ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ»

Αντικείμενα

• Η φάλαγγα στο δρόμο προς το χωριό
  Η εικόνα περιλαμβάνεται στη συλλογή: "Πόλεμος 1914-1918. Στρατός Ανατολής με διοικητή τον στρατηγό Sarrail (3 Οκτωβρίου 1915 – 21 Δεκεμβρίου 1917): Στο μέτωπο της Φλώρινας και του Μοναστηρίου (Σεπτέμβριος 1916 – Απρίλιος 1917)". Από την λήψη γίνεται φανερό ότι ο φωτογράφος βρίσκεται σε ένα υψηλότερο επίπεδο του δρόμου ώστε να έχει μεγαλύτερο πεδίο φωτογράφησης, ενώ η κίνηση των αμαξών μαρτυρά μια μη σκηνοθετημένη λήψη. Κεντρικό θέμα της φωτογραφίας είναι η φάλαγγα των αμαξών προς το χωριό Φλάμπουρο. Χωρίζοντας τη φωτογραφία στα δύο, στο δεξί μέρος παρατηρούμε το κεντρικό θέμα - σημείο εστίασης, που είναι η διέλευση των ξύλινων αμαξών από ένα δασικό - αγροτικό δρόμο (δέντρα κατά μήκος του δρόμου και πιθανότατα καλαμπόκια, λόγω της εποχής, στο χωράφι στη δεξιά πλευρά). Οι άμαξες είναι ξύλινες και σε αυτές είναι ζεμένα δύο άλογα. Πάνω στις άμαξες, πέρα από τους επιβαίνοντες, είναι φορτωμένα διάφορα αντικείμενα σε μπόγους. Στο πρώτο πλάνο, στην άμαξα που απεικονίζεται, επιβαίνοντες είναι δύο άνδρες με στρατιωτική αμφίεση και σκουρόχρωμο δέρμα, ενώ τα άλογα που σέρνουν την άμαξα έχουν στραφεί στους θάμνους αριστερά και βόσκουν. Πίσω τους ακολουθεί μεγάλος αριθμών αντίστοιχων αμαξών ενώ μπροστά τους διακρίνονται να προπορεύονται και άλλες. Επίσης, στο δεξί μέρος του δρόμου εμφανίζονται κάποιες άμαξες - κάρα με αντίθετη πορεία (έξοδος από το χωριό Φλάμπουρο). Στην άμαξα που διακρίνεται με μεγαλύτερη ευκρίνεια, υπάρχει ένας οδηγός με στρατιωτική ενδυμασία που φορά πιθανότατα κράνος, η ξύλινη άμαξα έχει φορτωμένα αντικείμενα (ίσως τσουβάλια) και σε αυτή είναι ζεμένο ένα γαϊδουράκι. Στο αριστερό μέρος της φωτογραφίας, φαίνεται ένας μικρός λοφίσκος στον οποίο βρίσκονται ελεύθερα κάποια άλογα (ένα λευκό άλογο είναι ξαπλωμένο ή νεκρό), ανάμεσα στα οποία διακρίνονται και κάποιοι άνδρες, ενώ στο βάθος, ανάμεσα στα δέντρα, φαίνεται η ύπαρξη στημένων σκηνών. Στο φόντο της φωτογραφίας, στη δεξιά πλευρά, στον βορά, διακρίνεται ένα βουνό (πιθανότατα το βουνό μπροστά από το χωριό Άγιος Βαρθολομαίος) και μπροστά από αυτό, δέντρα στη σειρά, που από τον τρόπο που είναι τοποθετημένα, ίσως βρίσκονται στις όχθες ποταμού ενώ στην κάτω δεξιά πλευρά υπάρχουν γραμμένοι αριθμοί και γράμματα (ίσως κάποιος κωδικός).
• Αθίγγανος
  Στην συγκεκριμένη φωτογραφία εντοπίζουμε έναν αθίγγανο άνδρα με το γαϊδουράκι του σε έναν δρόμο. Η φωτογραφία φαίνεται να είναι σκηνοθετημένη, καθώς ο άνδρας έχει πάρει θέση μπροστά από τον φακό. Επιπλέον, συναντάμε στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος, αφού πίσω από τον άνδρα και στην άκρη του δρόμου υπάρχουν ορισμένα φυτά, καθώς και ένα βουνό. Επίσης, ως στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος βλέπουμε ορισμένα σπίτια που διακρίνονται στο βάθος της φωτογραφίας, ένα μπαστούνι που κρατά ο άνδρας, αλλά και έναν εξοπλισμό που κουβαλάει του γαϊδούρι. Ο άνδρας ενδεχομένως να είναι μεσήλικας. Γύρω από το κεφάλι του έχει τυλιγμένο ένα άσπρο ύφασμα και φοράει μια μπλούζα, ένα πανωφόρι τύπου σακάκι, ένα φαρδύ παντελόνι και παπούτσια, ενώ στην κοιλιά του υπάρχει τυλιγμένο ένα μεγάλου μήκους μαύρο ύφασμα. Η στάση και η έκφραση του προσώπου του είναι χαλαρή και ήρεμη. Το γαϊδουράκι που στέκεται δίπλα του φαίνεται να είναι ήμερο. Ενδεχομένως πρόκειται για ένα οικόσιτο ζώο που χρησιμοποιούταν για τις αγροτικές και γεωργικές εργασίες της οικογένειας, ή ακόμα και για την μεταφορά τους. Στη φωτογραφία θα το χαρακτηρίζαμε ως ταλαιπωρημένο, αφού έχει γείρει το κεφάλι του προς τα κάτω και στις πλάτες του κουβαλάει ένα μεγάλο φορτίο. Συγκριμένα, τα αντικείμενα που κουβαλάει είναι κάποια σακιά που περιέχουν μέσα πράγματα, τα οποία δεν είναι φανερά.
• Μεταφορά τραυματία
  Αυτή η εικόνα λαμβάνει χώρα στο μέτωπο της Φλώρινας και Μοναστηριού κατά την περίοδο του Σεπτέμβριου 1916 μέχρι τον Απρίλιο του 1917. Η λήψη της φωτογραφίας δεν είναι σκηνοθετημένη και έχει γίνει από μπροστινή όψη. Ως θέμα έχει την μεταφορά τραυματιών κάτω από δύσκολες συνθήκες. Φαίνεται ότι, για να χρησιμοποιούσαν γάιδαρο οι αποστάσεις ήταν μεγάλες και τα ζώα βοηθούσαν στην μεταφορά. Επίσης, στην εικόνα υπάρχουν τρεις άνδρες, δυο μεταφέρονται με την βοήθεια του γαϊδάρου, διότι είναι τραυματίες και ο τρίτος καθοδηγεί για να φτάσουν στον προορισμό τους. Διέσχιζαν με το ζώο μέσα από την λιμνούλα. Υπάρχει ξηρό έδαφος, απουσιάζουν τα λουλούδια.
• Γραφική Φλώρινα
  Στη φωτογραφία απαθανατίζεται η αγορά στο κέντρο της Φλώρινας. Φαίνεται πως δεν είναι σκηνοθετημένη καθώς παρόλο που υπάρχει μια σχετική αρμονία στο πλάνο κανένα από τα απεικονιζόμενα άτομα-πρωταγωνιστές του πλάνου δεν κοιτάνε τον φακό. Ο μόνος άνθρωπος που κοιτάει άμεσα τον φακό είναι ο κύριος στα δεξιά της φωτογραφίας, ωστόσο η απόστασή του και η έκφρασή του προσώπου του που δηλώνει περιέργεια, προδίδουν πως δεν είναι σκηνοθετικά τοποθετημένος στο πλάνο. Το σημείο λήψης είναι το κέντρο της πόλης. Βλέπουμε βουνά στον ορίζοντα και δέντρα πιο κοντά, λουλούδια, όπως και κτήρια, πέτρινο δρόμο και ένα κατάστημα με την ονομασία ΟΛΥΜΠΙΑ στο πίσω μέρος. Παρατηρούμε πολλούς ανθρώπους σε όλη την εικόνα. Διακρίνουμε και στρατιώτες στο πίσω μέρος του πλάνου. Στο κέντρο της λήψης φαίνεται μια οικογένεια Τούρκων που σταματούν για να αγοράσουν λουλούδια από την κυρία που κάθεται κάτω. Υπάρχουν πέντε παιδιά ηλικίας 4-12 έτη και τρεις ενήλικες απροσδιόριστης ηλικίας λόγω της καλυπτικής ενδυμασίας τους. Η γυναίκα που δίνει τα λουλούδια επίσης δεν αφήνει περιθώριο για την ηλικία της καθώς είναι γυρισμένη στα παιδιά και δεν μπορούμε να την παρατηρήσουμε λεπτομερώς. Η ενδυμασία των μελών της οικογένειας είναι τυπική των Τούρκων εκείνη την εποχή. Παρατηρούμε σαλβάρια, καλυπτικές μαντήλες, ζωνάρια στην μέση και πανωφόρια. Στο πλάνο υπάρχει και ένα γαϊδούρι πως χρησιμοποιείται ως μέσο μεταφοράς αγαθών την εποχή αυτή. Αν υποθέσουμε ότι το γαϊδούρι είναι της οικογένειας σε συνδυασμό με την επαρκώς προσεγμένη ενδυμασία της φανερώνεται και η καλή οικονομική κατάστασή της. Από αντικείμενα βλέπουμε ψάθινα καλάθια. Τέλος φαίνεται πως είναι μια ηλιόλουστη μέρα ίσως την άνοιξη γεγονός που προδίδουν οι σκιές των ατόμων και του γαϊδουριού στο έδαφος, το σούφρωμα των βλεμμάτων των παιδιών και η ελαφρά ενδυμασία των ατόμων.
• Δημιουργία στρατοπέδου (1)
  Η φωτογραφία έχει ληφθεί στο χωριό Νίκη της Φλώρινας και βλέπουμε το ιταλικό στράτευμα να στήνει το στρατόπεδό του. Βρισκόμαστε στην εποχή του χειμώνα γεγονός που μαρτυράται από την αραιή βλάστηση στο τοπίο. Βέβαια, ίσως να μην ήταν τόσο κρύα μέρα καθώς οι στρατιώτες δεν φορούν χοντρά ρούχα εκτός από έναν που φοράει παλτό . Στην φωτογραφία βλέπουμε τους στρατιώτες να ασχολούνται με το στήσιμο των σκηνών. Στο έδαφος υπάρχουν οι πάσσαλοι και οι σκηνές που δεν έχουν στηθεί ακόμα . Οι στρατιώτες δεν είναι ξεκάθαρο αν έχουν αντιληφθεί τον φωτογράφο ίσως ένας μόνο στα αριστερά της φωτογραφίας ο οποίος καπνίζει και κοιτάζει προς το μέρος του ίσως επειδή έχει τελειώσει με το στήσιμο των σκηνών. Στην φωτογραφία επίσης διακρίνονται και δυο ζώα. Ένα γαϊδούρι το οποίο λειτουργεί ως μεταφορικό μέσο καθώς κουβαλάει τις σκηνές και ένας σκύλος με λευκό τρίχωμα , που ανήκει μάλλον στο ιταλικό στράτευμα . Ο στρατιώτης μπροστά από αυτά φαίνεται να τα παρατηρεί. Στο βάθος της φωτογραφίας εκτείνονται τα χωράφια . Το ιδιαίτερο σε αυτή την φωτογραφία είναι τα ζώα που εμφανίζονται. Το γαϊδούρι είναι αρκετό μικρό σε μέγεθος και ο σκύλος φαίνεται να ανήκει σε μια ιδιαίτερη ράτσα.
• Στους δρόμους της Φλώρινας (1916). Στον κεντρικό δρόμο
  Στην παρούσα φωτογραφία βλέπουμε το κέντρο της πόλης της Φλώρινας. Συγκεκριμένα, παρατηρούμε στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος. Αυτά είναι τα ζώα και ειδικότερα τα γαϊδούρια, πίσω από αυτά αντικρίζουμε και τα βουνά. Επίσης, βλέπουμε και τα στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος όπως η αναπαράσταση τριών ανδρών πάνω στα γαϊδούρια , αλλά και έναν άνδρα να περπατάει στο δρόμο. Επίσης, βλέπουμε μεγάλα κτήρια, εκκλησία αλλά και σπίτια και τζαμί. Η ενδυμασία τους είναι με λεπτά ρούχα και η λήψη της φωτογραφίας είναι αυθόρμητη και δεν είναι σκηνοθετημένη. Η στάση του σώματος τους είναι στραμμένη προς τον δρόμο και μόνο ο ένας άντρας κοιτάει προς την κάμερα. Τέλος, ήμαστε στην εποχή του Φθινοπώρου και αυτό γίνεται αντιληπτό διότι δεν υπάρχουν κάποια έντονα καιρικά φαινόμενα όπως χιόνι στα βουνά.
• Διάλυση στρατοπέδου του 35ου αποικιακού συντάγματος για να πάει στην 1η γραμμή
  Η φωτογραφία έχει τραβηχτεί κοντά χωριό Ιτέα της Φλώρινας που τότε ονομαζόταν Βύρμπενη τον Μάιο του 1916 από τον φωτογράφο Μπιλόφσκι. Σε αυτή διακρίνουμε πολλούς άνδρες στρατιώτες που ετοιμάζονται να πάνε στην πρώτη γραμμή πολέμου σύμφωνα με την περιγραφή. Όλοι οι άνδρες της φωτογραφίας φορούν στρατιωτική στολή με καπέλα και χωρίς. Αριστερά της φωτογραφίας βλέπουμε έναν δρόμο με κάρα τα οποία χρησίμευαν για μεταφορές. Στο πλάνο παρατηρούμε διαφορά αντικείμενα όπως σκηνές που δείχνει πως έμεναν εκεί οι άνθρωποι, όπλα , κράνη, ρούχα, υφάσματα που ίσως να είναι και σκεπάσματα αριστερά της φωτογραφίας και πολλά αλλά που δεν αναγνωρίζονται λόγω ανάλυσης. Στο βάθος υπάρχουν κάποια κτήρια άγνωστης ιδιότητας. Η βλάστηση η είναι αισθητή καθώς βρισκόμαστε στον μήνα Μάιο. Η φωτογραφία δείχνει να μην είναι σκηνοθετημένη αρχικά λόγω της κατάστασης που διαδραματίζεται και έπειτα διότι πολλοί από τους άνδρες έχουν πλάτη τον φωτογράφο.
• Μεταφορά τραυματία από το 2ο R.M.A
  Στην συγκεκριμένη εικόνα, αντικρίζουμε την βοήθεια που παρέχουν κάποιοι άνδρες στον τραυματία ο οποίος δεν μπορεί να περπατήσει διότι έχει χτυπήσει το πόδι του. Βρίσκεται στον τομέα της Φλώρινας και ειδικότερα στην περιοχή Σιταριά τον Σεπτέμβριο του 1916 με τον στρατό ανατολής να βοηθάει στην μεταφορά. Η φωτογραφία είναι σκηνοθετημένη καθώς ένας από τους ανθρώπους κοιτάει τον φωτογραφικό φακό. Η λήψη της φωτογραφίας έγινε στο πλαίσιο μεταφοράς τραυματιών. Πιο συγκεκριμένα, απεικονίζεται ένα φορτηγάκι που στο πίσω μέρος βρίσκεται ένα σύνολο ατόμων εκ των οποίων οι δύο βοηθάνε τον τραυματία να καθίσει στο εσωτερικό μέρος από το φορτηγό. Από την παρουσία, του γαϊδάρου μπορούμε να καταλάβουμε ότι χρησιμοποιούσαν τα ζώα ως μέσω μεταφοράς για τις ανάγκες που είχαν. Στο πίσω μέρος, της φωτογραφίες διακρίνεται ένα βουνό. Στην εικόνα, παρουσιάζεται και ο διοικητής-στρατηγός Sarrail.
• Ο κομιτατζής σκουπίζει τα μαγειρικά σκεύη
  Η λήψη της φωτογραφίας δεν είναι σκηνοθετημένη και έχει γίνει από μπροστινή όψη. Ως θέμα έχει τον κομιτατζή να ετοιμάζει τα μαγειρικά σκεύη. Ο κομιτατζής είναι άτομο σε ομάδα Ανταρτών Βούλγαρων ή Ελλήνων που πολεμάνε μαζί με τους Βούλγαρους. Στην εικόνα υπάρχουν 8 άνδρες, εκ των οποίων οι 5 κάθονται και οι 3 είναι όρθιοι. Οι 6 άνδρες φοράνε καπέλα, ενώ οι άλλοι 2 όχι. Επίσης, όλοι οι άνδρες έχουν την ίδια ενδυμασία η οποία φαίνεται να είναι παραδοσιακή εν εκείνης της εποχής ενώ κάποιοι άλλοι φοράνε στρατιωτική ενδυμασία. Από αντικείμενα, οι 2 άνδρες φαίνεται να κρατάνε όπλο, ένας κρατάει ίσως κάποιο μπουφάν/πουλόβερ και ένας άλλος μάλλον ένα ποτήρι. Πάντως, είναι μαζεμένοι για να ετοιμάσουν τα μαγειρικά σκεύη για το φαγητό τους. Επιπλέον, οι άνδρες έχουν στην πλάτη τους τσάντα. Στο πίσω μέρος της εικόνας υπάρχει ένα πέτρινο σπίτι το οποίο έχει ένα παράθυρο και μάλλον μία κουρτίνα στο εσωτερικό του. Δεξιά του σπιτιού υπάρχουν δέντρα, και κάτω από το δέντρο φαίνεται να υπάρχει ένα σπιτάκι. Τέλος, υπάρχει στα δεξιά της εικόνας ένα ζώο το οποίο ίσως να είναι γαϊδούρι. Η εποχή που επικρατεί στην συγκεκριμένη φωτογραφία είναι φθινόπωρο.
• Το κάρο του φωτογραφικού και κινηματογραφικού τμήματος βάλτωσε.
  Στην συγκεκριμένη εικόνα παρουσιάζονται τέσσερις άνδρες που ζούσαν το 1916 στην τοποθεσία Παπαζάνη Φλώρινας. Η φωτογραφία είναι ασπρόμαυρη και φαίνεται περισσότερο αυθόρμητη παρά σκηνοθετημένη καθώς τα βλέμματα τους κοιτούν σε άλλη κατεύθυνση κι όχι στον φακό της κάμερας (ωστόσο από τον τίτλο της εικόνας « ο πλωτήρας του φωτογραφικού και κινηματογραφικού τμήματος βάλτωσε» μπορούμε να αντιληφθούμε ότι ίσως ένα μέρος φωτογραφικού υλικού βρίσκεται εντός των κάρων που κουβαλούν τα βόδια). Αναλυτικότερα, όσον αφορά τα στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος μπορούμε να διακρίνουμε καθαρά ότι οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται σε κάποιο χωράφι (βάλτος) αφενός από τα δέντρα και τις λάσπες που υπάρχουν στο έδαφος και αφετέρου από τα τρία βόδια και τα τρία γαϊδούρια που σέρνουν τα κάρα. Τα τελευταία φαίνεται να περιέχουν τα απαραίτητα πράγματα των ανθρώπων αυτών καθώς βλέπουμε είδη ρούχων, πιθανότατα να είναι κουβέρτες ή χαλιά καθώς και καλάθια ίσως για αποθήκευση τροφίμων. Επομένως υποθέτουμε ότι με την βοήθεια των ζωών που σέρνουν τα κάρα προσπαθούν να εγκαταλείψουν την περιοχή τους λόγω πολέμου. Όσον αφορά τους ανθρώπους θα πρέπει να τονίσουμε πως εδώ μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερις άνδρες 40-60 ετών. Όλοι τους φορούν παλιά ρούχα και καλύπτουν το κεφάλι τους με καπέλα. Ο κύριος στα αριστερά κρατά ένα μεγάλο ξύλο και φαίνεται να βοηθά τα ζώα προκειμένου να περάσουν το εμπόδιο των λασπών. Στα δεξιά μας βλέπουμε έναν κύριο ο οποίος παρακολουθεί τα γεγονότα και στην πλάτη του κουβαλά ένα όπλο, πιθανώς να είναι στρατηγός καθώς φαίνεται να δίνει διαταγές. Τέλος, οι άλλοι δύο άνδρες πίσω από αυτούς στέκονται δίπλα στα ζώα και τραβούν τα σχοινιά με τα οποία είναι δεμένα τα ζώα.