-
Οι κάτοικοι του Καλενίκ εκδιώκονται από τους Βούλγαρους. Τα γαλλικά στρατεύματα επιστρέφουν και καταλαμβάνουν αμέσως το χωριό Στην συγκεκριμένη φωτογραφία με αριθμό 430, απεικονίζονται οι κάτοικοι της Καλλινίκης να εγκαταλείπουν το χωριό τους , καθώς ο Βουλγαρικός στρατός τους επιτίθεται. Η φωτογραφία που τραβήχτηκε δεν είναι σκηνοθετημένη γιατί οι κάτοικοι δεν κοιτάνε την κάμερα του φωτογράφου. Στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί το ποτάμι, το βουνό, αλλά και τα δέντρα που φαίνονται στο βάθος της φωτογραφίας. Οι άνθρωποι που απεικονίζονται είναι διαφορετικής ηλικίας και φύλλου μεταξύ τους, ενώ η ενδυμασία αυτών είναι φτωχική. Το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο αυτών των ανθρώπων είναι χαμηλό και αυτό το καταλαβαίνουμε απο την ενδυμασία τους αλλά και απο τα ζώα που έχουν μαζί τους. Τα ζώα που παρατηρούνται είναι κυρίως βοοειδή όπου αυτά βοηθάνε στο όργωμα των χωραφιών. Φυτά η συγκεκριμένη εικόνα δεν έχει παρά μόνο δέντρα στο βάθος της φωτογραφίας, ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται πως το έδαφος είναι άγονο. Αντικείμενα των προσφύγων αποτελούν τα τσουβάλια και τα καλάθια τους , που μέσα σε αυτά πιθανόν να υπάρχουν είδη ρουχισμού και τροφίμων. Επίσης, η γυναίκα δεξιά κρατάει μία πινακωτή στο κεφάλι της που μέσα σε αυτή φυλάει όλα της τα υπάρχοντα. Τεχνουργήματα που παρατηρούνται εδώ είναι τα κάρα των προσφύγων της Καλλινίκης (Kalenik) . Η εποχή του χρόνου που λαμβάνει μέρος στην φωτογραφία είναι το Φθινόπωρο και συγκεκριμένα ο μήνας Οκτώβριος του έτους 1916.
-
Τέσσερα χιλιόμετρα από τις γραμμές: 155 κοντό κομμάτι σε δράση Σε αυτή την φωτογραφία με αριθμό 429, παρατηρούνται έξι άνδρες δίπλα απο ένα κανόνι, ενώ φαίνεται απο τις σκιές ότι υπάρχουν κι άλλοι στρατιώτες εκεί , δίπλα απο τον φωτογράφο. Το ντοκουμέντο είναι σκηνοθετημένο γιατί ο στρατιώτης με την μαύρη στολή κοιτάει στην κάμερα, και στέκεται δίπλα απο το κανόνι. Στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί η ξηρασία του τόπου, με λίγα μικρά δέντρα δίπλα απο την σκηνή των στρατιωτών. Παράλληλα, το ανθρωπογενές περιβάλλον αποτελούν οι στρατιώτες που βρίσκονται εκεί, η σκηνή που μένουνε, και το κανόνι που λαμβάνει μέρος στην φωτογραφία. Οι έξι στρατιώτες που διαδραματίζονται είναι άντρες, και δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες σχετικά με αυτούς. Τα τεχνουργήματα - αντικείμενα που παρατηρούνται εδώ είναι η σκηνή, το κανόνι, τα πολεμοφόδια των στρατιωτών , οι στολές τους, ακόμη και η ρόδα ενός κάρου στο βάθος της εικόνας. Η εποχή που διαδραματίζονται τα γεγονότα είναι φθινόπωρο και συγκεκριμένα ο Οκτώβριος του 1916.
-
Στο δρόμο από Κορυτσά προς Φλώρινα Η παραπάνω φωτογραφία απεικονίζει την πορεία των ανθρώπων εκείνης της εποχής, στον δρόμο από την περιοχή της Κοριτζάς προς την Φλώρινα και πιο συγκεκριμένα προς την Ζέλοβα. Η φωτογραφία φαίνεται να είναι σκηνοθετημένη εν μέρη, διότι στο κέντρο λήψης παρατηρούνται δύο άντρες εκ των οποίων ο ένας είναι στραμμένος προς τον φακό. Από την μία, ο ένας άντρας από τους δύο στα δεξιά έχει αντιληφθεί την φωτογραφική μηχανή, κοιτάει και χαμογελάει, ενώ από την άλλη, ο άλλος άνδρας, ο οποίος φαίνεται να είναι σε μεγαλύτερη ηλικία, μιλάει , για αυτό και και δεν έχει στραμμένο το σώμα του ακριβώς στην κάμερα. Ίσως για αυτόν τον λόγο να είναι αυθόρμητη η λήψη. Η εικόνα μαρτυράει και την ενδυμασία των ανθρώπων εκείνη την εποχή. Οι άνθρωποι στην εικόνα συμπληρώνουν τον αριθμό 11, εκ των οποίων οι 4 στο βάθος φαίνεται να είναι γυναίκες και όλοι οι υπόλοιποι άντρες. Οι γυναίκες, οι οποίες κατεβαίνουν από την βουνοπλαγιά είναι ντυμένες με παραδοσιακές φορεσιές με μακριές άσπρες φούστες και ποδιές, δεν διακρίνεται η ηλικία τους ή άλλα χαρακτηριστικά τους. Η ενδυμασία των ανδρών είναι πιο ευδιάκριτη ιδίως από τους 2 άντρες που στέκονται μπροστά στην κάμερα, φορώντας και αυτοί φουστανέλες, λευκά φαρδιά πουκάμισα με ζώνες στην μέση καπέλα που τους βοηθούσαν να προφυλαχτούν από τον ήλιο, ψηλές μπότες που τους προστάτευαν από τις κακουχίες και από το κρύο. Οι περισσότεροι άντρες κρατούν φτυάρια, τσάπες και εργάζονται σκαλίζοντας και φτυαρίζοντας τον δρόμο. Φαίνεται πως οι γυναίκες μάλλον είναι περαστικές ή βοηθούν με κάποιον τρόπο τους άντρες, ενώ οι ίδιοι είναι αυτοί που δουλεύουν και εργάζονται. Παράλληλα, αποτυπώνεται και το κεφάλι ενός ζώου, ένα γαϊδουράκι το οποίο το χρησιμοποιούσαν ως μεταφορικό μέσο. Η ανθρώπινη παρέμβαση λοιπόν, στο φυσικό περιβάλλον αποτυπώνεται ξεκάθαρα στον φακό. Το μέρος αυτό όπου έχει γίνει η λήψη δεν έχει σχεδόν καθόλου βλάστηση παρά μόνο φαίνονται δύο-τρία ξερά δέντρα και μια ξερή βουνοπλαγιά. Όπως επισημαίνεται και από τις πληροφορίες η ημερομηνία όπου αποτυπώθηκε η εικόνα στον φακό είναι τον μήνα Μάρτιο, επομένως όπως μαρτυρούν και οι σκιές των δύο ανδρών εκείνη την μέρα όπου έγινε η λήψη, είχε ηλιοφάνεια.
-
Επιθεώρηση των γαλλικών στρατευμάτων από τον στρατηγό Guillaumat Στην συγκεκριμένη εικόνα παρατηρούμε πλήθος στρατεύματος σε εξωτερικό χώρο (πεδιάδα), σε χιονισμένο τοπίο, σε κατοικήσιμη περιοχή. Κύρια θέση στην εικόνα έχει ο στρατηγός Guillaumat, ο οποίος κάνει αναθεώρηση των γαλλικών στρατευμάτων. Το στράτευμα στέκεται σε στάση προσοχής, ενώ οι περισσότεροι κρατούν όπλα. Φορούν στρατιωτικές στολές, η δεξιά ομάδα στρατιωτών σε σκούρο χρώμα, ενώ υπόλοιποι σε πιο ανοιχτό. Στο βάθος της φωτογραφίας ανάμεσα στα χιόνια φαίνονται αμυδρά πέντε άντρες. Στο μπροστά μέρος εμφανίζεται ο στρατηγός Guillaumat, ο οποίος φαίνεται εξέχουσα προσωπικότητα και διαφέρει από τους υπολοίπους, τόσο στο ντύσιμο όσο και γόητρο, λόγω καπέλου. Στην ίδια φιλοσοφία βρίσκεται και ο στρατηγός ακριβώς δίπλα του. Άρα, καταλαβαίνουμε ότι και οι δύο στρατηγοί δίνουν εντολές στο υπόλοιπο στράτευμα. Ορισμένοι από τους άντρες του στρατεύματος φορούν γούνα, περιβραχιόνιο και δερμάτινα γάντια (γουνικό και στο λαιμό). Τα δέντρα ανάμεσα στους άντρες δεν είναι ανθισμένα λόγω ψύχους. Ένα μέρος των στρατιωτών κοιτά το στρατηγό Guillaumat, ενώ αυτοί που βρίσκονται λίγο πιο πίσω κοιτούν ευθεία μπροστά. Κανένας τους δεν έχει το βλέμμα στραμμένο προς την κάμερα. Ένας άντρας στα δεξιά έχει γυρίσει και κοιτά πίσω, ίσως κάτι/κάποιον ψάχνει ή κάποιος του απηύθυνε το λόγο. Εν κατακλείδι, γίνεται αντιληπτός ο διαχωρισμός των τάξεων (ανώτερων και κατώτερων) καθώς, το στράτευμα υπακούει στα λόγια των δύο στρατηγών. Όλοι όσοι απεικονίζονται στην εικόνα είναι βαριά ντυμένοι και εξοπλισμένοι (παλτά, μπότες, καπέλα, κράνη, όπλα). Ένας στρατιώτης μπροστά φαίνεται να κρατά ένα ξίφος, ενώ ένας πιο δίπλα φορά περιβραχιόνιο. Τέλος, η λήψη έχει γίνει από το πλάι.
-
Οι Ιταλοί έρχονται να ποτίσουν τα άλογά τους στις όχθες του Cerna Στην φωτογραφία βλέπουμε Ιταλούς στρατιώτες μαζί με τα άλογα τους τα οποία πίνουν νερό από τις όχθες του cerna (από την φωτογραφία φαίνεται πως είναι μία μεγάλη λίμνη ή κοίτη ποταμού). Ο τρόπος με τον οποίο έγινε η λήψη δείχνει πως δεν ήταν σκηνοθετημένη διότι πολλοί στρατιώτες είναι γυρισμένη με την πλάτη στον φωτογραφικό φακό. Σύμφωνα με τα στοιχεία της φωτογραφίας η λήψη έγινε τον Οκτώβριο αλλά δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο που να μαρτυρά εάν έγινε σίγουρα η λήψη τότε. Το τοπίο είναι γυμνό χωρίς βλάστηση, μόνο κάτι δέντρα διακρίνονται στο βάθος σε πολύ μεγάλη απόσταση από τον φωτογράφο. Τέλος η λήψη έγινε κατά την διάρκεια μιας συννεφιασμένης μέρας και αυτό φανερώνεται από το γεγονός πως ούτε οι στρατιώτες ούτε τα άλογα έχουν κάποια σκιά.
-
Γυναίκα πλένει ρούχα στο ποτάμι Ο φωτογράφος θέλοντας προφητικά ίσως να αναδείξει εν τοις πράγμασι τα πλυντήρια μιας άλλης εποχής και τη δυσκολία στις εργασίες της γυναίκας έχει εστιάσει σε κοντινή απόσταση σε γυναίκα που πλένει ρούχα σε ποτάμι του χωριού Παπαγιάννη. Η κοντινή απόσταση και η στάση της γυναίκας με μέτωπο στην κάμερα φανερώνει κατά πάσα πιθανότητα σκηνοθετημένη φωτογραφία. Σε κάθε περίπτωση η γυναίκα είναι ενήμερη από την παρουσία του φωτογράφου και καθώς απουσιάζει η παρουσία άλλων συγχωριανών σε κοντινά σημεία δε δείχνει να ενοχλείται αλλά συνεχίζει να επιτελεί την εργασία της. Τα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος που διακρίνονται με σαφήνεια είναι η παρουσία ποταμού εντός του οικισμού και συστάδα δέντρων και θάμνων που συνθέτουν το περιβάλλον πλαίσιο. Διακρίνονται αρκετά στοιχεία ανθρωπογενούς περιβάλλοντος όπως είναι κτίσματα και κατοικίες αλλά και η παρουσία ψηλού και ευμεγέθους τοίχου από πέτρα και ίσως και από άλλα υλικά που πιθανόν να δρούσε προστατευτικά μειώνοντας την οπτική επαφή σε επίμαχους εισβολείς ή άτομα που επιβουλεύονταν τον τοπικό πληθυσμό (ο οποίος ειδικά στα ντόπια χωριά της περιοχής συνήθιζε να χτίζει ψηλούς τοίχους) . Οικόσιτα ή μη ζώα απουσιάζουν από το πλάνο όπως και τεχνουργήματα. Αυτό που παρατηρείται όχι με μεγάλη ευκρίνεια είναι η παρουσία κάποιου είδους μεταφορικού καλαθιού με ξύλα για να μεταφέρει η γυναίκα τα ρούχα ή τα σκεπάσματα που προσπαθεί να πλύνει. Αναφορικά με τη γυναίκα είναι μάλλον μέσης ηλικίας και φορά μαύρο μαντήλι που υποδηλώνει πως μάλλον είναι έγγαμη. Σημεία του ορίζοντα δεν είναι δυνατό να διακριθούν από τις λεπτομέρειες τις φωτογραφίας, αυτό όμως που μπορεί να εξαχθεί αναφορικά με το χρονικό πλαίσιο είναι ότι μάλλον πρόκειται για άνοιξη ή καλοκαίρι καθώς η γυναίκα βρίσκεται ξυπόλητη μέσα στο νερό και όχι πολύ βαριά ντυμένη για να επιτελέσει την εργασία της και το φύλλωμα των δέντρων και των παραπλήσιων φυτών και θάμνων παραπέμπει σε ζεστό καιρό . Η αναγραφή στα δεξιά του φιλμ του αριθμού 359 μας υποδηλώνει κάποιος είδος αρίθμησης της συλλογής ή του άλμπουμ στο οποίο πιθανό περιεχόταν σαν τμήμα η υπό ανάλυση φωτογραφία.
-
Γέφυρα ποταμού στο χωριό Σιταριά της Φλώρινας Ο φωτογράφος έχει εστιάσει μπροστά σε γέφυρα με πέτρινες βάσεις που βρίσκεται έξω από το χωριό Σιταριά της Φλώρινας . Η Γέφυρα φέρεται να συνδέει τα δύο τμήματα του χωριού ή να αποτελεί τμήμα του χωματόδρομου της εποχής ο οποίος διέρχεται έξω από τον οικισμό. Κάτω από τη γέφυρα διέρχεται ποτάμι με χαμηλή ποσότητα υδάτων. Το σημείο λήψης είναι σε κοντινή απόσταση από τον οικισμό και εστιάζει στη γέφυρα περιλαμβάνοντας τμήμα από τον οικισμό όπου διακρίνονται έντονα στοιχεία ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και πιο συγκεκριμένα κτίσματα που στην πλειονότητα τους φαίνεται να είναι κατοικίες αλλά και άλλα που πιθανόν να λειτουργούν σαν αποθήκες ή αχυρώνες. Τα κτίσματα είναι κατασκευασμένα από πλιθιά, λάσπη,πέτρες και είναι στην πλειονότητα του διώροφα με κεραμοσκεπές και αρκετά ανοίγματα και κάποια με μπαλκόνια καταδεικνύοντας ότι πρόκειται για σχετικά καλές κατασκευές λαμβάνοντας υπόψη την εποχή και την περίοδο. Διακρίνονται κάποιες συστάδες δέντρων και πρανείς εκτάσεις οι οποίες μαζί με το ποτάμι συνθέτουν το φυσικό περιβάλλον του οικισμού. Υπάρχει παντελής απουσία ανθρώπων ή ζώντων ζώων και ίσως και λόγω της απόστασης δε διακρίνονται αντικείμενα ή τεχνουργήματα. Σημείο του ορίζοντα δεν είναι δυνατό να εξαχθεί παρά κάποιες ενδείξεις που παίρνουμε από την σκίαση που αφήνουν τα κτίρια που δέχονται το φως του ήλιου. Η εποχή λαμβάνοντας υπόψη την χαμηλή ροή ύδατος και την έντονη ανάπτυξη φύλλων στα δέντρα μας επιτρέπει να υποθέσουμε πως είναι άνοιξη η καλοκαίρι. Η αναγραφή στα δεξιά του φιλμ του αριθμού 357 μας υποδηλώνει κάποιος είδος αρίθμησης της συλλογής ή του άλμπουμ στο οποίο πιθανό περιεχόταν σαν τμήμα η υπό ανάλυση φωτογραφία.
-
Το αερόστατο: "La Saucisse"(3) Στη φωτογραφία απεικονίζεται η προσγείωση ενός αερόστατου. Υπάρχουν πολλοί άνδρες στρατιώτες, όπου προσπαθούν τραβώντας τα σκοινιά που υπάρχουν γύρω από το αερόστατο να το κατεβάσουν στο έδαφος και έπειτα να βοηθήσουν το συστρατιώτη τους να κατέβει. Όλοι οι άνδρες φαίνεται ότι φορούν την ίδια ενδυμασία( μακρύ χιτώνα και καπέλο) και κουβαλάνε στην πλάτη τους όπλο και από δύο κάτι σαν (σακίδια/τσάντες), ενδεχομένως να έχουν τον απαραίτητο εξοπλισμό ή ό,τι οι ίδιοι θεωρούν αναγκαίο. Επίσης, μπορεί κανείς να παρατηρήσει στοιχεία τόσο του φυσικού περιβάλλοντος όσο και του ανθρωπογενούς (Δέντρα, ξερά χόρτα, μια σκηνή στο βάθος και ένας χωματένιος δρόμος και πίσω αχνοφαίνονται χαμηλά υψώματα βουνών. Η φωτογραφία δεν είναι σκηνοθετημένη, καθώς κανένας από τους άνδρες δεν κοιτάζει στο φακό της κάμερας. Τέλος, η εποχή σύμφωνα με τις πληροφορίες είναι φθινόπωρο(06/10/1916).
-
Γερμανοί κρατούμενοι πηγαίνουν στη δουλειά Βλέπουμε μια μη σκηνοθετημένη λήψη, καθώς οι εικονιζόμενοι κινούνται προς την εργασία τους με φυσιολογική στάση σώματος και χωρίς να κοιτούν προς τον φακό. Η λήψη έχει γίνει πάνω από ένα κάρο που βρίσκεται εν κινήσει. Βλέπουμε χαμηλούς λόφους και χωράφια. Επίσης απεικονίζεται χωματόδρομος, που χρησιμοποιείται για τις μεταφορές της εποχής. Στην φωτογραφία βλέπουμε μια πολυπληθή ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι όπως πληροφορούμαστε από την λεζάντα, είναι Γερμανοί κρατούμενοι που οδηγούνται στην εργασία τους. Συνοδεύονται από στρατιώτες που έχουν αναλάβει τη φύλαξη τους. Αν και δεν είναι ευδιάκριτο το φύλο των εικονιζόμενων λόγω απόστασης, συμπεραίνουμε πως όλοι είναι άντρες μιας και είναι στρατιώτες και αιχμάλωτοι επίσης στρατιώτες. Στη φωτογραφία επίσης βλέπουμε ένα κάρο από το οποίο έχει γίνει η λήψη και ακόμη ένα κάρο στο βάθος της εικόνας. Φαίνονται επίσης 2 άλογα που σέρνουν το κάρο στο οποίο επιβαίνει ο φωτογράφος καθώς και μαστίγιο που χρησιμοποιεί ο οδηγός του κάρου για να τα καθοδηγεί. Ακόμη 2 άλογα ή μουλάρια βλέπουμε στο βάθος. Το θέμα της λήψης είναι οι κρατούμενοι που μεταφέρονται για δουλειά. Η φωτογραφία έχει τραβηχτεί τον χειμώνα και συγκεκριμένα τον μήνα Φεβρουάριο στη Μελίτη Φλώρινας (σημερινή ονομασία).
-
Διαπλάτυνση της γέφυρας πάνω από τον ποταμό Σακουλέβα στη Μαρίνα Φλωρίνης Η λήψη της φωτογραφίας δεν είναι σκηνοθετημένη. Το σημείο λήψης τοποθετείται στη μία πλευρά του ποταμού Σακουλέβα, μέσα από ένα αυτοκίνητο της εποχής. Στο βάθος εκτείνεται μια πεδιάδα, όπου έχει κατασκηνώσει/στρατοπεδεύσει ο στρατός. Πίσω από την πεδιάδα αχνοφαίνονται χαμηλά υψώματα βουνών. Ανάμεσα από το σημείο λήψης και την πεδιάδα ρέει ο ποταμός Σακουλέβας, τα νερά του οποίου βρίσκονται σε ήρεμη κατάσταση. Ανάμεσα από τις σκηνές διακρίνονται αμυδρά κάποια δέντρα. Την πεδιάδα χωρίζει ένας χωματόδρομος, προέκταση της γέφυρας. Από τη μία πλευρά του δρόμου βρίσκεται το στρατόπεδο και από την άλλη η όχθη του ποταμού. Πάνω σε αυτό το δρόμο βρίσκεται ένα στρατιωτικό αυτοκίνητο με σκεπαστή κουκούλα, κινούμενο με κατεύθυνση προς τη γέφυρα. Στην πεδιάδα είναι τοποθετημένες δεκάδες σκηνές με ανοιχτόχρωμο πανί σε στιλ τριγωνικής ινδιάνικης σκηνής. Πολύ δύσκολα διαφαίνονται κάποια κτήρια πίσω και ανάμεσα στις σκηνές. Ανθρώπινος παράγοντας απουσιάζει στην περιοχή των σκηνών, αλλά φαίνονται δύο άνθρωποι εν κινήσει δεξιά του οδηγού του αυτοκινήτου, χαρακτηριστικά των οποίων δεν είναι ευκρινή. πάνω στην υπάρχουσα γέφυρα κινείται ένα κάρο με σκέπαστρο με κατεύθυνση προς το στρατόπεδο. Στην πλευρά του σημείου λήψης, δεξιά της εικόνας στέκονται δύο άντρες. Αυτός που βρίσκεται σε πρώτο πλάνο έχει στραμμένο το κεφάλι πλάγια και πίσω, έχει τα χέρια στις τσέπες, φορά κασκόλ, μπότες και πηλίκιο. Ο διπλανός του κοιτά μπροστά, φορά παλτό, μπότες και ανοιχτόχρωμο φέσι. Πίσω τους υπάρχει μία πινακίδα, αλλά δεν φαίνεται τι απεικονίζει. Πλάι στη γέφυρα, αριστερά διενεργούνται εργασίες διαπλάτυνσης της γέφυρας. Φαίνονται τέσσερις φαντάροι με στρατιωτική περιβολή να εργάζονται επ' αυτού. Στο σημείο αυτό υπάρχουν ξύλινα δοκάρια και σίδερα πάνω στα οποία στηρίζονται τα δοκάρια. Στο σημείο της υπάρχουσας γέφυρας υπάρχουν σιδερένια κάγκελα δεξιά της εικόνας και πεζοδρόμιο περίπου μισού μέτρου. Ο δρόμος πάνω στη γέφυρα φαίνεται τσιμεντένιος και διακρίνονται και πέτρες. Τέλος, το σημείο λήψης είναι ένα αυτοκίνητο και στο φακό φαίνεται το παρμπρίτζ και το σήμα του αυτοκινήτου.