ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ»

Αντικείμενα

• Μακεδονική οικογένεια στη Φλώρινα
  Στην φωτογραφία φαίνονται στοιχεία σκηνοθεσίας. Φαίνονται καθαρά όλα τα πρόσωπα και η κορμοστασιά τους στο πλάνο. Υπάρχουν άμεσα ανέκφραστα βλέμματα στον φακό αλλά και χαμογελαστές εκφράσεις που φανερώνουν αμηχανία. Ένα από τα άτομα έχει σκυμμένο πολύ μπροστά το κεφάλι γεγονός που ίσως προδίδει ντροπαλότητα και επιθυμία να μην φανεί στο πλάνο. Παρατηρούμε μια ξύλινη καλύβα και ένα χωμάτινο έδαφος. Η οικογένεια αποτελείται από εννέα άτομα, 3 αγόρια και δύο κορίτσια ηλικιών 2-11 έτη, έναν ενήλικα άνδρα, τρεις ενήλικες γυναίκες. Η ενδυμασία είναι τυπική Σλαβόφωνων της εποχής πιθανολογικά σε ένα χωριό της Φλώρινας. Βλέπουμε μαύρες μαντήλες, μανίκια με χαρακτηριστικά κεντημένα μοτίβα, ποδιές, πανωφόρια ενώ υποδήματα βλέπουμε μόνο στον άνδρα. Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση της οικογένειας φανερώνεται από την πρόχειρη ξύλινη καλύβα χωρίς καμία άνεση που χρησιμοποιούν ως οικισμό. Βλέπουμε μια κότα στο ύψος του πλάνου. Αναφορικά με τα αντικείμενα παρατηρούμε ένα ψάθινο καλάθι, ένα ξύλινο μπαστούνι, μια χειροποίητη ξύλινη σκάλα, και μάλλινες κουβέρτες. Για να προσδιορίσουμε την εποχή παρατηρούμε ότι απουσιάζει ο ήλιος, το έδαφος είναι κρύο λόγω της χρήσης των μάλλινων κουβερτών, απουσιάζουν τα χοντρά πανωφόρια και κάποια από τα υποδήματα, και τα μανίκια των γυναικών είναι σηκωμένα μέχρι το μήκος του αγκώνα. Με βάση αυτά τα στοιχεία καταλήγουμε σε φθινοπωρινούς μήνες λίγο μετά το καλοκαίρι.
• Ρώσος γιατρός φροντίζει στρατιώτες και πολίτες (2)
  Η παρούσα φωτογραφική λήψη έχει πραγματοποιηθεί στο χωριό Άνω Κλεινές Φλώρινας κι απεικονίζει επτά άνδρες, δύο γυναίκες και δύο παιδιά, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Το περιστατικό που απεικονίζεται είναι η ιατρική φροντίδα ενός μικρού παιδιού. Το αγόρι, ηλικίας περίπου 8-9 ετών, βρίσκεται καθισμένο σε μια καρέκλα έχοντας το κάτω μέρος του ποδιού, την πατούσα έως τον αστράγαλο, δεμένο με γάζες. Ο γιατρός, ο οποίος διακρίνεται από την άσπρη μακριά στολή του, ελέγχει μάλλον το σπάσιμο του ποδιού κι έχει στη διάθεσή του ιατρικά εφόδια, γάζες και δυο μπουκάλια, ίσως οινόπνευμα. Δίπλα στο παιδί παρατηρείται η μητέρα του, χωρίς να είναι ευδιάκριτη η ηλικία της, καθώς σκύβει, το αγκαλιάζει από τον ώμο και κρατά σταθερά τεντωμένο το πόδι του. Στα αριστερά της φωτογραφίας διακρίνεται το κορίτσι, ίσως η μεγαλύτερη αδερφή του αγοριού, ηλικίας περίπου 12-13 ετών, το οποίο φορά και την ίδια ενδυμασία με τη μητέρα. Λευκό πουκάμισο με κέντημα στο μανίκι, μαύρη μαντίλα, μαύρο γιλέκο και ποδιά, κάτω από την οποία το κορίτσι βάζει τα χέρια του πιθανόν λόγω κρύου. Η κοινωνικοοικονομική θέση της οικογένειας φαίνεται σχετικά καλή. Η τρίτη γυναίκα, ίσως κάποια συγγενής της οικογένειας, πιθανόν η θεία του αγοριού, η οποία είναι ανύπαντρη και σε ηλικία γάμου, καθώς φορά άσπρη μαντίλα. Ακόμη, οι έξι άντρες στρατιωτικοί, ρωσικής καταγωγής κι αυτοί όπως ο γιατρός, βρίσκονται πίσω από την οικογένεια, ένας εκ των οποίων γελά κι όλοι τους κοιτούν προς τον φακό, στοιχείο που φανερώνει πως η λήψη είναι σκηνοθετημένη. Επίσης, η στρατιωτική ενδυμασία είναι αρκετά ζεστή, εφόσον παρατηρεί κανείς πως φορούν και το σακάκι και το παλτό τους, αλλά και το κράνος τους. Από αυτό το στοιχείο, όπως κι ότι το αγόρι φορά το παλτό του γίνεται αντιληπτό πως είναι μια κρύα μέρα. Τέλος, η λήψη έχει πραγματοποιηθεί έξω από την οικία του μικρού αγοριού, καθώς διακρίνονται στο φόντο της φωτογραφίας ένας πλίθινος τοίχος ραγισμένος, τα ξύλινα δοκάρια πάνω από την πόρτα, ένα σκέπαστρο, κατασκευασμένο από ξύλα και λαμαρίνα, πάνω από μια ξύλινη πόρτα, μάλλον την κεντρική είσοδο του σπιτιού κι ένας μαντρότοιχος έξω από το οίκημα.
• Η διδαχή ενός ιερέα σε στιγμή χαλάρωσης ύστερα από μία δύσκολη μέρα
  Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι σκηνοθετημένη καθώς οι άνθρωποι κοιτάνε προς τη κάμερα. Στην εικόνα βλέπουμε μια οικογένεια (μάλλον Σέρβικη), να κάθεται μαζί με έναν παπά ίσως μετά από μία κουραστική μέρα της ζωής που είχαν. Απεικονίζεται ένας μοναχός, γυναίκες και μικρά παιδιά, και ένας άνδρας που δεν φαίνεται ολόκληρος οι οποίοι με τις παραδοσιακές τους στολές κάθονται κάτω στο τσιμέντο. Ο παπάς βρίσκεται στη μέση της οικογένειας, η ηλικία του είναι γύρω στα 60 και η ενδυμασία του είναι κλασική με ράσο και ιερατικό καπέλο .Οι 3 γυναίκες κοιτάνε στην κάμερα και η μία κρατάει ένα βρέφος στα δεξιά. Η ενδυμασία τους είναι παραδοσιακή με μαντήλες στο κεφάλι. Η ηλικία τους κυμαίνεται από 30-45 ετών. Ο άντρας που φαίνεται στα αριστερά, γύρω στα 50, είναι ο μοναδικός και ίσως είναι ο πατέρας της οικογένειας. Από την αριστερή πλευρά κάποιοι κοιτάνε στην κάμερα και κάποιοι όχι, και ο παπάς κρατάει κάτι σαν βιβλίο και ένα μπαστούνι. Οι εκφράσεις των προσώπων τους είναι χαρούμενη και φαίνεται πως ξεκουράζονται και συζητάνε. Ακριβώς από πίσω υπάρχει ένα τσιμεντένιο κτίριο ίσως είναι στάβλος ή κάποιο κτίριο άγνωστης προέλευσης, με ένα παράθυρο από τα δεξιά και μία ίσως είσοδο. Το κτίριο φαίνεται παλιό, και σε ένα σημείο φαίνεται σαν καμμένο.Στο έδαφος φαίνεται να υπάρχει όγκος ίσως από μαλλί προβάτων ή βαμβάκι, αυτό προδίδει ότι το συγκεκριμένο γινόταν συνήθως Άνοιξη ή Καλοκαίρι. Η εποχή κιόλας διακρίνεται από τον έντονο φωτισμό που υπάρχει. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από μπροστινή όψη.
• Οικογένεια Μακεδόνων
  Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι σκηνοθετημένη, γεγονός που φαίνεται από τα πλάνα, τον φωτισμό, την απουσία χρωμάτων, την γενική ατμόσφαιρα, το στήσιμο των προσώπων στον φακό, την οπτική γωνία και τη γωνία λήψης, το φόντο. Στο πλάι δεξιά της φωτογραφίας αναγράφεται η τοποθεσία, που δεν είναι άλλη από τη Φλώρινα. Στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος δεν φαίνονται στη φωτογραφία. Στοιχεία του ανθρώπινου περιβάλλοντος είναι οι άνθρωποι και τα ρούχα τους, η καλύβα που είναι φτιαγμένη από ξύλα και ξεραμένα κλαδιά δέντρων, το γράμμα που κρατάει η γιαγιά στα χέρια της, το μπαστούνι, το καλάθι, η σκάλα. Στη μπροστινή όψη της φωτογραφίας φαίνονται τα μέλη μιας οικογένειας Μακεδόνων η οποία αποτελείται από 9 άτομα και συγκεκριμένα 4 μικρά παιδιά, έναν μεγαλύτερο γιο, τον πατέρα, τη μητέρα και τη γιαγιά. Υπάρχει και μια ακόμα γυναίκα στη φωτογραφία, της οποίας τα χαρακτηριστικά δεν γίνονται αντιληπτά, καθώς έχει σκυμμένο το κεφάλι της. Στην πίσω όψη της φωτογραφίας φαίνεται η καλύβα της οικογένειας. Η ενδυμασία τους είναι κλασική της εποχής με τσεμπέρια μακριές φούστες, μπερέ κτλ. Σχεδόν όλα τα μέλη της οικογένειας βρίσκονται σε καθιστική στάση με εξαίρεση τον πατέρα που κρατάει το μικρότερο μέλος στην αγκαλιά του και τα δύο παιδιά. Η έκφραση των προσώπων τους δείχνει περισυλλογή, πικρία, ζόρι και ίσως έναν δισταγμό Η μόνη χαμογελαστή είναι η μητέρα των παιδιών και η γιαγιά που φαίνεται να διαβάζει ένα γράμμα, πιθανόν αγαπημένου της προσώπου. Όσον αφορά την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση, οι άνθρωποι φαίνεται να αγγίζουν τα όρια της φτώχειας, Ζώα και φυτά δεν υπάρχουν στη φωτογραφία, παρά μόνο ξεραμένα κλαδιά δέντρων και ένα μικρό ζώο πιθανόν πτηνό στο πάνω μέρος της καλύβας. Τα αντικείμενα που διακρίνονται είναι το μπαστούνι, το γράμμα, η σκάλα και η κουβέρτα. Τέλος, στη φωτογραφία δεν αναγράφεται η περίοδος που λήφθηκε.