ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ»

Αντικείμενα

• Χαράδρα Εθνικού: Συστοιχία ορεινού πυροβολικού 65 σε δράση (2)
  Η φωτογραφία έχει απαθανατιστεί στο χωριό Εθνικό της Φλώρινας 07.10.1916. Στην εικόνα παρουσιάζονται πέντε στρατιώτες, οι οποίοι χειρίζονται ένα κανόνι. Αναλυτικότερα, τέσσερις άντρες κάθονται κάτω, δύο δεξιά και δύο αριστερά και φοράνε μπλούζα, παντελόνι και κράνη. Ένας άντρας στέκεται όρθιος από πάνω τους, σαν να τους επιβλέπει με τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος του, ελαφρός σκυμμένος. Φοράει παλτό, ψηλές μπότες και κράνος, γεγονός που δηλώνει ότι πρόκειται για υψηλόβαθμο στέλεχος σε σχέση με τους άλλους στρατιώτες. Και οι πέντε φιγούρες παρουσιάζονται συγκεντρωμένες στο στόχο μπροστά και η φωτογραφία μαρτυρά μια πιθανόν μη σκηνοθετημένη λήψη. Ο φωτογράφος στέκεται πίσω τους σε κοντινή απόσταση και στην ίδια ευθεία. Πίσω τους, στα πόδια τους είναι τοποθετημένο πλήθος πυρομαχικών, οβίδες, βλήματα πυροβόλων. Στα αριστερά της φωτογραφίας, δίπλα από τους στρατιώτες παρατηρούμε ένα δέντρο και έναν θάμνο. Οι στρατιώτες κοιτάνε και σημαδεύουν προς το βουνό απέναντι τους, χρησιμοποιώντας τη λιγοστή βλάστηση για την κάλυψή τους από τον εχθρό. Δεν παρουσιάζονται άλλα ζώα και φυτά. Το έδαφος δεν εμφανίζει ιδιαίτερη βλάστηση λόγω της εποχής και δεν διακρίνεται ιδιαίτερα κάποιο άλλο στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος, παρά μόνο ξερά κλαδιά.
• Η κατάληψη της Φλώρινας (1917). Ο Στρατηγός Γκροσέτι και το επιτελείο του.
  Στην παρούσα φωτογραφία βλέπουμε μπροστά στα σκαλοπάτια να απεικονίζονται όρθιοι στρατιωτικοί και μάλιστα οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν κάποιο αξίωμα στον στρατό. Η φωτογραφία είναι σκηνοθετημένη καθώς όλοι έχουν στρωμένη την φορά του σώματός τους προς την κάμερα, όσο και το βλέμματα τους, επίσης ο στρατηγός στέκεται μπροστά και στην μέση της φωτογραφίας, από δίπλα του άλλοι δύο αξιωματικοί και στα υπόλοιπα σκαλοπάτια οι υπόλοιποι, το γεγονός αυτό μας μαρτυρεί ότι ίσως δεν είναι τυχαία η θέση που κάθονται αλλά ανάλογη με την θέση που κατέχουν μέσα στο στράτευμα. Το σημείο λήψης είναι στα σκαλοπάτια του επιτελείο στρατού στην πόλη της Φλώρινας που είχαν εγκατασταθεί ο γαλλικός στρατός κατά την διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Πιο αναλυτικά, οι 35 άνδρες που βλέπουμε στην φωτογραφία έχουν ξεπεράσει μάλλον το σαραντακοστό έτος της ηλικίας τους με ελάχιστες εξαιρέσεις. Η ενδυμασία όλων είναι η ίδια, είναι η στολή του πεζικού τμήματος και διαφέρει μόνο στον βαθμό και τις διακρίσεις που έχει ο καθένας, επίσης όλοι φοράνε καπέλο και η στολή τους είναι περιποιημένη και καθαρή. Ακόμα, η στάση του σώματος δεν διαφέρει και πολύ μεταξύ τους, είναι όρθιοι, με τα χέρια είτε στο πλάι του σώματος είτε στις τσέπες της σχολής και θυμίζει την στάση προσοχής που είναι χαρακτηριστική κυρίως στον στρατό. Δείχνει μια σοβαρότητα και μια πειθαρχία. Σε ευτο έρχεται προστίθεται και η έκφραση του προσώπου όπου κανείς δεν είναι χαμογελαστός αλλά μας δίνουν την αίσθηση της υπερηφάνειας και ταυτόχρονα των δυσκολιών της εποχής. Η κοινωνική κατάσταση των ανθρώπων της φωτογραφίας είναι υψηλή καθώς αποτελούν στελέχοι του γαλλικού στρατού εξίσου καλή ενδεχομένως να είναι και η οικονομική καθώς αμείβονται για τις υπηρεσίες τους, ωστόσο δεν ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε εν καιρό πολέμου και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση μπορεί εύκολα να μεταβληθεί.
• Η κατάληψη της Φλώρινας (1917). Ο στρατηγός Γκροσέτι στο γραφείο του.
  Κυρίαρχο στοιχείο αυτής της φωτογραφίας είναι ένας άνθρωπος. Το πρόσωπο αυτό, βρίσκεται σε ένα γραφείο, ίσως στο Επιτελείο Στρατού Φλώρινας, το οποίο είχαν επιστρατεύσει οι Γάλλοι. Όσον αφορά, το γύρω περιβάλλον, στην πίσω πλευρά βλέπουμε ένα χάρτη και ένα ακόμη χαρτί, κολλημένοι στους τοίχους. Στο γραφείο το οποίο είναι στην μπροστινή όψη, είναι τοποθετημένα διάφορα αντικείμενα χάρτου, που διευκολύνουν τη δουλειά του ανθρώπου. Αναφορικά με τον άνθρωπο, βλέπουμε καθιστό έναν άνδρα, εν ονόματι Grossetti, ηλικίας άνω των 45 ετών. Η ενδυμασία του είναι η κλασική στρατιωτική στολή στρατηγού εκείνης της εποχής, το οποίο αποκαλύπτεται από τα παράσημα που είναι καρφιτσωμένα στο στήθος του όσο και από το βαθμό του παρασήμου στο αριστερό του χέρι. Επίσης, για την εμφάνισή του μπορούμε να προσθέσουμε το αυστηρό κοντό κούρεμα των μαλλιών του. Η στάση του σώματός του αποπνέει μια ασφάλεια και μια σιγουριά μέσα στο χώρο, φαίνεται η αυτοπεποίθησή του και η πληθωρική του παρουσία. Σε αντίθεση με το αυστηρό του βλέμμα η στάση του σώματός του είναι πιο ελεύθερη. Το βλέμμα του, ωστόσο, δεν κοιτάζει την κάμερα αλλά κάπου πιο ψηλά. Τέλος, με βάσει το αξίωμά του, κατανοούμε την κοινωνοικονομική του κατάσταση.
• Χαράδρα Εθνικού: Συστοιχία ορεινού πυροβολικού 65 σε δράση (1)
  Στη συγκεκριμένη φωτογραφία απεικονίζεται ένας άντρας, ο οποίος στέκεται μπροστά από ένα τεράστιο κανόνι. Το κανόνι φαίνεται να βρίσκεται σε λειτουργία καθώς είναι τοποθετημένο στο πεδίο κατά την διάρκεια της μάχης. Η κάννη, ο ευθύγραμμος σωλήνας βολής, είναι ανασηκωμένος προς τον ουρανό με μία μικρή κλίση, γεγονός που δηλώνει ότι δεν βρίσκεται σε θέση βολής αλλά μάλλον στην αρχική θέση πριν ρυθμιστεί στον στόχο, δηλαδή το εχθρικό στρατόπεδο. Ο άντρας που βρίσκεται σε πρώτο πλάνο φοράει μια λευκή μπλούζα, σκουρόχρωμο παντελόνι και κράνος. Επιπροσθέτως, η κίνηση του είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική καθώς έχει ανασηκωμένα τα χέρια και προσπαθεί να καλύψει τα αυτιά του. Με αυτόν τον τρόπο θέλει να τονίσει τον εκκωφαντικό ήχο που παράγουν τα κανόνια αυτά όταν βρίσκονται σε λειτουργία και ρίχνουν τις οβίδες τους στον αντίπαλο στρατό. Η λήψη είναι σκηνοθετημένη και όχι αυθόρμητη. Αναλυτικότερα, ο άντρας κρατάει ελαφριά και δεν πιέζει τα χέρια του στα αυτιά του, όπως παρατηρούμε από τα χέρια του. Το κεφάλι του είναι στραμμένο προς τον φωτογραφικό φακό, και κοιτάει «κλεφτά» μέσα από την σκιά του κράνους. Ο φωτογράφος είναι τοποθετημένος μπροστά ακριβώς από τον άντρα, στόχος του είναι να τονίσει το μεγαλείο αλλά και τον θόρυβο των κανονιών αυτών ως καταστροφική ύπαρξη, που έχει συνέπειες ακόμα και στον ίδιο τον χειριστή του κανονιού. Στην φωτογραφία αυτή κυριαρχούν τα στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και δεν εμφανίζονται πολλά στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος. Μόνο λίγα δέντρα παρατηρούμε στα δεξιά της εικόνας, και στην αντίθετη πλευρά δεν μπορούμε να διακρίνουμε καθαρά. Τέλος, δεν διακρίνονται άλλα φυτά αλλά ούτε υπάρχουν ζώα.
• Λόχος Γερμανών πεζικών αιχμαλώτων των Σέρβων
  Η συγκεκριμένη φωτογραφία(η οποία είναι ασπρόμαυρη) είναι μία μη σκηνοθετημένη λήψη αφού οι εικονιζόμενοι αγνοούν την ύπαρξη του φωτογράφου και τους βλέπουμε να κάνουν τα δικά τους. Η συγκεκριμένη λήψη έγινε όπως βλέπουμε σε κάποιο χωριό στην Φλώρινα και βλέπουμε πολλούς ανθρώπους(οι οποίοι πολλοί βλέπω ότι είναι άντρες αλλά δεν ξέρουμε αν υπάρχουν γυναίκες ή ακόμη και παιδιά στην φωτογραφία) μαζεμένους σε κάποιον εξωτερικό χώρο. Για αρχή καταλαβαίνω ότι οι περισσότεροι είναι στρατιωτικοί και κάποιοι μάλιστα έχουν αιχμαλωτιστεί (Όπως βλέπουμε από την λεζάντα έχουν αιχμαλωτιστεί Γερμανοί από τον λόχο των πεζικών. Τους έχουν αιχμαλωτίσει Σέρβοι στρατιώτες και τους έβαλαν όλους σε μια παράταξη). Στην συνέχεια βλέπουμε κάποιους Σέρβους στρατιώτες να πηγαίνουν πέρα δώθε για να σκεφτούν ίσως τι θα κάνουν με τους αιχμαλώτους. Οι αιχμάλωτοι από την άλλη στέκονται όρθιοι μπροστά σε έναν τοίχο και περιμένουν λογικά τι απόφαση θα βγάλουν οι Σέρβοι στρατιωτικοί. Οι περισσότεροι άνθρωποι στην φωτογραφία παρατηρούμε ότι φοράνε στρατιωτικά ρούχα με εξαίρεση κάποιους λίγους. Επίσης, όσον αφορά τα ρούχα που φοράνε οι εικονιζόμενοι είναι χοντρά. Πίσω από τους ανθρώπους παρατηρούμε κάποια παλιά σπίτια( όπου το 1 σπίτι στην άκρη δεξιά βλέπουμε ότι είναι σχεδόν διαλυμένο). Επίσης πίσω από τα σπίτια βλέπουμε κάποια ψηλά δέντρα. Στον φόντο βλέπουμε επίσης κάποια βουνά, κάποιες πεδιάδες και ένα κτήριο ονόματι μιναρέ(νομίζω, δεν είμαι καθόλου σίγουρος). Μπροστά στην φωτογραφία φαίνεται κάτι περίεργο στο έδαφος. Δυστυχώς όμως δεν μπορώ να καταλάβω τι είναι. Μετά, επειδή η φωτογραφία είναι ασπρόμαυρη δεν μπορούμε να καταλάβουμε τι καιρό έχει ακριβώς. Επιπρόσθετα, η φωτογραφία τραβήχτηκε κοντά σε αυτά τα άτομα και όχι από μακριά. Τέλος, η εποχή που δραματοποιούνται τα γεγονότα αυτά είναι τον χειμώνα και συγκεκριμένα στις 17/11/1916.
• Μεταξύ Πέτκα και Ντράγκος: Στρατιώτες πεζικού στα καταφύγιά τους, στην 1η γραμμή, κατά τη διάρκεια του μπαράζ
  Στην φωτογραφία απεικονίζονται πέντε στρατιώτες του πεζικού στην πρώτη γραμμή, οι οποίοι βρίσκονται στα αναχώματα τους, κατά τη διάρκεια του μπαράζ. Αναλυτικότερα, η φωτογραφία μοιάζει να είναι σκηνοθετημένη καθώς και οι τέσσερις στρατιώτες κοιτάνε στην κάμερα και η στάση του σώματος τους φαίνεται ότι δεν είναι τυχαία, ο φωτογράφος τους είχε τοποθετήσει με συγκεκριμένο σκηνοθετημένο τρόπο και δεν θυμίζει αυθόρμητη και χαλαρή κίνηση αλλά ακίνητη πόζα. Ο φωτογράφος στέκεται μπροστά τους σε κοντινή απόσταση και στην ίδια ευθεία. Ο πέμπτος στρατιώτης βρίσκεται στην άκρη της φωτογραφίας και μπορούμε να τον διακρίνουμε από το κράνος, είναι γυρισμένος με την πλάτη, ο φωτογράφος πιθανόν να μην ήθελε να τον φωτογραφίσει και απλώς ο φωτογραφικός φακός τον απαθανάτισε, χωρίς να το καταλάβει. Οι στρατιώτες αναλυτικότερα, βρίσκονταν με το πεζικό στα βουνά μεταξύ Πέτκα και Ντράγκος, πίσω τους παρατηρούμε ένα μικρό δάσος ενώ η βλάστηση είναι εμφανής στο τοπίο, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα πυκνή λόγω της εποχής, Οκτώβριος 1916. Στο βάθος πίσω από τα δέντρα φαίνονται αμυδρά βουνά, ως στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος. Οι στρατιώτες στο ανάχωμα παρουσιάζονται κουρασμένοι, βρώμικοι, εξουθενωμένοι και το ύφος στα πρόσωπά τους δηλώνει ότι έχουν βιώσει τις κακουχίες του πολέμου. Και οι τέσσερις στρατιώτες δεν φαίνονται μεγάλοι σε ηλικία, περίπου γύρω στα τριάντα χρονών αλλά με τις συνθήκες ζωής στον πόλεμο έχουν χάσει το φως και την ελπίδα από τα μάτια τους. Τα ρούχα τους είναι σχετικά χοντρά, φθινοπωρινά φοράνε παλτό και μπότες, αλλά μοιάζουν σχετικά προσεγμένα, δεν φαίνονται ιδιαίτερα ταλαιπωρημένα αλλά ούτε βρώμικα. Επίσης, όλοι φοράνε κράνη, και γύρω τους στο ανάχωμα υπάρχουν πολλά πυρομαχικά, τέσσερις τσάντες που είναι τοποθετημένες μία πάνω από κάθε στρατιώτη, με τα υπάρχοντα τους, ενώ τριγύρω τους σκορπισμένα είναι όπλα, σφαίρες, κράνη, ασκιά πιθανώς γεμάτα με νερό και άλλα αντικείμενα.
• Άφιξη της νηοπομπής της 156ης Μεραρχίας Πεζικού
  Στην συγκεκριμένη φωτογραφία παρουσιάζονται περίπου 5-6 άνδρες στην τοποθεσία Παπαζάνη Φλώρινας τον Απρίλιο 1916. Η φωτογραφία είναι ασπρόμαυρη και φαίνεται περισσότερο αυθόρμητη παρά σκηνοθετημένη καθώς τα βλέμματα των προσώπων κοιτούν ευθεία κι όχι στον φακό της κάμερας. Αναλυτικότερα, όσον αφορά τα στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος μπορούμε να διακρίνουμε καθαρά ότι οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται σε κάποιο χωράφι αφενός από τα δέντρα, φυτά και τις λάσπες που υπάρχουν στο έδαφος και αφετέρου από τα άλογα ή μουλάρια που κουβαλούν αυτούς τους άνδρες στην πλάτη τους. Κάποια από τα ζώα (εκτός από ανθρώπους) σέρνουν και κάρα φορτωμένα ίσως με πράγματα, τα οποία είναι καλυμμένα με λευκά πανιά. Σύμφωνα με τον τίτλο πρόκειται για την άφιξη της νηοπομπής της 156ης Μεραρχίας του Πεζικού. Όσον τώρα αφορά τους ανθρώπους βλέπουμε 5- 6 άνδρες ηλικίας 40-50 ετών. Η κοινωνικο-οικονομική τους κατάσταση εκείνα τα χρόνια στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν χαμηλή. Σχετικά με την ενδυμασία τους θα μιλήσουμε συγκεκριμένα για τον μοναδικό άνδρα στο κέντρο που φαίνεται η ενδυμασία του. Διακρίνουμε λοιπόν ότι φορά καπέλο στο κεφάλι, ένα πανωφόρι, παντελόνι, μπότες (γαλότσες προφανώς για τις λάσπες) και στον ώμο του ένα τσαντάκι που υποθέτουμε ότι περιέχει τα απαραίτητα.