ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ»

Αντικείμενα

• Χαράδρα Εθνικού: Συστοιχία ορεινού πυροβολικού 65 σε δράση (2)
  Η φωτογραφία έχει απαθανατιστεί στο χωριό Εθνικό της Φλώρινας 07.10.1916. Στην εικόνα παρουσιάζονται πέντε στρατιώτες, οι οποίοι χειρίζονται ένα κανόνι. Αναλυτικότερα, τέσσερις άντρες κάθονται κάτω, δύο δεξιά και δύο αριστερά και φοράνε μπλούζα, παντελόνι και κράνη. Ένας άντρας στέκεται όρθιος από πάνω τους, σαν να τους επιβλέπει με τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος του, ελαφρός σκυμμένος. Φοράει παλτό, ψηλές μπότες και κράνος, γεγονός που δηλώνει ότι πρόκειται για υψηλόβαθμο στέλεχος σε σχέση με τους άλλους στρατιώτες. Και οι πέντε φιγούρες παρουσιάζονται συγκεντρωμένες στο στόχο μπροστά και η φωτογραφία μαρτυρά μια πιθανόν μη σκηνοθετημένη λήψη. Ο φωτογράφος στέκεται πίσω τους σε κοντινή απόσταση και στην ίδια ευθεία. Πίσω τους, στα πόδια τους είναι τοποθετημένο πλήθος πυρομαχικών, οβίδες, βλήματα πυροβόλων. Στα αριστερά της φωτογραφίας, δίπλα από τους στρατιώτες παρατηρούμε ένα δέντρο και έναν θάμνο. Οι στρατιώτες κοιτάνε και σημαδεύουν προς το βουνό απέναντι τους, χρησιμοποιώντας τη λιγοστή βλάστηση για την κάλυψή τους από τον εχθρό. Δεν παρουσιάζονται άλλα ζώα και φυτά. Το έδαφος δεν εμφανίζει ιδιαίτερη βλάστηση λόγω της εποχής και δεν διακρίνεται ιδιαίτερα κάποιο άλλο στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος, παρά μόνο ξερά κλαδιά.
• Αυτοκίνητα πυρομαχικών πυροβολικού εγκαταλειμμένα από τους Βούλγαρους
  Η συγκεκριμένη εικόνα είναι σκηνοθετημένη καθώς ο φωτογράφος θέλει να μας αποκαλύψει τα εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα του πυροβολικού των Βουλγάρων,με τα οποία μετέφεραν πυρομαχικά. Συγκεκριμένα, διαπιστώνουμε πως ήταν ξύλινα και για σκέπαστρο είχαν σκληρά πανιά τα οποία στηρίζονται σε μικρότερα ξύλα. Τα οχήματα είναι εγκαταλειμμένα ανάμεσα σε χόρτα,για να καλύπτονται από τον εχθρό, ωστόσο ίσως να ανακαλύφθηκαν από το αντίπαλο στράτευμα και να αναγκαστικά να τα εγκαταλείψουν. Τέλος, στο εσωτερικό των καρων, όπως και στο έδαφος, υπάρχουν ξύλινα κιβώτια μέσα στα οποία υπήρχαν ή υπάρχουν πυρομαχικά πυροβολικού
• Νηοπομπή ανεφοδιασμού πυροβολικού
  Στην εικόνα, παρατηρούμε τη νηοπομπή ανεφοδιασμού του πυροβολικού και πρόκειται για αυθόρμητη λήψη σε κίνηση τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων που μεταφέρουν τα υλικά. Ωστόσο υπάρχουν ελάχιστοι που κοιτούν προς την κάμερα επειδή μάλλον γνωρίζουν ότι κάποιος παίρνει λήψεις με την κάμερα. Ακόμα, στην εικόνα διαδραματίζεται η μεταφορά διαφόρων ειδών και πυρομαχικών από μουλάρια,τα οποία είναι αναγκαία για τον ανεφοδιασμό του στρατεύματος, ενώ οι στρατιώτες κινούνται πεζοί αριστερά απ'αυτά. Τέλος , ο δρόμος είναι χωμάτινος ανάμεσα σε βουνά, όπως αποκαλύπτουν και οι πατημασιές και οι ροδες των καρων με τα στίγματα που αφήνουν
• Προμήθεια κιβωτίων πυροβολικού
  Στην συγκεκριμένη εικόνα, παρουσιάζεται το τμήμα πυροβολικού του Γαλλικού στρατεύματος στο μέτωπο Φλώρινας και Μοναστηριού. Η συγκεκριμένη εικόνα φαίνεται να μην είναι σκηνοθετημένη, αφού κανένας άνδρας δεν έχει οπτική επαφή με τον φακό της κάμερας και όλοι είναι αφοσιωμένοι στα καθήκοντά τους και την προετοιμασία τους. Ειδικότερα, στην εικόνα αντικρίζουμε μόνο άνδρες, γεγονός που μαρτυρά ότι βρισκόμαστε σε περίοδο πολέμου. Όλοι οι στρατιώτες είναι πανομοιότυπα ντυμένοι με στρατιωτικές στολές και εφοδιασμένοι με τον απαραίτητο για την μάχη εξοπλισμό, με μόνη διαφορά ότι ορισμένοι φοράνε κράνος ενώ κάποιοι άλλοι τζόκεϊ. Επιπλέον, παρατηρούμε την τοποθέτηση μεγάλων οβίδων σε ειδικές θήκες και την φόρτωση τους σε καρό, όπως μπορούμε να διακρίνουμε από την μεγάλη ξύλινη ρόδα που φαίνεται, με σκοπό να μεταφερθούν με την βοήθεια των μουλαριών στο πεδίο μάχης. Τέλος, όσον αφορά τα στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος, μπορούμε να διακρίνουμε ότι οι άνθρωποι βρίσκονται σε κάποιο χωράφι όπως αποκαλύπτει το έδαφος
• Οι άνδρες του πυροβολικού κατασκευάζουν ένα ανάχωμα για να προετοιμάσουν το μέρος
  Η συγκεκριμένη φωτογραφία απεικονίζει πολλούς άνδρες, μέσης ηλικίας, συγκεντρωμένους κυκλικά να εκτελούν μία εργασία και έναν άνδρα επάνω σε άλογο πιθανόν να τους εποπτεύει. Όπως πληροφορούμαστε από την λεζάντα, πρόκειται για άνδρες του πυροβολικού, οι οποίοι κατασκευάζουν ένα ανάχωμα για να προετοιμάσουν το μέρος. Μερικοί είναι σκυμμένοι και σκάβουν μέσα στο ανάχωμα ενώ άλλοι βρίσκονται όρθιοι έξω από το ανάχωμα και κοιτούν προς αυτό έχοντας γυρισμένη πλάτη στο φακό. Παρατηρούμε ότι είναι ντυμένοι με παρόμοια στολή, φορούν γαλότσες, καπέλα ή κράνη και κρατούν εργαλεία όπως τσάπες και φτυάρια για την κατασκευή του αναχώματος. Η κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση δεν είναι πολύ φανερή αλλά το πιθανότερο να είναι χαμηλή ή μέτρια. Ακόμη, η λήψη θα μπορούσε να θεωρηθεί σκηνοθετημένη καθώς δύο άνδρες εκ των εικονιζόμενων κοιτούν προς τον φακό. Αυτοί οι δύο φαίνεται να μην βοηθούν στην κατασκευή του αναχώματος. Εντύπωση προκαλεί ο άνδρας που βρίσκεται επάνω στο άλογο, ο οποίος έχει χαλαρή στάση σώματος, έχει στο στόμα του μία πίπα και κρεμασμένο επάνω του ένα παγούρι, πιθανόν γεμισμένο με νερό ή ποτό. Επίσης, παρατηρώντας καλύτερα τον άνδρα που κοιτά στο φακό και είναι δίπλα στο άλογο, βλέπουμε στον ώμο του ένα σήμα. Έτσι θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι οι δύο αυτοί άνδρες κατέχουν κάποιο αξίωμα και βρίσκονται εκεί για να εποπτεύουν το έργο. Επιπρόσθετα, η κατασκευή αναχώματος χρησιμεύει κυρίως στην πρόληψη πλημμυρών και γίνεται κοντά σε ακτές ποταμιών και λιμνών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν υπάρχει κάποιο ποτάμι τόσο κοντά οπότε ίσως το ανάχωμα αυτό να έχει σκοπό την συσσώρευση νερού για διάφορες χρήσεις όπως την κάλυψη αναγκών των ανθρώπων της περιοχής για πόσιμο νερό ή για αγροτικές εργασίες. Στην υπόθεση αυτή βοηθά ακόμα το νάιλον-μουσαμάς που φαίνεται στο πίσω μέρος του αναχώματος που ίσως τοποθετηθεί επάνω από το χώμα προκειμένου το νερό που θα μαζευτεί από τις βροχές να μην λερωθεί. Από την άλλη, ίσως πρόκειται για προετοιμασία του εδάφους για ταφή νεκρών στρατιωτών και κάτω από αυτό υπάρχουν νεκροί στρατιώτες. Τέλος, στο φόντο παρατηρούμε την ύπαρξη πολλών δέντρων, των οποίων το φύλλωμα απουσιάζει δικαιολογώντας την εποχή του χρόνου που είναι χειμώνας και πιο συγκεκριμένα Δεκέμβριος.
• Στα σερβοελληνικά σύνορα, στην Τσέρνα (Νοέμβριος 1916). Σπίτι γκρεμίστηκε από πυροβολικό
  Η φωτογραφία τραβήχτηκε στην περιοχή Τσέρνα. Είναι σκηνοθετημένη, καθώς εικονίζεται μόνο ένας άνθρωπος, ο οποίος κοιτάζει προς τον φακό και η κίνηση του σώματος του μαρτυρεί ότι στάθηκε εκεί για την λήψη της φωτογραφίας. Στην φωτογραφία απεικονίζεται ένας νεαρός άνδρας, με στρατιωτική ενδυμασία και από πίσω του ένα διώροφο γκρεμισμένο σπίτι. Το σπίτι δέχθηκε επίθεση από πυροβολικό. Το μεγαλύτερο μέρος του δεύτερου ορόφου έχει γκρεμιστεί, ο μίσος πλαϊνός τοίχος έχει καταρρεύσει, ενώ τα παράθυρα έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, η οροφή του κτηρίου έχει υποστεί χτυπήματα και με τα βίας στηρίζεται. Μπροστά από την πόρτα του πρώτου ορόφου, το έδαφός είναι γεμάτο απομεινάρια από τα μέρη του κτηρίου που καταστράφηκαν. Ο άνδρας που φαίνεται στην εικόνα δεν γνωρίζουμε αν ήταν ο κάτοχος του κτηρίου ή ο χειριστής του πυροβολικού, καθώς δεν διακρίνεται κάποιο στοιχείο που να μας το μαρτυρά, όπως η έκφραση του προσώπου του ή η στάση του σώματος του. Ωστόσο, η ενδυμασία του είναι στρατιωτική. Η φωτογραφία τραβήχτηκε μήνα Νοέμβριο, όπου λάμβανε χώρα η δίμηνη μάχη του ποταμού Τσέρνα, υποδηλώνοντας ότι το κτήριο, μάλλον, δέχθηκε επίθεση στα πλαίσια της μάχης.
• Παρέλαση Πυροβολικού
  Στην ασπρόμαυρη φωτογραφία διακρίνεται ένας μακρύς χωμάτινος δρόμος τον χωριό Νίκη, κατά μήκος του οποίου προχωρούν άνθρωποι με κατεύθυνση το Μοναστήρι. Παρατηρώντας την, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι πρόκειται για μια αυθόρμητη λήψη σε κίνηση, αφού κανένα από τα άτομα δεν έχει στραμμένο το βλέμμα του στον φακό. Ο φωτογράφος στέκεται δεξιά, έξω από τον δρόμο και ο φακός είναι στραμμένος προς τα πρόσωπα των ανθρώπων. Όσοι βρίσκονται στον δρόμο, είναι στρατιώτες. Κάποιοι προχωρούν επάνω σε άλογα, τα οποία και κατευθύνουν και κάποιοι πιο πίσω ακολουθούν με τα πόδια. Ένας στρατιώτης προπορεύεται με το άλογό του, διασχίζοντας μια γέφυρα που αποτελεί συνέχεια του δρόμου και συνεχίζουν από πίσω οι υπόλοιποι, με τα άλογα να σέρνουν πίσω τους άμαξες. Όσον αφορά την ενδυμασία τους, φορούν στολή και είναι βαριά ντυμένοι. Κάτω από την γέφυρα υπάρχει ένας χώρος χτισμένος με τσιμέντο. Επιπλέον, δεξιά και αριστερά εκτός δρόμου, υπάρχουν τέσσερις άνθρωποι οι οποίοι εργάζονται για την πλακόστρωσή του. Οι δύο στέκονται όρθιοι, παρατηρώντας τους στρατιώτες που περνούν, ενώ οι υπόλοιποι συνεχίζουν απτόητοι την δουλειά τους. Από την δεξιά πλευρά προβάλλουν τρία κτίσματα του χωριού, καθώς και κάποια δέντρα τα οποία έχουν χάσει το φύλλωμά τους. Η φωτογραφία τραβήχτηκε την ημέρα και η εποχή του χρόνου είναι ο χειμώνας, γεγονός που υποδηλώνεται από την ενδυμασία των στρατιωτών, αλλά και την φτωχή βλάστηση στον περιβάλλοντα χώρο.
• Κανόνια 155 χιλιοστών στην πλατφόρμα τους σε δράση στη χαράδρα
  Η φωτογραφία έχει απαθανατιστεί στο χωριό Εθνικό της Φλώρινας. Στην εικόνα παρουσιάζεται σε πρώτο πλάνο, ένα μεγάλο μεταλλικό κανόνι τοποθετημένο σε μία βάση. Το κανόνι φαίνεται να βρίσκεται σε λειτουργία και να έχει χρησιμοποιηθεί πρόσφατα, καθώς είναι τοποθετημένο στο πεδίο κατά την διάρκεια, πριν ή μετά από μία μάχη αλλά καμία ομάδα στρατιωτών δεν βρίσκεται εκεί για να το χειριστεί. Η κάννη, ο ευθύγραμμος σωλήνας βολής, είναι ανασηκωμένος προς τον ουρανό με μία μικρή κλίση, γεγονός που δηλώνει ότι δεν βρίσκεται σε θέση βολής αλλά μάλλον στην αρχική θέση πριν ρυθμιστεί στον στόχο, δηλαδή το εχθρικό στρατόπεδο. Αναλυτικότερα, πίσω στο υπόβαθρο, απεικονίζονται τέσσερις άντρες. Δύο από αυτούς είναι όρθιοι και περιεργάζονται το δεύτερο κανόνι, το οπλίζουν ή το συντηρούν. Ένας στρατιώτης είναι σκυμμένος ενώ ο τέταρτος έχει καθίσει στο έδαφος και παρατηρεί τους υπόλοιπους. Ακόμη, όλοι οι στρατιώτες φοράνε εκτός από την στολή τους, κράνος στο κεφάλι. Και οι τέσσερις φιγούρες παρουσιάζονται συγκεντρωμένες στην εργασία τους και η φωτογραφία μαρτυρά μια πιθανόν μη σκηνοθετημένη λήψη. Ο φωτογράφος δεν έχει γίνει αντιληπτός από τους στρατιώτες, η λήψη φαίνεται αυθόρμητη, καθώς στέκεται πίσω τους σε σχετικά μακρινή απόσταση. Οι στρατιώτες κοιτάνε και σημαδεύουν προς το βουνό απέναντι τους, χρησιμοποιώντας τη λιγοστή βλάστηση για την κάλυψή τους από τον εχθρό. Δεν παρουσιάζονται ζώα. Το έδαφος εμφανίζει λιγοστή βλάστηση λόγω της εποχής Οκτώβριος 1916. Επίσης, δεν διακρίνεται ιδιαίτερα κάποιο άλλο στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος, παρά μόνο λίγα δέντρα, μερικά εκ των οποίων έχουν πέσει, ξερά κλαδιά, πέτρες, θάμνους και τα απέναντι βουνά. Τέλος, τα στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος κυριαρχούν στην εικόνα.
• Χαράδρα Εθνικού: Συστοιχία ορεινού πυροβολικού 65 σε δράση (1)
  Στη συγκεκριμένη φωτογραφία απεικονίζεται ένας άντρας, ο οποίος στέκεται μπροστά από ένα τεράστιο κανόνι. Το κανόνι φαίνεται να βρίσκεται σε λειτουργία καθώς είναι τοποθετημένο στο πεδίο κατά την διάρκεια της μάχης. Η κάννη, ο ευθύγραμμος σωλήνας βολής, είναι ανασηκωμένος προς τον ουρανό με μία μικρή κλίση, γεγονός που δηλώνει ότι δεν βρίσκεται σε θέση βολής αλλά μάλλον στην αρχική θέση πριν ρυθμιστεί στον στόχο, δηλαδή το εχθρικό στρατόπεδο. Ο άντρας που βρίσκεται σε πρώτο πλάνο φοράει μια λευκή μπλούζα, σκουρόχρωμο παντελόνι και κράνος. Επιπροσθέτως, η κίνηση του είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική καθώς έχει ανασηκωμένα τα χέρια και προσπαθεί να καλύψει τα αυτιά του. Με αυτόν τον τρόπο θέλει να τονίσει τον εκκωφαντικό ήχο που παράγουν τα κανόνια αυτά όταν βρίσκονται σε λειτουργία και ρίχνουν τις οβίδες τους στον αντίπαλο στρατό. Η λήψη είναι σκηνοθετημένη και όχι αυθόρμητη. Αναλυτικότερα, ο άντρας κρατάει ελαφριά και δεν πιέζει τα χέρια του στα αυτιά του, όπως παρατηρούμε από τα χέρια του. Το κεφάλι του είναι στραμμένο προς τον φωτογραφικό φακό, και κοιτάει «κλεφτά» μέσα από την σκιά του κράνους. Ο φωτογράφος είναι τοποθετημένος μπροστά ακριβώς από τον άντρα, στόχος του είναι να τονίσει το μεγαλείο αλλά και τον θόρυβο των κανονιών αυτών ως καταστροφική ύπαρξη, που έχει συνέπειες ακόμα και στον ίδιο τον χειριστή του κανονιού. Στην φωτογραφία αυτή κυριαρχούν τα στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και δεν εμφανίζονται πολλά στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος. Μόνο λίγα δέντρα παρατηρούμε στα δεξιά της εικόνας, και στην αντίθετη πλευρά δεν μπορούμε να διακρίνουμε καθαρά. Τέλος, δεν διακρίνονται άλλα φυτά αλλά ούτε υπάρχουν ζώα.
• Κανονιοβολισμός πυροβόλου 120 χιλιοστών
  Η παρούσα φωτογραφική λήψη τοποθετείται έξω από το χωριό Καλλινίκη Φλώρινας κι απεικονίζει τη στιγμή του κανονιοβολισμού ενός πυροβόλου όπλου 120 χιλιοστών. Πάνω σε έναν αγροτικό δρόμο, χωματόδρομο, έχει τοποθετηθεί το πυροβόλο έχοντας μπροστά του ένα ανάχωμα. Απεικονίζονται περίπου οκτώ άνδρες του στρατού. Ο ένας από αυτούς περνά μπροστά από κάποιον αξιωματικό ή άλλους υψηλόβαθμους και χαιρετά με τον στρατιωτικό χαιρετισμό. Δυο άλλοι βρίσκονται κοντά στο πυροβόλο και προφανώς είναι οι χειριστές του. Ένας ακόμη αριστερά της φωτογραφίας βρίσκεται σε όρθια θέση, με στραμμένη την όψη του προς το πυροβόλο και διακρίνεται πως προστατεύει με τα χέρια του τα αυτιά του κατά τον κανονιοβολισμό. Ο τελευταίος ίσως είναι ασυρματιστής καθώς δίπλα του φαίνεται να υπάρχει μια συσκευή. Επίσης, παρατηρεί κανείς πως πάνω από την θέση του ασυρματιστή κρέμεται ένα καλώδιο το οποίο στερεώνεται σε στύλους, όπως βλέπουμε τον έναν στην φωτογραφία. Στην περιοχή έχουν κατασκηνώσει αρκετοί άνδρες κι έχουν στηθεί αντίσκηνα, εκ των οποίων διακρίνονται τρία. Η λήψη πραγματοποιήθηκε μέσα Οκτωβρίου και αυτό επιβεβαιώνεται από τον ρουχισμό των στρατιωτών, οι οποίοι φορούν σακάκια με μακριά μανίκια και ψηλές αρβύλες και δεν φαίνεται να είναι σκηνοθετημένη. Το έδαφος επίσης είναι αρκετά ξηρό και δεν διακρίνεται ιδιαίτερα κάποιο στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος, παρά μόνο ελάχιστα δέντρα και αρκετά ξερά κλαδιά, τα οποία τα χρησιμοποιούσαν για την κάλυψή τους από τον εχθρό.