ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ»

Αντικείμενα

• Τέσσερα χιλιόμετρα από το μέτωπο του Μοναστηρίου, ένα στρατόπεδο 800 Βούλγαρων αιχμαλώτων που συνελήφθησαν από τον σερβικό στρατό στις 8 Οκτωβρίου (1)
  Στην φωτογραφία όπως πληροφορούμαστε και από την λεζάντα απεικονίζονται 800 Βούλγαροι αιχμάλωτοι τέσσερα χιλιόμετρα από το μέτωπο του Μοναστηρίου οι οποίοι συνελήφθησαν από τον σερβικό στρατό στις 8 Οκτωβρίου. Πιο συγκεκριμένα, οι αιχμάλωτοι είναι όλοι μαζί και στέκονται σε ημικύκλιο φορώντας τις στρατιωτικές τους ενδυμασίες δηλαδή σκουρόχρωμα μακριά χιτώνια που φέρουν τα στρατιωτικά τους σήματα ή παλτά, καπελά, αρβύλες και άσπρες ή ανοιχτόχρωμες σάκες. Απέναντι από τους αιχμάλωτους φαίνεται να στέκεται ένας από τους σέρβους στρατιώτες που κρατάει τον σάκο του και κοιτάζει επιβλητικά τους κρατουμένους. Ολοκληρώνοντας, στο έδαφος υπάρχουν ξερά χόρτα και στο βάθος παρατηρούμε δέντρα διαφόρων μεγεθών και ειδών ενώ ακριβώς από πίσω διαγράφεται το περίγραμμά του βουνού.
• Οι κρατούμενοι γράφουν στις οικογένειές τους (2)
  Η εικονιζόμενη φωτογραφία παρουσιάζει στην περιοχή της Ιτέας τους Bούλγαρους κρατουμένους υπό την επίβλεψη ενός στρατηγού από την Ανατολή (ίσως και του διοικητή Sarrail). Οι κρατούμενοι κάθονται στο έδαφος πάνω στο χώμα και κάποια ξερά χόρτα και γράφουν γράμματα προς τα οικεία τους πρόσωπα. Επιπλέον, όλοι φοράν τις στρατιωτικές τους ενδυμασίες δηλαδή στρατιωτικά καπέλα, παλτά ή χιτώνια και αρβύλες. Στα καπέλα και στις επωμίδες δεν υπάρχουν τα διακριτικά σήματα προκειμένου να αφαιρεθεί ταυτόχρονα και η ταυτότητα των κρατουμένων και να εξευτελιστούν. Πιο λεπτομερώς, σε πρώτο πλάνο εμφανίζονται πέντε κρατούμενοι εκ των οποίων ο ο πρώτος από αριστερά κοιτάζει προς την κάμερα με ένα ελαφρύ μειδίαμα στο πρόσωπο του, ο άλλος είναι σκυφτός και συνεχίζει να γραφεί το γράμμα του, ο τρίτος κατά σειρά είναι και αυτός σκυφτός και κοιτάζει προς το γράμμα χωρίς όμως να γραφεί.Ο προτελευταίος κρατά το γράμμα του και αντικρίζει την κάμερα ενώ ο τελευταίος κρατά το γράμμα κοιτάζοντας ευθεία προς την αριστερή μεριά. Σε δεύτερο πλάνο πίσω ακριβώς από τον πρώτο και τον δεύτερο στρατιώτη του πρώτου πλάνου παρουσιάζεται ένας στρατιώτης που κοιτάει ευθεία προς την κάμερα. Επίσης, ο επιβλέπων στρατηγός στέκεται πίσω από τον τρίτο στρατιώτη και κοιτάει και αυτός την κάμερα όπως και κάποιοι άλλοι κρατούμενοι από το βάθος έχουν στραμμένα τα πρόσωπα τους προς τα εκεί. Ως προς την εποχή είναι γνωστό ότι είναι Οκτώβριος όμως για τα δεδομένα της περιοχής επικρατεί λιακάδα. Τέλος, πιθανολογείται ότι οι στρατιώτες που βρίσκονται μπροστά καθώς και ο στρατηγός είναι στημένοι για την φωτογραφία λόγω της στάσης του σώματος τους και των εκφράσεων τους.
• Οι κρατούμενοι γράφουν στις οικογένειές τους (1)
  Σε αυτή την ασπρόμαυρη φωτογραφία από τον Οκτώβριο του 1916 στην περιοχή της Ιτέας βλέπουμε τους κρατουμένους να γράφουν γράμματα στους οικείους τους. Είναι συγκεντρωμένοι σε μικρές ομάδες και κάθονται στο έδαφος πάνω σε χώμα και ξερά χόρτα, ντυμένοι με τα στρατιωτικά τους ρούχα δηλαδή στρατιωτικά καπέλα, μακριά χιτώνια και αρβύλες. Τα διακριτικά έχουν αφαιρεθεί από τα καπέλα και τις επωμίδες για λόγους ταπείνωσης των κρατουμένων. Εκτενέστερα, σε πρώτο πλάνο αντικρίζουμε στην δεξιά πλευρά της φωτογραφίας έναν άντρα ημικαθιστό που πιθανόν να είναι επιβλέπων στρατηγός ο οποίος στριβεί το μουστάκι του και φαίνεται αρκετά άγριος καθώς τα φρύδια του είναι συνοφρυωμένα. Προς το κέντρο της εικόνας ένας αιχμάλωτος κοιτάζει ίσια στην κάμερα. Τέλος, πίσω και στο βάθος στέκονται όρθιοι οι επιβλέποντες στρατηγοί ελέγχοντας τους αιχμάλωτους στρατιώτες.
• Βομβαρδισμένα σπίτια
  Στην φωτογραφία απεικονίζεται η περιοχή της Παλαίστρας στην Φλώρινα μετά από βομβαρδισμό πιθανόν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όπως μαρτυρά η λιακάδα που επικρατεί. Πιο συγκεκριμένα, αντικρίζουμε ένα κτίριο που χτυπήθηκε από την βόμβα το οποίο είναι δίπατο και μπορούμε να υποθέσουμε από το μέγεθος και την κατασκευή του ότι πιθανόν να ανήκε σε κάποιον από τους εύπορους κάτοικους. Το κτίριο όπως το αντικρίζουμε έχει μια τεράστια τρύπα στο αριστερό μέρος μέσα από την οποία είναι ευδιάκριτο το τοπίο από πίσω. Επιπλέον, δίπλα δεξιά υπάρχει ένα ακόμα σπίτι, χαμηλό και μικρό ως προς το μέγεθος, σχεδόν αλώβητο από τον βομβαρδισμό.Τριγύρω υπάρχουν συντρίμμια και ξεριζωμένα χόρτα ενώ πίσω στο βάθος φαίνονται κάποιες σκέπες με καμινάδες. Στο κέντρο και ελαφρώς προς τα δεξιά στέκεται ένας στρατιώτης με την ενδυμασία, το σακίδιο και το κράνος του σε στάση προφίλ προς τα δεξιά . Το σημείο γύρω από το στρατιώτη φαίνεται να έχει καθαριστεί από τα συντρίμμια και ο ίδιος κρατάει τα χέρια του και κοιτάζει τριγύρω την καταστροφή. Τέλος, μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο στρατιώτης από την στάση του σώματος του μάλλον είναι αναστατωμένος και ανήσυχος.
• Η συνοδεία της 156ης Μεραρχίας Πεζικού (Σιταριά - Rosna )
  Σύμφωνα με την λεζάντα της φωτογραφίας, απεικονίζονται τα στρατεύματα που ενώνονται στην 1η γραμμή, με την συνοδεία της 156ης Μεραρχίας Πεζικού. Περιγράφοντας εκτενέστερα την εικόνα, διακρίνουμε δύο χωματένιες περιοχές που διαχωρίζονται από ένα πλατύ ρυάκι. Το ρυάκι διασχίζει ένα φορτωμένο κάρο που ωθείται από δύο αγελάδες και κατευθύνεται από έναν άνθρωπο που βρίσκεται πάνω σε αυτό. Πιθανών αυτός ο άνθρωπος (όπως και οι υπόλοιποι της φωτογραφίας) να ανήκουν στο στράτευμα/ πεζικό Μεραρχίας. Ένας άλλος άντρας περιμένει να βγει το κάρο από το νερό (σηκώνει ένα μπαστούνι και επιδεικνύει στον οδηγό του κάρου που βρίσκεται στο νερό, ποια πορεία πρέπει να ακολουθήσει). Ουσιαστικά, ακολουθεί το κάρο που προπορεύεται στα δεξιά της εικόνας. Εκτός από αυτά τα δύο κάρα υποψιαζόμαστε ότι υπάρχει και κάποιο τρίτο. Στα αριστερά της εικόνας παρατηρούμε έναν άνθρωπο (με γυρισμένη την πλάτη στο φακό), να βρίσκεται μπροστά από δύο αγελάδες. Κρατά τα κέρατα της μιας αγελάδας και κοιτά προς την δεύτερη, προσπαθώντας να ελέγξει τα δύο ζώα. Προφανώς για να βρίσκονται οι δύο αγελάδες, η μια δίπλα στη άλλη, θα είναι δεμένες και θα έχουν κάποιο αντικείμενο από πίσω τους. Υποθέτουμε ότι θα είναι κάποιο κάρο που θα ακολουθεί τα δύο προηγούμενα. Παρατηρώντας ολόπλευρα την φυσικότητα της κατάστασης που επικρατεί, γίνεται αντιληπτό ότι η φωτογραφία δεν είναι σκηνοθετημένη. Εκτός από τα κάρα, τις αγελάδες, τους τρεις άνδρες (στρατιώτες) με τα χειμωνιάτικα μακριά παλτό και τα ζεστά καπέλα στα κεφάλι, παρατηρούμε ένα διψασμένο άλογο να πίνει νερό από το ρυάκι. Πίσω από το άλογο υπάρχει ένα δέντρο που φαίνεται να “κινείται”. Τα φύλλα και τα κλαδιά του κινούνται προς τα αριστερά λόγω του αέρα. Η μέρα είναι ηλιόλουστη. Αντανακλώνται στο νερό οι σκιές του κάρου και των ζώων. Σύμφωνα με τις καταγραφές η λήψη της φωτογραφίας έγινε τον Οκτώβριο. Τέλος, παρατηρούμε κάποια δέντρα στο βάθος της φωτογραφίας και κάποια άγρια χόρτα που έχουν ξεφυτρώσει σε ένα μικρό ύψωμα που βρίσκεται ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο κάρο.
• Στα σερβοελληνικά σύνορα, στο Sakuleva (Νοέμβριος 1916). Ομάδα Μακεδόνων φυγάδων
  Η φωτογραφία απεικονίζει κάποιους Μακεδόνες φυγάδες στα Σερβοελληνικά σύνορα. Σημείο λήψης της φωτογραφίας και κατεύθυνση του φακού. Σημεία του ορίζοντα : Η συγκεκριμένη φωτογραφία φαίνεται να είναι τραβηγμένη από τα πλάγια δηλαδή από την Βορειοδυτική πλευρά . Στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος: Στο βάθος της φωτογραφίας πιστεύουμε ότι πιθανόν πίσω από τα δένδρα να υπάρχουν βουνά. Στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος : Στην φωτογραφία παρατηρούμε ότι υπάρχουν σπίτια τα οποία είναι φτιαγμένα από παλιά οικοδομικά υλικά και ότι πάνω στις σκεπές των σπιτιών υπάρχουν καμινάδες. Ζώα : Τα ζώα που πιθανόν να υπάρχουν στην φωτογραφία είναι τα πουλιά στις φωλιές των δένδρων αλλά και ένα άλογο που πιθανόν να τραβάει το κάρο . Φυτά: Στην φωτογραφία παρατηρούμε ότι υπάρχουν δένδρα και πάνω τους υπάρχουν φωλιές πουλιών και αποξεραμένα χόρτα και άχυρα . Αντικείμενα: Στην φωτογραφία υπάρχει 1 καλάθι με άχυρα και πολλά τσουβάλια που βρίσκονται είτε πάνω στο κάρο είτε στο έδαφος και έχουν μέσα είτε άχυρα είτε προσωπικά αντικείμενα των ανθρώπων . Τεχνουργήματα: Στην φωτογραφία παρατηρούμε ένα ξύλινο-μεταλλικό κάρο όπου οι Μακεδόνες φυγάδες το χρησιμοποιούν είτε για να μετακινηθούν είτε για να μεταφέρουν τα τσουβάλια και τα προσωπικά τους αντικείμενα. Ως εποχή του χρόνου θα λέγαμε ότι τα γεγονότα διαδραματίζονται το φθινόπωρο . Οι άνθρωποι που απεικονίζονται στην φωτογραφία είναι 9 γυναίκες ηλικίας μεταξύ 60-70 χρονών , 2 μικρά παιδιά ένα αγόρι και ένα κορίτσι ηλικίας 6-7 χρονών και 4 άνδρες ηλικίας μεταξύ 40-50 χρονών . Η ενδυμασία των γυναικών αποτελείται από ποδιά , καζάκα , μπλούζα και μαντίλα στο κεφάλι αλλά και κάποιο είδος παπουτσιού. Η ενδυμασία των ανδρών αποτελείται από τραγιάσκα στο κεφάλι , σακάκι και παντελόνι αλλά και από κάποιο είδος παπουτσιού. Το αγοράκι της φωτογραφίας φαίνεται να φοράει σακάκι και μπότες αλλά το βλέπουμε να ξαπλώνει στο έδαφος για να ξεκουραστεί . Επίσης , παρατηρούμε ότι κάποιες γυναίκες κάθονται στο έδαφος για να ξεκουραστούν ενώ κάποιες είναι όρθιες . Ακόμη, παρατηρούμε ότι η στάση του σώματός τους δείχνει ότι ξεκουράζονται και ότι απολαμβάνουν την συζήτηση και την ηρεμία και αυτό φαίνεται και από τις εκφράσεις των προσώπων τους όπου είναι ευδιάθετες και χαρούμενες. Επιπλέον , κάποιες γυναίκες κάθονται πάνω στα τσουβάλια για να ξεκουραστούν ενώ οι άνδρες στέκονται όρθιοι και συζητούν μεταξύ τους και έχουν τα χέρια τους στις τσέπες δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο ότι χαλαρώνουν . Τέλος , η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των Μακεδόνων φυγάδων φαίνεται πενιχρή.
• Αναπαυόμενοι Ρώσοι στρατιώτες
  Στην συγκεκριμένη εικόνα παρατηρούμε Ρώσσους στρατιώτες να ξεκουράζονται μετά την μάχη . Συγκεκριμένα υπάρχουν 11 στρατιώτες όπου οι 7 είναι κάτω αριστερά όπου κάθονται κάτω ώστε να ξεκουραστούν , οι 2 είναι στα δεξιά και οι άλλοι 2 είναι στο πίσω μέρος της εικόνας όπου φαίνεται να συζητούν. Οι στρατιώτες όπου είναι καθιστοί στα δεξιά της εικόνας έχουν αφήσει τα όπλα τους και το σακίδιο τους απολαμβάνοντας έτσι τις ώρες ξεκούρασης μετά από την πολεμική σύγκρουση . Το μόνο που φοράνε είναι το κράνος τους καθώς και τα καθιερωμένα ρούχα παραλλαγής . Οι 2 στρατιώτες που είναι όρθιοι μπροστά στην φωτογραφία φοράνε τα κράνη τους και μάλιστα ο ένας κρατάει και το όπλο του. Φοράνε μπότες οι οποίες βοηθάνε στο περπάτημα μέσα στις λάσπες και στις πέτρες . Οι 2 στρατιώτες που κάθονται πίσω στην εικόνα φοράνε και αυτοί την στολή παραλλαγής και τα κράνη τους και φαίνεται ότι συζητούν . Επιπρόσθετα στην φωτογραφία παρατηρούμε 2 κάρα στο οποίο το ένα έχει πάνω κάποια βαρέλια στα οποία μάλλον περιέχουν τρόφιμα ή κάποια πολεμοφόδια για την συνέχεια του αγώνα . Επίσης , στην εικόνα φαίνονται κάποια δέντρα με αραιά τα φύλλα τους και πολλά από αυτά έχουν πέσει κάτω. Στο πίσω μέρος της εικόνας φαίνεται ένα πετρόχτιστο κτίριο το οποίο φαίνεται για κάποιο στρατόπεδο (μέρος συγκέντρωσης στρατιωτών ) ή κάποια αποθήκη . Τέλος , η φωτογραφία φαίνεται να είναι όχι αυθόρμητη αλλά κανονική διότι οι πιο πολλοί στρατιώτες κοιτάνε στο φακό την ώρα της λήψης .
• Αλώνισμα καλαμποκιού
  Στην συγκεκριμένη φωτογραφία παρατηρούμε δύο γυναίκες και έναν άντρα να αλωνίζουν το καλαμπόκι. Στην φυτογραφία οι γυναίκες φοράνε την παραδοσιακή στολή με το φουλάρι και την ποδιά καθώς και την κλασσική πατροπαράδοτη άσπρη μπαντάνα στο κεφάλι . Ο άντρας επίσης φοράει το παραδοσιακό γιλέκο με ένα άσπρο πουκάμισο και ένα μαύρο σκουφάκι. Οι άνθρωποι στην φωτογραφία κρατάνε από ένα βαρύ ξύλο ή κάποιο είδος τσάπας το οποίο θα τους βοηθήσει ώστε να αλωνίσουν το καλαμπόκι . Στο πίσω μέρος της φωτογραφίας φαίνεται ένα σπίτι που μοιάζει με αποθήκη στο οποίο λογικά θα τοποθετούν το καλαμπόκι. Υπάρχει επίσης μια σκάλα ξύλινη και πίσω από τις γυναίκες υπάρχουν κάποια κουλουριασμένα ξύλα . Στην φωτογραφία δεν υπάρχουν φυτά και ζώα. Η φωτογραφία φαίνεται να είναι τραβηγμένη αυθόρμητα διότι οι άνθρωποι στην εικόνα έχουν μια φυσική και αυθόρμητη κίνηση .
• Στον τομέα της Φλώρινας (Ιούλιος 1917) Κατασκήνωση της 25ης πυροβολαρχίας του 105ου A.L. (διαμετρήματος 155)
  Η φωτογραφία αυτή δε είναι σκηνοθετημένη, διότι φαίνονται περισσότερο τα αντικείμενα από τους ανθρώπους και εκτός αυτού ο φωτογράφος βρίσκεται σε μακρινή απόσταση και λίγο ψηλά από το τοπίο. Στην αρχή της εικόνας παρατηρούμε 2 τρακτέρ, όπου στο πίσω μέρος έχουν την λόγχη για το θέρισμα χόρτων. Πιο μπροστά κάνουν την εμφάνισή τους αρκετές σκηνές, όπου πίσω από αυτές βλέπουμε στρατιώτες να συζητούν μεταξύ τους. Επιπλέον, στη γωνία δεξιά, ένας άντρας στρατιώτης φαίνεται να ξεκουράζεται στη σκιά κάτω από το δέντρο πάνω σε ένα αντικείμενο. Στο βάθος βλέπουμε εκτός από ρούχα ή σεντόνια απλωμένα, αρκετά δέντρα να περιβάλλουν το τοπίο. Επιπροσθέτως, 3 άνθρωποι φορούν άσπρα ρούχα πράγμα που δείχνει ότι η εποχή είναι καλοκαίρι, αν και αυτό το καταλαβαίνουμε και από τη χρήση των τρακτέρ και από την αναζήτηση σκιάς.
• Νεκρός Βούλγαρος
  Η φωτογραφία αυτή δε είναι σκηνοθετημένη, αν κρίνουμε το συμβάν που έχουμε διαβάσει από το κείμενο. Στην εικόνα βλέπουμε έναν άντρα στρατιώτη, με στρατιωτική ενδυμασία και με όπλο κάτω από το χέρι του, να βρίσκεται κάτω στο έδαφος έχοντας το σώμα του στην αντίθετη πλευρά από την κάμερα. Σύμφωνα με την εικόνα και τις πληροφορίες του κειμένου, ο στρατιώτης βρίσκεται στο έδαφος, επειδή είναι νεκρός. Το έδαφος είναι γεμάτο με ξερά χόρτα, ενώ στο βάθος με δυσκολία μπορούμε να δούμε βουνά. Η εποχή είναι καλοκαίρι ή φθινόπωρο λόγω αυτής της ξηρασίας.