ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ»

Αντικείμενα

• Οι πυροβολητές φέρνουν νερό
  Στην συγκεκριμένη περίπτωση απεικονίζονται οι στρατιώτες να μαζεύουν και να κουβαλάνε με την βοήθεια των ζώων νερό. Επιπλέον εκτός από τα ζώα που βοηθάνε στο κουβάλημα του νερού, πιο πίσω υπάρχουν κάποια άλλα τα οποία τρέφονται από το γρασίδι και ξεκουράζονται, μιας που είχαν ενεργό ρόλο στον πόλεμο. Ειδικότερα, η εικόνα δεν είναι σκηνοθετημένη, διότι οι άντρες δεν έχουν οπτική επαφή με την κάμερα και είναι προσηλωμένοι στον στόχο τους. Όπως παρατηρούμε οι 4 άνδρες δεξιά γεμίζουν τους κουβάδες με νερό και μετέπειτα τους δίνουν στον άντρα που είναι ίσως πάνω σε μια σκάλα προκειμένου να γεμίσει το μεγάλο βαρέλι που βρίσκεται πάνω στο κάρο. Και εδώ, λοιπόν, βλέπουμε πως και σ αυτή την περίπτωση τα άλλους έχουν βοηθητικό ρόλο. Ακόμα, στο βάθος της εικόνας διαφαίνονται οι σκηνές των στρατιωτών, οι οποίες είναι παρατεταγμένες σε σειρά και αποτελούν το σημείο συγκέντρωσης του στρατεύματος. Επιπρόσθετα, εκτός από τους άνδρες που έχουν αναλάβει τη συλλογή νερού, υπάρχουν πιο πίσω και άλλοι άνδρες που όπως μπορούμε να δούμε βρισκόμασταν σε στιγμές ξεκούρασης και συζήτησης, κάτι που σηματοδοτεί παύση της μάχης. Τέλος, αξιοσημείωτο είναι πως το νερό που συλλέγουν, όπως φαίνεται δεν προέρχεται από κάποιο ποτάμι - ρυάκι - πηγή που υπάρχει στην περιοχή, αλλά από νερό βροχοπτώσεων, γεγονός που αναδεικνύει τις αντίξοες συνθήκες και δυσκολίες της εποχής
• Το σερβικό κανόνι έσκασε και επανήλθε στο βαγόνι
  Η εικόνα είναι σκηνοθετημένη, καθώς οι άνδρες έχουν στραμμένο το βλέμμα τους προς την κάμερα και μάλιστα οι 2 από τους 4 κάθονται σε θέση προσοχής. Ειδικότερα, εδώ απεικονίζεται το κατεστραμμένο κανόνι των Σέρβων, όπου το πλήρωμα του, το έχουν φορτώσει σε ένα βαγόνι προκειμένου να επιστραφεί στο εργοστάσιο του στρατού για επισκευή ή ακόμα και για απόσυρση σε περίπτωση που δεν επιδιορθώνεται. Οι 4 άνδρες φορούν την ίδια στολή, καπέλο και γαλοτσες. Από τα πρόσωπα τους αλλά και από το σκυμμένο κεφάλι του ενός, διακρίνουμε τόσο την εξάντληση και τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν για την φόρτωση του κανονιού στο βαγόνι χωρίς υλικοτεχνικά μέσα όσο και τον φόβο τους ότι θα μείνουν ανυπεράσπιστοι χωρίς οπλικά συστήματα
• Ασθενοφόρα και κοκτέιλ στην πλατεία
  Στην περίπτωση αυτή, η εικόνα είναι σκηνοθετημένη και απεικονίζει την μεταφορά τραυματιών και ασθενών από την πλατεία του χωριού σε κάποιο νοσοκομείο της πόλης. Ειδικότερα, υπάρχουν 5 ασθενοφόρα της εποχής, όπως γίνεται φανερό και από την σημαία που διαθέτουν με τον κόκκινο σταυρό, τα οποία στοιβάζονται σε μουλάρια και το καθένα έχει από έναν αναβάτη - οδηγό. Το κάρο που χρησιμοποιείται για την μεταφορά των ασθενών είναι ξύλινο και έχει ως σκέπαστρο ένα άσπρο πανί προκειμένου να μην φαίνεται το εσωτερικό του. Τέλος, στο κέντρο της πλατείας ο πύργος που υπάρχει αποτελεί το ρολόι του χωριού, σημερινή πλατεία Καραβίτη, ενώ από πίσω υπάρχουν μεγάλα πέτρινα σπίτια και στο βάθος δεξιά φαίνεται η πρόσοψη της εκκλησίας, όπου σχηματίζεται και ένας σταυρός
• Δύσκολο πέρασμα πομπής βοϊδαμαξών
  Στην φωτογραφία διακρίνουμε μια μεγάλη λακούβα με λασπονερο. Την πλημμυρισμένη λακούβα προσπαθεί να διασχίζει με δυσκολία μια αγελάδα που σέρνει από πίσω της ένα κάρο. Η απουσία δεύτερης αγελάδας για την μεταφορά του κάρου, συμπληρώνεται από ανθρώπινη βοήθεια. Στα δεξιά της εικόνας, ένας άνδρας τραβά τα κέρατα της αγελάδας με ένα σκοινί και ένας άλλος κρατώντας μια βέργα κινείται προς το ζώο για να προσφέρει αρωγή. Εκτός από αυτούς τους δύο, φαίνεται να πλησιάζει το κάρο και ένας τρίτος (αριστερό της φωτογραφίας). Αυτός κρατά βέργα και η ενδυμασία του προδίδει ότι ανήκει στον στρατό. Οι προσπάθειες που καταβάλλονται για τον έλεγχο του ζώο μαρτυρούν ότι η φωτογραφία είναι αυθόρμητη. Πίσω από την βοιδάμαξα υπάρχουν πέντε στρατιώτες. Άλλοι φοράνε σκουρόχρωμα, άλλοι ανοιχτόχρωμα παλτό, τα καπέλα τους διαφέρουν όπως και η κορμοστασιά και ο προσανατολισμός του βλέμματός τους. Η ποικιλία στην ενδυμασία τους, ίσως να παραπέμπει στο αξίωμα του καθενός. Στα αριστερα της φωτογραφίας, διακρίνεται μια ακόμη βοιδαμαξα, ένας καβαλάρης με το άλογο του και πολλοί στρατιώτες. Κάποιοι είναι σκορπισμένοι, ενώ οι περισσότεροι είναι συγκεντρωμένοι. Τέλος, η λήψη της φωτογραφίας έγινε μια ηλιόλουστη μέρα (η σκιά της αγελάδας και διάφορων αντικειμένων αντανακλούν στο νερό), σε μια άγονη πεδιάδα.
• Δύσκολο πέρασμα κόμβοι βοϊδαμαξών (Άγιος Βαρθολομαίος - Vrtolom)
  Σύμφωνα με την λεζάντα, στην φωτογραφία αποτυπώνονται στρατεύματα που ενώνονται στην 1η γραμμή. Πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν ένα ζεύγος αγελάδων που δυσκολεύονται να περάσουν το λασπωμένο πέρασμα, αν μη τι άλλο τραβώντας από πίσω τους ένα φορτωμένο κάρο. Ένας άντρας έχει προσπεράσει τις λάσπες του περάσματος και τραβά την άσπρη αγελάδα με ένα ξύλο, για την διευκολύνει να προχωρήσει στις λάσπες. Από την ενδυμασία του φαίνεται πώς δεν είναι στέλεχος στρατού, αλλά μάλλον κάποιος επιστρατευμένος κτηνοτρόφος/αγρότης. Δεν φορά κράνος, αλλά (ψάθινο) καπέλο, παπούτσια, (όχι στρατιωτικά άρβυλα), μαύρο παντελόνι και φθαρμένα ρούχα. Από την ενδυμασία του κτηνοτρόφου, προδίδεται η χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάστασή του. Πίσω του, μισοφαίνεται ένας σκυμμένος άνδρας, να βοηθά την δεύτερη αγελάδα να διασχίσει το πέρασμα. Οι προσπάθειες που καταβάλουν ζώα και άνθρωποι να διαβούν το λασπωμένο πέρασμα προδίδει ότι η φωτογραφία δεν είναι σκηνοθετημένη, αλλά αυθόρμητη. Επιπρόσθετα, τον ισχυρισμό ότι η λήψη της φωτογραφίας δεν είναι σκηνοθετημένη, ενισχύουν οι πέντε ανδρικές φιγούρες που περιτριγυρίζουν το άλογο. Τα βλέμματά τους φαίνεται να εστιάζουν στο κάρο και όχι στον φακό του φωτογράφου. Οι τέσσερις από τους πέντε ανήκουν στον στρατό. Έχουν στρατιωτική ενδυμασία, φορούν κράνος/πηλίκιο και έχουν όπλα, ενώ ο άντρας στα αριστερά της φωτογραφίας μοιάζει να είναι χωρικός. Η ενδυμασία του είναι απλή. Αντί για όπλο, στο δεξί του χέρι κρατα μια μακριά βέργα (λειτουργεί ως μέσο ελέγχου των ζώων). Πιθανόν, ο άντρας αυτός, είναι επιστρατευμένος κουβαλώντας προϊόντα ανεφοδιασμού με τα ζώα του (ζευγάρι αγελάδων που βρίσκονται από πίσω του), για λογαριασμό του στρατού. Τέλος, η λήψη της φωτογραφίας έγινε τον μήνα Οκτώβριο. Έτσι, μπορούμε να δικαιολογήσουμε την σχετικά μικρή βλάστηση που παρατηρείται στο δεξί μέρος της φωτογραφίας. Στον φόντο του δεξιού μέρους της φωτογραφίας, βρίσκεται ένας λόφος. Όμως, δεν μπορούμε να διακρίνουμε τα δέντρα ή τα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος που ενδεχομένως να υπάρχουν σε αυτό.
• Άγιος Βαρθολομαίος - Vrtolom (1)
  Σύμφωνα με την λεζάντα, στην φωτογραφία παρουσιάζονται στρατεύματα να ενώνονται στην 1η γραμμή. Αυτή ακριβώς η ένωση αποτυπώνεται σε μια μη σκηνοθετημένη λήψη. Η κάμερα της φωτογραφικής μηχανής, έχει τοποθετηθεί πίσω και ελευρώς δεξιά από το πρώτο στράτευμα. Τα δύο στρατεύματα φαίνεται να πλησιαζουν το ένα το άλλο για να γίνει η ένωση. Η κίνησή τους φαίνεται να είναι φυσική και αληθινή. Εξάλλου, σκοπός των δύο στρατευμάτων είναι να ενωθούν για να πολεμήσουν και όχι να στηθούν για να φωτογραφηθούν (μη σκηνοθετημένη λήψη). Το στράτευμα που είναι πλησιέστερα στην κάμερα διακρίνεται πολύ ευκολότερα συγκριτικά με το δεύτερο που αχνοφαίνεται στο βάθος της φωτογραφίας. Αναλύοντας το πρώτο στράτευμα (με οπτική γωνία πίσω από αυτό), αναγνωρίζουμε πολύχρωμα άλογα να ιππευονται από στρατιώτες. Από την ενδυμασία των στρατιωτών διακρίνονται τα σκουρόχρωμα παλτό τους, το κράνος που φορούν, οι μπαλάσκιες, ενώ πίσω στην πλάτη τους έχουν δεμένα όπλα. Στα άλογα έχουν φορτώσει υφασμάτινους σάκους, που μάλλον περιέχουν τρόφιμα ή κάποια πολεμικά εφόδια. Τα στρατεύματα δεν βρίσκονται πάνω στον δρόμο. Πολύ πιθανόν, έχουν κατέβει από τον οριοθετημένο δρόμο για να έχουν περισσότερο χώρο να ενωθούν. Μια άλλη εικασία είναι ότι τα άλογα δυσκολεύονται να προχωρήσουν πάνω στον δρόμο, επειδή είναι λασπωμένος, ενώ προχωρούν πολύ καλύτερα πάνω στο χόρτο. Εκτός από χόρτο στο βάθος της φωτογραφίας διακρίνονται κάποια δέντρα. Η λήψη της φωτογραφίας έγινε τον μήνα Οκτώβριο και έτσι δικαιολογείται να υπάρχει ακόμη σε έναν βαθμό ανθισμένη φύση.
• Άγιος Βαρθολομαίος - Vrtolom (2)
  Σύμφωνα με την λεζάντα, στην φωτογραφία αποτυπώνονται στρατεύματα που ενώνονται στην 1η γραμμή. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρούνται δεκάδες άλογα, σκουρόχρωμα και ανοιχτόχρωμα, να προχωρούν κατά μήκος- το ένα πίσω από το άλλο- σε έναν λασπωμένο δρόμο. Τα άλογα ιππεύονται από στελέχη του στρατού, ενώ σε κάθε άλογο βρίσκονται από δύο στελέχη. Θεωρούμε πώς η φωτογραφία δεν είναι σκηνοθετημένη καθώς διακρίνεται μια φυσική ροή του στρατεύματος προς την πορεία του. Επιπρόσθετα, η κάμερα έχει τοποθετηθεί πλάγια, δεξιά και πίσω από το στράτευμα. Έστι, δεν διακρίνονται τα κεφάλια των αλόγων ούτε τα πρόσωπα των στρατιωτών, παρά μόνο οι πλάτες τους. Στοιχείο που ενισχύει τον ισχυρισμό ότι η φωτογραφία δεν είναι σκηνοθετημένη. Οι στρατιώτες φορούν σκουρόχρωμα παλτό, παντελόνια, μπότες, ανοιχτόχρωμα κράνοι, ενώ έχουν δέσει στις πλάτες τους από ένα όπλο. Παρατηρείται μια αραιή, χαμηλή βλάστηση δίπλα από τον δρόμο και δεξιά στο βάθος της εικόνας κάποια μικρά δέντρα ή θάμνοι. Η φωτογραφία λήφθηκε τον μήνα Οκτώβριο του 1916 και πιο συγκεκριμένα στις 4 του μηνός. Έτσι, δικαιολογείται να υπάρχει ακόμα ένα μικρό ποσοστό βλάστησης στην φύση.
• 35ο αποικιακό σύνταγμα, 175ο και 176ο σύνταγμα πεζικού που βαδίζει προς το Μοναστήρι (Άγιος Βαρθολομαίος - Vrtolom)
  Στην φωτογραφία διακρίνεται ο γαλλικός στρατός να περπατά πάνω σε έναν λασπωμένο δρόμο. Σύμφωνα με την λεζάντα πρόκειται για το 35ο αποικιακό σύνταγμα, 175ο και 176ο σύνταγμα πεζικού που ενώνονται στην 1η γραμμή. Η κάμερα έχει τοποθετηθεί μπροστά και πλάγια από τον στρατό, αποτυπώνοντας έτσι την φυσική κίνηση και τα πρόσωπα των στρατιωτών. Δεν μπορούμε να διακρίνουμε λεπτομερώς τα πρόσωπά τους για να αντιληφθούμε αν κοιτάζουν ή χαμογελούν στην κάμερα και έτσι χαρακτηρίσουμε την φωτογραφία σκηνοθετημένη ή όχι. Ο λόγος που δεν διακρίνονται με ευκρίνεια τα πρόσωπά των στρατιωτικών είναι επειδή η κάμερα είναι τοποθετημένη αρκετά μέτρα μακριά από το στρατιωτικό άγημα. Παρόλα αυτά, η φωτογραφία μπορεί να χαρακτηριστεί ως μη σκηνοθετημένη, καθώς οι στρατιώτες βρίσκονται εν κινήσει και δεν έχουν σταματήσει την πορεία που ακολουθούν για να φωτογραφηθούν. Οι στρατιώτες φορούν μακριά παλτό, παντελόνια, στρατιωτικά άρβυλα, μπαλάσκιες, κράνος στο κεφάλι και στον αριστερό τους ώμο στηρίζουν ένα όπλο. Στον φόντο της φωτογραφίας διακρίνονται λόφοι και κάποια δέντρα, ενώ στο αριστερό μέρος της μια αραιή βλάστηση. Η φωτογραφία τραβήχτηκε τον Οκτώβριο και έτσι μπορεί να δικαιολογηθεί μια σχετικά μικρή και αραιή βλάστηση, καθώς και ο λασπωμένος δρόμος αφού ο Οκτώβριος είναι ένας μήνας που έχει βροχές. Μπορεί ακόμα και την στιγμή λήψης της φωτογραφίας να έβρεχε. Διακρίνεται μια ομίχλη (πίσω από τον στρατό και μπροστα άπό τους λόφους), η οποία μπορεί είτε να είναι κανονική ομίχλη ή να είναι η βροχή που έχει αποτυπωθεί στην φωτογραφία σε μορφή ομίχλης.
• Η αποκόλληση του Gbd
  Στην εικόνα βλέπουμε μια ομάδα στρατιωτών να στήνεται στον φακό . Αρχικά , είναι φανερό πως πρόκειται για μια σκηνοθετημένη ,καθώς οι άνδρες είναι έτσι στημένοι ώστε να τους εντοπίζει ο φακός . Σε αυτό το σημείο είναι ανάγκη να επισημανθεί πως ακόμα και τα γαϊδούρια βρίσκονται μπροστά στον φακό ,γεγονός που συμβάλλει στην σημαντική παρουσία που έχουν στην φωτογραφία . Κατά αυτό τον τρόπο, καταλαβαίνουμε πως το σημείο λήψης βρίσκεται στην μπροστινή όψη της πεδιάδας ,με τους λόφους να αναδεικνύονται στο πίσω μέρος της φωτογραφίας . Σε αυτό το στάδιο ως στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος ,αποτελούν οι λόφοι πίσω από την ομάδα των αντρών , τα δέντρα ,οι θάμνοι και τέλος η πεδιάδα στην οποία έχουν σταθεί οι στρατιώτες για να φωτογραφηθούν .Αντίστοιχα ,στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος μπορεί να θεωρηθούν ο στρατιωτικός εξοπλισμός και ενδυμασία και τα αντικείμενα που φέρουν κουβαλάνε τα γαϊδούρια . Πιο αναλυτικά ,στην εικόνα εντοπίζουμε άνδρες που έχουν κάποιο αξίωμα, δηλαδή στρατιώτες αλλά και απλούς πολίτες .Κάτι τέτοιο γίνεται αντιληπτό ,καθώς δύο από τους δεκατρείς φορούν φέσι και την βασική ενδυμασία ενώ οι υπόλοιποι είναι ντυμένοι ως στρατιώτες με ειδικά προστατευτικά για το κεφάλι τους (κράνη) ,στρατιωτική χακί ενδυμασία και γαλότσες . Επίσης , στην εικόνα πέρα από τους δύο πολίτες και τους υπόλοιπους στρατιωτικούς διακρίνουμε τέσσερα γαϊδούρια και έναν σκύλο. Τα γαϊδούρια ,προφανώς ήταν τα μέσα μεταφοράς και αυτά που κουβαλούσαν όλον τον απαραίτητο εξοπλισμό, όπως τρόφιμα ,κουβέρτες και μοκέτες ,παρατηρώντας κανείς την εικόνα μπορεί να τα εντοπίσει. Θεωρώντας ,ότι ήταν περίοδος πολέμου ,όλα αυτά τα αντικείμενα ήταν απαραίτητα για την επιβίωση των στρατιωτών . Από την άλλη το σκυλί που στέκεται στην αριστερή πλευρά της εικόνας ,θα μπορούσε να είναι ο προστάτης των υπόλοιπων ζώων από άλλα ζώα ή και ένας απλός «φίλος» των στρατιωτών για συντροφιά .
• Επιστροφή από την δουλειά
  Η εικόνα μαρτυρά ξεκάθαρα αυτό που αναγράφεται και στον τίτλο της «Επιστροφή από την δουλειά.» Αρχικά, η λήψη της συγκεκριμένης εικόνας φαίνεται να είναι σκηνοθετημένη με τον φακό να είναι τοποθετημένος μπροστά από όλα τα πρόσωπα της φωτογραφίας και να εστιάζει στα πρόσωπα και στις στάσεις των σωμάτων τους .Επίσης , να προστεθεί εδώ το γεγονός πως το πρώτο πρόσωπο που εντοπίζει ο φακός είναι ο άνδρας πάνω στο γαϊδούρι ,με τον ίδιο να βλέπει και να εστιάζει σε αυτόν. Το σημείο λήψης της ,τοποθετείται σε ένα σημείο που οι άνθρωποι κατηφορίζουν έναν λόφο. Στην συνέχεια ,ως στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος θεωρείται ο λόφος, ο χωματόδρομος που διασχίζουν οι άνθρωποι ,οι θάμνοι και τα αγριολούλουδα που υπάρχουν σε τέτοια βουναλάκια . Αντίστοιχα ,ως στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος φαίνεται ολοκάθαρα ότι είναι μόνο ο χωματόδρομος που έχει φτιαχτεί για λόγους εύκολης μετακίνησης και μεταφορών. Πιο αναλυτικά ,στην ακίνητη εικόνα (67- Άγιος Βαρθολομαίος ) , παρατηρούμε έναν άνδρα που φορά ένα φέσι , πουκάμισο , ζωνάρι και την βράκα. Ο συγκεκριμένος μετακινείται με ένα γαϊδούρι ,κρατώντας ένα άσπρο τσουβάλι και μια μαγκούρα . Θεωρητικά τα ζώα εκείνη την εποχή χρησιμοποιούνταν ως μέσα μεταφοράς τόσο των ανθρώπων ,όσο και των τροφίμων -προϊόντων .Σε αντίθεση με τις γυναίκες της εικόνας ,οι οποίες περπατούν έχουν την κλασσική ενδυμασία με τις μαντήλες και τα διεφθαρμένα φορέματα από το πλύσιμο και το πέρασμα του χρόνου αλλά και τις μακριές ποδιές .Είναι γυναίκες μεγάλης ηλικίας αλλά και νεαρές με τις άσπρες και μαύρες μαντήλες να προσδιορίζουν την ηλικία τους .(άσπρη μαντήλα – αγνές – νεαρές κοπέλες ) , (μαύρη μαντήλα- χήρες – μεγάλες γυναίκες ). Επιπρόσθετα ,ας επισημανθεί το γεγονός πως στην εικόνα φαίνεται και ένα μικρό παιδί με την ίδια να φορά μια άσπρη μαντήλα και την συνηθισμένη ενδυμασία (φόρεμα και ποδιά ). Ως εποχή του χρόνου ,μπορεί να είναι το καλοκαίρι προς χειμώνα με τα συγκεκριμένα πρόσωπα να επιστρέφουν από την δουλειά .(συνήθως τότε υπάρχει η σοδειά ).