίσως να είναι κάποιοι σύμμαχοι. Τέλος, στο κέντρο της εικόνας υπάρχει ένα ξύλινο κάρο, με το οποίο μετακινούνταν και κουβαλούσαν στο πόλεμο ότι ήταν αναγκαίο
• Κομιτατζήδες που εργάζονται στο δρόμο (1)
  Η εικόνα περιλαμβάνεται στη συλλογή: "Πόλεμος 1914-1918. Στρατός Ανατολής με διοικητή τον στρατηγό Sarrail (3 Οκτωβρίου 1915 – 21 Δεκεμβρίου 1917): Στο μέτωπο της Φλώρινας και του Μοναστηρίου (Σεπτέμβριος 1916 – Απρίλιος 1917)". Από τη στάση των ατόμων και τη γυρισμένη πλάτη τους στο φακό συμπεραίνουμε ότι πρόκειται για μη σκηνοθετημένη λήψη με κατεύθυνση προς τον βορά (σύμφωνα με τους λόφους που βρίσκονται στο παρασκήνιο) και θέση του φωτογράφου στον νότο. Κεντρικό θέμα της φωτογραφίας είναι η απεικόνιση των εργασιών κατασκευής ή συντήρησης του δρόμου στο χωριό Σωτήρας, της σημερινής περιοχής Αμυνταίου. Στο πρώτο πλάνο της φωτογραφίας απεικονίζονται δύο Μουσουλμάνοι, όπως γίνεται φανερό από την ενδυμασία τους (βράκες και φεσάκια), ο ένας εκ των οποίων μεταφέρει ξυπόλητος μια ξύλινη χειράμαξα, ενώ ο δεύτερος κρατά ένα φτυάρι, με το οποίο πιθανότατα γεμίζει την χειράμαξα με άμμο ή χώμα από το σκάμμα που βρίσκεται μπροστά του. Επιπλέον στα αριστερά τους υπάρχει ένα κορίτσι, Μουσουλμάνα, που φορά μαντήλα στο κεφάλι και βράκα ενώ κρατά κάτι (δεν είναι ευδιάκριτα τα αντικείμενα, ίσως παπούτσια) και στα δυο της χέρια. Από τη δυναμική στάση του σώματός της, γίνεται φανερό ότι περπατά προς τους άνδρες που βρίσκονται από πίσω. Ακόμα, στη δεξιά πλευρά απεικονίζεται ένα πλινθόκτιστο σπίτι με μερική επένδυση από πέτρα, ξύλινα κουφώματα και σκεπή με κεραμίδια, στη γωνία του οποίου στέκεται ένας σκύλος. Σε δεύτερο πλάνο και κατά μήκος του δρόμου, υπάρχει πλήθος ανδρών (διαφορετικής καταγωγής και κοινωνικής τάξης, όπως μαρτυρά η ενδυμασία τους) οι οποίοι ασχολούνται με την κατασκευή του έργου. Στο κέντρο, ανάμεσα στους άνδρες με τα φεσάκια (που αποτελούν την πλειονότητα) διακρίνεται ένας άνδρας με στρατιωτική ενδυμασία, πηλίκιο και μπότες ενώ λίγο πιο αριστερά από αυτόν, περπατά ένας ακόμα άνδρας με αντίστοιχη αμφίεση. Επιπρόσθετα στα αριστερά της φωτογραφίας απεικονίζονται δύο ακόμα στρατιωτικοί, ένας εκ των οποίων έφιππος (πιθανότατα αξιωματικός ή ανώτερος στρατιωτικός που επιβλέπει το έργο). Σε ένα τρίτο πλάνο, πίσω από τους αξιωματικούς διακρίνονται πλινθόκτιστα κτίρια - σπίτια και ο μιναρές του τζαμιού, ενώ κατά μήκος υπάρχουν δέντρα, στημένες σκηνές και στα δεξιά άμαξες και οχήματα. Τέλος, στο φόντο παρατηρούμε τον κάμπο και στο βάθος, στον βορά, τον λόφο πίσω από τον οποίο πιθανότατα βρίσκεται το χωριό Κλειδί.
• Στο μέτωπο του Μοναστηρίου (Δεκέμβριος 1916): Το χωριό στην Τσέρνα. Στο βάθος, το Αρχηγείο του Στρατηγού Gérôme, που διοικεί τη 17η Αποικιακή Μεραρχία
  Σύμφωνα με την λεζάντα της φωτογραφίας απεικονίζεται το χωριό Cerna. Σε πρώτο πλάνο φαίνεται ένα γκρεμισμένο σπίτι. Το οίκημα αυτό έχει υποστεί ολοκληρωτική σχεδόν καταστροφή, μόνο μια πλευρά, έχει διασωθεί. Στο βάθος διακρίνεται το αρχηγείο του στρατηγού Auguste Clément Gérôme, ο οποίος διοικεί τη 17η Αποικιακή Μεραρχία. Εκτός των οικημάτων του χωριού Cerna, γίνονται αντιληπτές και οι στρατιωτικές σκηνές της μεραρχίας. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την συνεργασία ενός στρατιώτη και ενός χωρικού (στο μέσο της φωτογραφίας, δεξιά από το γκρεμισμένο σπίτι), φανερώνει την αρμονική συνύπαρξη μεταξύ στρατού και κατοίκων. Η λήψη της φωτογραφίας πραγματοποιήθηκε τον μήνα Δεκέμβριο, ωστόσο, ο καιρός δεν συνάδει με τον μήνα της λήψης, μιας και είναι σχετικά ήπιος(ο στρατιώτης που βρίσκεται μαζί με τον κάτοικο δεν φοράει βαριά ρούχα). Είναι συννεφιασμένος, δίχως χιόνι. Η σκηνοθεσία απουσιάζει από την φωτογραφία, καθώς τα δύο εικονιζόμενα πρόσωπα δεν κοιτούν τον φακό και οι κινήσεις τους φαίνονται φυσικές.
• Στο μέτωπο του Μοναστηριού (Δεκέμβριος 1916): Άφιξη της 35ης Ιταλικής Μεραρχίας. Δημιουργία στρατοπέδου
  Σύμφωνα με την λεζάντα της φωτογραφίας, απεικονίζονται διάσπαρτοι στρατιώτες της 35ης Ιταλικής Μεραρχίας. Κύριο μέλημά τους, η δημιουργία στρατοπέδου. Σε πρώτο πλάνο λοιπόν, ορισμένοι στρατιώτες στήνουν σκηνές, προκειμένου να κατασκηνώσουν στην περιοχή. Πιο πίσω κάποιοι άντρες στέκονται όρθιοι(σε κύκλο), συζητώντας ή αναμένοντας εντολές, ίσως από τον άνθρωπο που κάθεται περικυκλωμένος ανάμεσά τους. Δεξιά τους ένας στρατιώτης φαίνεται να προετοιμάζει το έδαφος, για να τοποθετήσει τις σκηνές που βρίσκονται μπροστά του, ενώ δίπλα του ένας άλλος στρατιώτης ξεκουράζεται. Η λήψη της φωτογραφίας έγινε τον μήνα Δεκέμβριο, ενδιαφέρον προκαλεί ωστόσο, το γεγονός ότι ο καιρός είναι ήπιος. Αυτό γίνεται αντιληπτό από την ελαφριά ενδυμασία των στρατιωτών, αλλά και από την απουσία του χιονιού. Τέλος η φωτογραφία αυτή αποτελεί μια μη σκηνοθετημένη λήψη, καθώς δεν διακρίνεται κανένα από τα εικονιζόμενα πρόσωπα να είναι στραμμένο προς την κατεύθυνση του φακού.
• Το αναρρωτήριο του στρατού
  Η φωτογραφία δεν είναι σκηνοθετημένη και η λήψη φαίνεται ότι έχει γίνει από κοντινή απόσταση καθώς ο φακός έχει αποτυπώσει αρκετές λεπτομέρειες. Συγκεκριμένα, στη φωτογραφία απεικονίζεται το αναρρωτήριο του στρατού της Ανατολής που αποτελούταν από Γάλλους στρατιώτες. Το εικονιζόμενο αναρρωτήριο βρισκόταν πιθανόν λίγο έξω από το χωριό Ιτέα της Φλώρινας σε μια πεδιάδα καθώς στο βάθος της φωτογραφίας λογικά φαίνεται το χωριό. Αναλυτικότερα, στην εικόνα εντοπίζονται ζώα όπως άλογα και μουλάρια που ξεκουράζονται και βόσκουν. Περίπου στη μέση της φωτογραφία ξεχωρίζει ένας πάσσαλος που χρησιμεύει για να δένουν τα ζώα. Ακόμη, παρατηρούνται μεγάλες άσπρες σκηνές και μικρές σκουρόχρωμες σκηνές που δεν μπορεί με ακρίβεια να υπολογιστεί ο πραγματικός αριθμός τους. Οι άσπρες σκηνές πιθανόν λειτουργούσαν ως νοσοκομεία για τους τραυματίες του πολέμου ενώ οι πιο μικρές ως ένας χώρος για να αναρρώνουν. Στο βάθος της φωτογραφίας διακρίνονται τέσσερα κάρα που προφανώς μετέφεραν τους τραυματίες. Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι στη φωτογραφία παρατηρούνται διασκορπισμένοι στρατιώτες και κάποιοι από αυτούς φαίνεται ότι συνομιλούν μεταξύ τους. Στο βάθος αριστερά υπάρχει ένας άνδρας έξω από την άσπρη σκηνή που ενδεχομένως είναι τραυματίας. Η εποχή της φωτογραφίας είναι χειμώνας και συγκεκριμένα Δεκέμβριος, γεγονός που επιβεβαιώνεται από την ενδυμασία των στρατιωτών (διακρίνεται ότι φοράνε χοντρά ρούχα, μακρυμάνικες μπλούζες και πανωφόρια). Τέλος, όπως προαναφέρθηκε παραπάνω στο βάθος της φωτογραφίας πιθανώς είναι το χωριό Ιτέα και ο ισχυρισμός αυτός μπορεί να ειπωθεί καθώς υπάρχει πληθώρα σπιτιών και γενικότερα κτιρίων. Επιπλέον, στο βάθος ξεχωρίζουν πολλά μεγάλα και ψηλά δέντρα. Παρόλα αυτά, ιδιαίτερα αξιοπερίεργο μπορεί να θεωρηθεί η μεγάλη εστία καπνού στο βάθος αριστερά που ξεπερνάει κατά πολύ τόσο το ύψος των σπιτιών όσο και των δέντρων.
• Στον τομέα της Φλώρινας (Νοέμβριος 1916). Χρόνος ανεφοδιασμού
  Στην συγκεκριμένη φωτογραφία παρατηρούμε τον χρόνο που γίνεται ο ανεφοδιασμός στην Ιτέα που είναι χωριό της Φλώρινας . Αρχικά, στην φωτογραφία παρατηρούμε ότι ο ανεφοδιασμός γίνεται σε πεδινή περιοχή σε μεγάλη δηλαδή έκταση , στην οποία οι άνθρωποι στην φωτογραφία έστησαν σκηνές . Στην συνέχεια , όσον αφορά το φυσικό περιβάλλον παρατηρούμε ότι στο βάθος της φωτογραφίας αχνοφαίνονται βουνά και δένδρα . Επίσης, στην φωτογραφία παρατηρούμε ότι υπάρχουν τσουβάλια με προμήθειες αλλά και κάρα που τα τραβάνε άλογα. Ωστόσο κάποιο άλογο της φωτογραφίας βλέπουμε να τρώει καθώς σκύβει στο έδαφος ενώ κάποια άλογα τα παρατηρούμε να είναι φορτωμένα με προμήθειες και αντικείμενα όπως και το άλογο στην δεξιά πλευρά της φωτογραφίας . Έπειτα , όσον αφορά το ανθρωπογενές περιβάλλον θα λέγαμε ότι στον τόπο του ανεφοδιασμού υπάρχουν πολλά άλογα αλλά και πολλοί άνθρωποι διασκορπισμένοι κυρίως άνδρες ηλικίας μεταξύ 50 -60 ετών οι οποίοι φαίνεται να συζητούν μεταξύ τους και να παρατηρούν τον τόπο γύρω τους περιμένοντας να πάρουν τις προμήθειες που τους αναλογούν. Η ενδυμασία των ανδρών της φωτογραφίας αποτελείται από μπότες , σακάκι , πουκάμισο , παντελόνι, παπούτσια και καπέλο . Η εποχή του χρόνου που πιστεύουμε ότι διαδραματίζεται το γεγονός είναι το φθινόπωρο . Τέλος , η λήψη της φωτογραφίας φαίνεται να είναι πανοραμική καθώς κάποια πρόσωπα της φωτογραφίας φαίνεται να σηκώνουν το κεφάλι τους προς τον φακό .
• Στον τομέα της Φλώρινας (Νοέμβριος 1916). 28 άλογα σκοτώθηκαν από βόμβες εχθρικών αεροσκαφών
  Στην συγκεκριμένη φωτογραφία παρατηρούμε την θανάτωση 28 αλόγων από βόμβες εχθρικών αεροσκαφών στην Ιτέα σε ένα χωριό της Φλώρινας. Στην φωτογραφία βλέπουμε ότι κάποια άλογα είναι πεσμένα στο έδαφος επειδή έχουν σκοτωθεί ενώ κάποια άλλα άλογα παρατηρούμε να είναι το ένα δίπλα στο άλλο στην σειρά . Επίσης , όσον αφορά το φυσικό περιβάλλον παρατηρούμε ότι το τοπίο έχει δένδρα στο βάθος της φωτογραφίας , αποξεραμένα χόρτα και χώματα . φαίνεται δηλαδή ότι είναι σε πεδινή ανοιχτή περιοχή και συγκεκριμένα σε κάποιο χωράφι. Επίσης , στο βάθος της φωτογραφίας βλέπουμε στημένες σκηνές . Επιπλέον, όσον αφορά το ανθρωπογενές περιβάλλον παρατηρούμε ότι υπάρχει στην αριστερή πλευρά της φωτογραφίας ένας άνδρας ο οποίος επιβλέπει τα άλογα γύρω στην ηλικία των 50 ετών και φοράει καπέλο, σακάκι, παντελόνι και μπότες . Ακόμη, στην αριστερή πλευρά της φωτογραφίας βλέπουμε έναν άνδρα γύρω στην ηλικία των 50 ετών να κάθεται στο έδαφος ο οποίος φοράει καπέλο, σακάκι, παντελόνι και μπότες. Τα πρόσωπα των ανδρών δεν μπορούμε να τα διακρίνουμε αλλά παρατηρούμε ότι είναι στραμμένοι προς τον φακό. Τέλος η εποχή του χρόνου που πιστεύουμε ότι διαδραματίζεται το γεγονός είναι το φθινόπωρο.