-
Κλιμάκιο του 155 που πηγαίνει στο Μοναστήρι Στην συγκεκριμένη φωτογραφία παρατηρείται ανθρωπογενές περιβάλλον με πληθώρα κόσμου(πάνω από 30). Δεν υπάρχει σκηνοθεσία, καθώς πρόκειται για μια αυθόρμητη λήψη σε κίνηση. Ο φακός έχει αποθανατίσει την παρέλαση του στρατού στο χωριό Νίκη της Φλώρινας, ο οποίος κατευθύνεται προς το Μοναστήρι. Κάποιοι άνδρες του στρατού προχωρούν στον χωματόδρομο με τα πόδια, ενώ άλλοι είναι ανεβασμένοι επάνω σε άλογα, τα οποία και καθοδηγούν σε σειρά. Φορούν στολές και από αυτό φανερώνεται η ιδιότητά τους. Τα άλογα σέρνουν πίσω τους άμαξες, οι οποίες είναι φορτωμένες με πράγματα. Κάποιοι άνδρες βρίσκονται καθισμένοι επάνω σε αυτές. Αριστερά του δρόμου και έξω από αυτόν, υπάρχουν κιβώτια τοποθετημένα το ένα επάνω στο άλλο και πιθανόν μέσα σε αυτά να υπάρχουν όπλα και άλλα πυρομαχικά. Από την αντίθετη πλευρά του δρόμου, δεξιά, υπάρχουν κάποια κτίσματα και σπίτια του χωριού. Η φωτογραφία τραβήχτηκε την ημέρα και η εποχή του χρόνου είναι ο χειμώνας.
-
Η εξωτερική πλευρά της εκκλησίας μετά τον βομβαρδισμό Η φωτογραφία διαδραματίζεται στο χωριό Ιτέα ή αλλιώς Βύρμπενη της Φλώρινας και φωτογράφος είναι ο Μπιλόφσκι. Σε αυτή παρατηρούμε ένα βομβαρδισμένο τοπίο. Είναι σύμφωνα με την περιγραφή μια εκκλησία στην οποία φαίνεται να υπήρχαν κολόνες και κάμαρες στο πάνω μέρος της ενώ στο έδαφος υπάρχουν παντού συντρίμμια, τούβλα, τσιμέντο και χώμα από τους τοίχους που έχουνε πέσει λόγω του βομβαρδισμού. Η μέρα δείχνει να είναι καλή καθώς έχει ήλιο κάτι που αντιλαμβανόμαστε από τη σκιά των δέντρων πάνω στους τοίχους αλλά και γιατί βρισκόμαστε στο μήνα Μάιο σύμφωνα με την περιγραφή.
-
Σέρβοι εργάτες κόβουν ένα μεγάλο δέντρο που κόπηκε από γαλλικά βλήματα Η φωτογραφία διαδραματίζεται στο χωριό Ιτέα ή αλλιώς Βύρμπενη της Φλώρινας και φωτογράφος είναι ο Μπιλόφσκι. Σε αυτή παρατηρούμε τρεις εργάτες οι οποίοι κόβουν ξύλα από ένα μεγάλο δέντρο που κόπηκε από γαλλικά βλήματα. Οι εργάτες φορούν καπέλα και πανωφόρια αλλά και μπότες σαν να είναι η ενδυμασία της εργασίας τους. Επιπλέον κρατούν τσεκούρια προκειμένου να μπορέσουν να κόψουν τα ξύλα. Γύρω τους υπάρχουνε διάφορα κτίρια άγνωστης ιδιότητας Καθώς και πολλά δέντρα λόγω της εποχής αφού βρισκόμαστε στο μήνα Μάιο
-
Γυναίκες που πλένουν τα ρούχα Η φωτογραφία διαδραματίζεται στο χωριό Ιτέα ή αλλιώς Βύρμπενη της Φλώρινας και φωτογράφος είναι ο Μπιλόφσκι. Σε αυτή γνωρίζουμε από την περιγραφή ότι βλέπουμε δυο γυναίκες που πλένουν ρούχα σε μια τσιμεντένια σκάφη. Πιο συγκεκριμένα βλέπουμε την μια σκυμμένη να πλένει τα ρούχα και την άλλη όρθια να βοηθάει και οι δυο φοράνε μαντικό στο κέφαλο σκούρου χρώματος που μπορεί να υποδεικνύει ότι είναι χήρες η παντρεμένες, επιπλέον είναι και ξυπόλυτες για να μην βρέξουν τα υποδήματα τους. Δεν μπορούμε να κρίνουμε την ηλικία τους καθώς δεν βλέπουμε τα πρόσωπα τους πιθανότατα να είναι νέες. Στο έδαφος υπάρχουν δυο στοίβες με ρούχα η μια με σκουρόχρωμα και η άλλη με ανοιχτόχρωμα πιθανότατα τα ξεχώρισαν για να τα πλύνουν ανά χρωματισμούς. Δίπλα από τα ρoύχα υπάρχει ένα μικρό λοφάκι με κλαδιά. Γύρω τους υπάρχουν διαφορά κτίρια άγνωστης ιδιότητας και στο βάθος της φωτογραφίας δέντρα. Η βλάστηση είναι αισθητή και σ βρισκόμαστε στον μήνα Μάιο σύμφωνα με την περιγραφή το καταλαβαίνουμε ωστόσο και από την ελαφριά ενδυμασία των γυναικών.
-
Πέρασμα ρέματος από συνοδεία πυροβολικού Η φωτογραφία διαδραματίζεται στο χωριό Ιτέα ή αλλιώς Βύρμπενη της Φλώρινας και φωτογράφος είναι ο Μπιλόφσκι. Σε αυτή γνωρίζουμε από την περιγραφή ότι βλέπουμε να περνά το πυροβολικό από ένα ρέμα. Πιο συγκεκριμένα παρατηρούμε τρία κάρα φορτωμένα με πράγματα και δυο στρατιώτες να οδηγούν το ένα που διακρίνονται καλύτερα από τα υπόλοιπα στην φωτογραφία. Οι άνδρες φορούν την στρατιωτική στολή. Τα ζώα που σέρνουν τις άμαξες είναι μουλάρια ένα από αυτά έχει σκύψει στο ρέμα και πίνει νερό ένα τα υπόλοιπα κάρα δείχνουν να προχωρούν. Πιθανότατα βρίσκονται έξω από το χωριό διότι παρατηρούμε κάποια κτίρια στο βάθος της φωτογραφίας. Επιπλέον βλέπουμε πολλά δέντρα διαφόρων ειδών kαι παρατηρούμε βλάστηση καθώς βρισκόμαστε στον μήνα Μάιο όπως αναφέρεται και από τις πληροφορίες.
-
Πρωϊνό στη Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Φλώρινα Η φωτογραφία απεικονίζει τη συμβολή των οδών Μεγάλου Αλεξάνδρου και Βασιλέως Γεωργίου στη Φλώρινα. Στην εικόνα διακρίνεται ένα από τα κεντρικότερα σημεία της πόλης τότε και σήμερα και αποθανατίζεται ένα πλήθος ανθρώπων που συγχρωτίζεται μπροστά από κεντρικά μαγαζιά της πόλης . Η φωτογραφία δεν φαίνεται να είναι σκηνοθετημένη μιας και το μεγαλύτερο μέρος των πολιτών που εμπεριέχονται σε αυτή δείχνει να μην είναι ενήμερο ή να μην δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην παρουσία του φωτογράφου, με εξαίρεση ένα παιδί που κοιτά με τρόπο το φακό και ένα ακόμη ενήλικα που κοιτάζει προς την κατεύθυνση του φωτογράφου. Οι υπόλοιποι συνεχίζουν αμέριμνοι τις ασχολίες τους. Αναφορικά με τα στοιχεία του ορίζοντα και δεδομένου ότι το σημείο λήψης της φωτογραφίας έχει οριστεί με ακρίβεια από την αναγνώριση της οδού, μπορεί να λεχθεί μετά βεβαιότητας ότι ο φακός έχει μέτωπο προς τη δύση. Στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος εκτός από το βουνό που διακρίνεται στο βάθος της φωτογραφίας και κάποια ψηλά δέντρα με πυκνά φύλλα , αποτελούν και το ποτάμι που βρίσκεται στα 100 μέτρα από το σημείο αλλά δε διακρίνεται στην φωτογραφία και ο λόφος του Αγίου Παντελεήμονα που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής. Αναφορικά με το ανθρωπογενές περιβάλλον, μπορεί να διατυπωθεί πως διακρίνονται αρκετά οικήματα αλλά και εμπορικά καταστήματα μια και πρόκειται για τον εμπορικότερο δρόμο της πόλης που διασχίζει το κέντρο της πόλεως και ενώνει τα διάφορα σημεία ενδιαφέροντος . Στην φωτογραφία διακρίνονται πολλοί άνθρωποι που πιθανόν να ξεπερνούν τους 30 σε αριθμό , η πλειονότητα των οποίων είναι άντρες με εξαίρεση μια γυναίκα που διακρίνεται πιο μακριά στο δρόμο να περπατά με πλάτη στο φακό και να έχει στην πλάτη κάποιο μπόγο με ψώνια ή ρούχα. Οι άντρες της φωτογραφίας ηλικιακά κυμαίνονται από νεαρά παιδιά έως ενήλικες , χωρίς να διακρίνεται κάποιος υπέργηρος. Μπορούμε να διακρίνουμε στο αριστερό μέρος της φωτογραφίας αρκετά νεαρά παιδιά να είναι καθιστά σε ξύλινα σκαμνάκια ή και οκλαδόν , κάποια φορώντας καπέλο και κάποια όντας ασκεπή. Τα παιδιά αυτά δε δείχνουν ιδιαίτερα καλοντυμένα και μάλλον πρόκειται για μικρούς λούστρους που περιμένουν να γυαλίσουν τα παπούτσια κάποιων περαστικών για ένα μικρό χαρτζιλίκι κάτι που προφανώς και καταδεικνύει την κακή οικονομική τους κατάσταση. Ένα από αυτά μάλιστα φαίνεται να γυαλίζει τα παπούτσια ενός άνδρα ο οποίος δε διακρίνεται καθαρά. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ένδυση των υπόλοιπων ενηλίκων της φωτογραφίας, καθώς διακρίνονται κάποιοι πολίτες που πρέπει να είναι μουσουλμάνοι, όπως ο άντρας που είναι πλάτη στο κέντρο και δεξιά της φωτογραφίας και φορά κάποιου είδους σκουρόχρωμης βράκας και φέσι και ο άντρας που είναι πιο κοντά από όλους στο φακό και φορά κάποιου είδους κάπας από μαλλί η οποία είναι μαζεμένη και δεμένη πίσω από την πλάτη του και είναι λερωμένη γεγονός που ίσως υποδηλώνει πως είναι κάποιος εργάτης ή χαμάλης και σε συνδυασμό με τα όποια φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά γίνονται αναγνωρίσιμα αλλά και το είδος του καπέλου ίσως είναι μουσουλμάνος και αυτός. Διακρίνονται επίσης κάποιοι άντρες με παραδοσιακά ρούχα που απαντώνται στην περιοχή εκείνη την περίοδο όπως ο άντρας που περπατά με κάποιο τορβά στην αριστερή ομωπλάτη στο κέντρο της φωτογραφίας και πίσω από μια ομαδα τεσσάρων ανδρών που φαίνεται να είναι παρέα. Μπροστά από αυτούς και αριστερά βρίσκεται ένας άνδρας που φορά κουστούμι και καπέλο ευρωπαϊκού στυλ και κρατά μπαστούνι φανερώνοντας πως πρόκειται ίσως για κάποιον πιο ευκατάστατο κάτοικο. Παρόμοιο τύπου καπέλο και ντύσιμο έχει και ο άντρας που μόλις διακρίνεται στα αριστερά της φωτογραφίας. Αξίζει να γίνει μνεία σε δύο άντρες στα αριστερά της φωτογραφίας και μπροστά από το κατάστημα με επιγραφή Αδελφοί Σαπουντζή, οι οποίοι φαίνονται να είναι Γάλλοι Στρατιωτικοί και με βάση το καπέλο του ενός ίσως πρόκειται για αξιωματικό. Από το πλήθος λοιπόν κάποιοι περπατούν πηγαίνοντας σε άλλα σημεία ενδιαφέροντος ή στις δουλειές τους , κάποιοι συζητούν , κάποιοι ίσως εμπορεύονται ή παζαρεύουν όπως ο άντρας στα δεξιά που φαίνεται να είναι κάτω από κάποια τέντα με προϊόντα και γενικότερα αποτυπώνουν την εικόνα που θα συναντούσαμε εκείνη την εποχή στο συγκεκριμένο δρόμο. Αναφορικά με τα κτίρια της εικόνας αξίζει να αναφερθεί ότι διακρίνεται αρκετά παραστατικά το Ξενοδοχείο " Η Μητρόπολις" μαζί με το αντίστοιχο εστιατόριο στο ισόγειο και ένα κατάστημα προϊόντων αλευροβιομηχανίας των αδελφών Σαπουντζή ακριβώς δίπλα του όπως μαρτυρά και η επιγραφή. Για το ξενοδοχείο, το οποίο είναι μια καλή κατασκευή με κεραμοσκεπή και αξιόλογες κατασκευαστικές λεπτομέρειες, και έχει τη σχετική επιγραφή στο τοίχο του και στη γαλλική γλώσσα καταδεικνύοντας την στόχευση και στο Γαλλικό κοινό της εποχής , αξίζει να αναφερθεί ότι έχει διατηρήσει τη μορφή αυτή και σήμερα και διατηρούνται και διασώζονται μάλιστα τα μεταλλικά κάγκελα έτσι ακριβώς όπως είναι στη φωτογραφία και την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές. Διακρίνονται και άλλα κτίρια αριστερά και δεξιά του δρόμου, κάποια εξ΄αυτών μεγάλα σε ύψος και κάποια με περίτεχνες κατασκευές όπως χαγιάτι σαν αυτό δίπλα στο ξενοδοχείο αλλά και άλλα με πλιθιά. Τα μαγαζιά έχουν ξύλινες μεγάλες συρόμενες πόρτες για να ανοίγουν και να κλείνουν για το κοινό και φαίνονται καλές κατασκευές. Στη φωτογραφία διακρίνονται κάποια άλογα όχι όμως άλλα οικόσιτα ζώα ή κάποια ζώα συντροφιάς. Τεχνουργήματα που διακρίνονται είναι οι άμαξες απέναντι από το ξενοδοχείο με διαμορφωμένες καρότσες με τέντες , ένας φανοστάτης στα αριστερά της φωτογραφίας ο οποίος όμως δε διακρίνεται καλά . Ο χώρος που είναι οι άμαξες ίσως ήταν ένας χώρος στάθμευσης για τους ταξιδιώτες που διανυκτέρευαν στο ξενοδοχείο. Στο σημείο που βρίσκονται οι λούστροι ίσως υπάρχει μια πέτρινη βρύση με νερό γεγονός που εξάγεται από την παρουσία κανατών με νερό (μία εξ αυτών είναι το λεγόμενο γκιούμι) . Αναφορικά με την εποχή του χρόνου μπορεί να διατυπωθεί πως από το τρόπο ένδυσης και την ηλιόλουστη μέρα πρόκειται για άνοιξη. Στη διαπίστωση αυτή μας ωθεί και η παρουσία πελαργού πάνω στην κεραμοσκεπή του ξενοδοχείου, καθώς τα αποδημητικά αυτά πουλιά εμφανίζονται στην περιοχή μας το Μάρτιο και φεύγουν Σεπτέμβριο. Αναφορικά με την ώρα της μέρας θα μπορούσε να λεχθεί ότι είναι πρωινή καθώς η σκιά που αφήνουν τα παιδιά είναι μπροστά τους, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανατολή είναι στην πλάτη του φωτογράφου μας ωθεί στο συμπέρασμα ότι η ώρα είναι μεταξύ 8 και 12. Ο έντονος σημαιοστολισμός που παρατηρείται στη φωτογραφία θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι η πόλη βρίσκεται σε αναμονή κάποιας εθνικής επετείου ή η εθνική επέτειος μόλις εορτάστηκε και σε συνδυασμό με την εποχή του χρόνου θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε την ημερομηνία κοντά στην 25 Μαρτίου, άγνωστης όμως ποιας χρονιάς. Θα μπορούσε όμως ο έντονος σημαιοστολισμός απλά να υποδηλώνει την ανάγκη τονισμού της Ελληνικότητας της Πόλης μιας και βρισκόμαστε στην περίοδο του Α Παγκοσμίου Πολέμου. Αξίζει τέλος να αναφερθεί ότι διακρίνονται και κάποιες Γαλλικές Σημαίες στις προσόψεις των καταστημάτων, δείγμα της φιλικές προσέγγισης του τοπικού πληθυσμού στο Γαλλικό στρατό.
-
Νέοι λούστροι στη Φλώρινα Η φωτογραφία φαίνεται να μην είναι σκηνοθετημένη. Κανένα από τα απεικονιζόμενα άτομα δεν έχει άμεση οπτική επαφή με το φακό και οι εκφράσεις τους φανερώνουν μια αδιαφορία για την ύπαρξή του. Έχει απαθανατιστεί μια στιγμή εργασίας των μικρών λούστρων που κυκλοφορούσαν σε πολυσύχναστα μέρη της πόλης για την εύρεση πελατών. Στο φόντο παρατηρούμε μία πέτρινη βρύση, πέτρινο δρόμο, μαγαζιά και οικισμούς. Οι πρωταγωνιστές της φωτογραφίες είναι τα δύο παιδιά και ο κύριος τον οποίο εξυπηρετούν ενώ στο μακρινό πλάνο παρατηρούμε και άλλα παιδιά, περαστικούς και έναν στρατιώτη στο βάθος. Οι λούστροι και ο πελάτης φαίνεται να είναι τουρκικής καταγωγής γεγονός που προδίδεται από το παραδοσιακό φέσι στο κεφάλι τους. Τα αγόρια μεταξύ άλλων φοράνε πουκάμισα, παντελόνες, χοντρές κάλτσες, υποδήματα ενώ ο πελάτης φοράει παντελόνι, ένα μακρύ παλτό και λουστρίνια. Ο πελάτης βρίσκεται σε καλή/υψηλή οικονομική και κοινωνική θέση καθώς επιδιώκει την αψεγάδιαστη εμφάνιση ενώ τα αγόρια αντίθετα επιβιώνουν από το μεροκάματο. Στα αντικείμενα της εικόνας συμπεριλαμβάνονται τα κασελάκια, τα σκαμνάκια και οι βούρτσες των λούστρων. Τα χοντρά παλτά και η απουσία χιονιού φανερών μακρινούς φθινοπωρινούς μήνες
-
Μεταξύ Κουτσκοβαίνης και Μπάνιτσας Η φωτογραφία δεν είναι σκηνοθετημένη, είναι τραβηγμένη από την πίσω όψη των εικονιζόμενων. Οι εικονιζόμενοι δεν κοιτούν προς τον φακό της κάμερας και συνεχίζουν κανονικά την πορεία τους. Η εικόνα, μας δείχνει το τρόπο με τον οποίο μετακινούνταν οι στρατιώτες. Στην εικόνα, διακρίνουμε δύο άνδρες που ενδεχομένως είχαν την ιδιότητα του στρατιωτικού, αυτό το καταλαβαίνουμε από την ενδυμασία τους. Ο ένας στρατιωτικός, είναι οπλισμένος διότι έχει θήκη για όπλο. Παρατηρούμε επίσης, τρια άλογα το ένα εκ των οποίων δεν έχει καβαλάρη. Βρίσκονται σε υψηλό υψόμετρο, ενδεχομένως να είναι σε κάποιο βουνό. Κινούνται, ο ένας δίπλα στον άλλον για να έχουν μεγαλύτερη ασφάλεια.
-
Η Αγορά(2) Ο φωτογραφικός φακός αναδεικνύει ένα στιγμιότυπο από την αγορά της Φλώρινας στη διάρκεια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) . Άνδρες και γυναίκες αποτελούν το έμψυχο υλικό του φωτογράφου . Το φυσικό περιβάλλον εκπροσωπείται από τρία υποζύγια φορτωμένα με εμπορεύματα , κάποια δένδρα που εξέχουν πάνω από τις στέγες των σπιτιών και κάποια αγριόχορτα . Οι γυναίκες φορούν ρούχα που φορούσαν στην επαρχία εκείνης της περιόδου , άλλες σκουρόχρωμα και άλλες διακόπτοντας την μονοτονία του σκούρου χρώματος με λευκό πουκάμισο . Όλες φορούν μαντίλια που καλύπτουν τα μαλλιά τους . Οι άνδρες παρουσιάζουν μεγαλύτερη ποικιλία στο ντύσιμο τους : διαφορετικά καπέλα (σκούφοι , καπέλα με γείσο , μπερές) , σκουρόχρωμα παντελόνια με λευκό ή σκούρο πουκάμισο . Το σκηνικό της πολύβουης και γεμάτης εμπόρους και πελάτες ανοιξιάτικης ή φθινοπωρινής αγοράς συμπληρώνουν τα κοφίνια , απαραίτητα χρηστικά αντικείμενα στις αγροτικές κοινωνίες , καθώς και τα σπίτια (αυτό που μπορούμε να διακρίνουμε αριστερά είναι πέτρινο ) με τα κεραμίδια. Τέλος , η φωτογραφία δεν φέρει στοιχεία σκηνοθεσίας .
-
Μακεδονική οικογένεια στη Φλώρινα Στην φωτογραφία φαίνονται στοιχεία σκηνοθεσίας. Φαίνονται καθαρά όλα τα πρόσωπα και η κορμοστασιά τους στο πλάνο. Υπάρχουν άμεσα ανέκφραστα βλέμματα στον φακό αλλά και χαμογελαστές εκφράσεις που φανερώνουν αμηχανία. Ένα από τα άτομα έχει σκυμμένο πολύ μπροστά το κεφάλι γεγονός που ίσως προδίδει ντροπαλότητα και επιθυμία να μην φανεί στο πλάνο. Παρατηρούμε μια ξύλινη καλύβα και ένα χωμάτινο έδαφος. Η οικογένεια αποτελείται από εννέα άτομα, 3 αγόρια και δύο κορίτσια ηλικιών 2-11 έτη, έναν ενήλικα άνδρα, τρεις ενήλικες γυναίκες. Η ενδυμασία είναι τυπική Σλαβόφωνων της εποχής πιθανολογικά σε ένα χωριό της Φλώρινας. Βλέπουμε μαύρες μαντήλες, μανίκια με χαρακτηριστικά κεντημένα μοτίβα, ποδιές, πανωφόρια ενώ υποδήματα βλέπουμε μόνο στον άνδρα. Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση της οικογένειας φανερώνεται από την πρόχειρη ξύλινη καλύβα χωρίς καμία άνεση που χρησιμοποιούν ως οικισμό. Βλέπουμε μια κότα στο ύψος του πλάνου. Αναφορικά με τα αντικείμενα παρατηρούμε ένα ψάθινο καλάθι, ένα ξύλινο μπαστούνι, μια χειροποίητη ξύλινη σκάλα, και μάλλινες κουβέρτες. Για να προσδιορίσουμε την εποχή παρατηρούμε ότι απουσιάζει ο ήλιος, το έδαφος είναι κρύο λόγω της χρήσης των μάλλινων κουβερτών, απουσιάζουν τα χοντρά πανωφόρια και κάποια από τα υποδήματα, και τα μανίκια των γυναικών είναι σηκωμένα μέχρι το μήκος του αγκώνα. Με βάση αυτά τα στοιχεία καταλήγουμε σε φθινοπωρινούς μήνες λίγο μετά το καλοκαίρι.